به نام خداوند رحمتگر مهربان

و اگر فرشتگان را بر آنان نازل مى‏كرديم و اگر مردگان با آنان سخن مى‏گفتند و همه چيز [از گذشته‏ها] را نزد آنان روياروى باز مى‏آورديم، ايمان نمى‏آوردند مگر آنكه خدا بخواهد، ولى بيشترشان [حقيقت را] نمى‏دانند (۱۱۱)

و بدين‏سان دشمنانى براى هر پيامبر از شياطين انس و جن پديد آورديم، و بعضى به بعضى ديگر سخنان آراسته ظاهر فريب، پيام و الهام مى‏دهند، و اگر پروردگارت [به قضاى حتمى‏] مى‏خواست چنين نمى‏كردند، پس ايشان را با هر افترايى كه مى‏بندند واگذار (۱۱۲)

چنين [مقرر شده‏] است تا دلهاى بى‏ايمانان به آخرت به آن بگرايد و آن را بپسندند و هرچه [ناشايسته كه‏] كننده آنند، بكنند (۱۱۳)

آيا كسى جز خداوند را داور گيرم و او كسى است كه كتاب [قرآن‏] را شيوا و روشن بر شما نازل كرده است، و اهل كتاب مى‏دانند كه آن به راستى و درستى فرو فرستاده از سوى پروردگار توست، پس از دودلان مباش‏ (۱۱۴)

و سخن [وعده‏] پروردگارت به درستى و داد سرانجام پذيرفته است، كلمات او را دگرگون‏كننده‏اى نيست، و او شنواى داناست‏ (۱۱۵)

و اگر از بيشتر مردم [اين سر] زمين پيروى كنى تو را از راه خدا گمراه مى‏كنند، چرا كه جز از وهم و گمان پيروى نمى‏كنند و جز اين نيست كه دروغ مى‏بافند (۱۱۶)

بى‏گمان پروردگارت داناتر است كه چه كسانى از راه او به در افتاده‏اند و هم او به رهيافتگان داناتر است‏ (۱۱۷)

بارى اگر به آيات خداوند ايمان داريد [فقط] از آنچه نام خدا را [به هنگام ذبحش‏] برده‏اند، بخوريد (۱۱۸)

و چرا از قربانى‏اى كه نام خدا را [به هنگام ذبحش‏] بر او برده‏اند نخوريد، و حال آنكه [خداوند] آنچه را بر شما حرام كرده است، برايتان روشن كرده است، مگر آنچه از [خوردن‏] آن ناچار شويد، و بسيارى به هوى و هوس خويش و از روى نادانى [مردم را] گمراه مى‏كنند، بى‏گمان پروردگار تو به تجاوزكاران آگاه‏تر است‏ (۱۱۹)

و گناه را چه آشكار باشد چه پنهان رها كنيد، بى‏شك كسانى كه مرتكب گناه مى‏شوند، جزاى كارى را كه كرده‏اند، خواهند ديد (۱۲۰)

و از قربانى‏اى كه نام خدا را [به هنگام ذبحش‏] بر او نبرده‏اند، نخوريد چرا كه نافرمانى است و شياطين به دوستداران خويش الهام و پيام مى‏دهند تا با شما مجادله كنند، و اگر از آنان پيروى كنيد، شما هم مشركيد (۱۲۱)

آيا كسى كه مرده‏دل بود و زنده‏اش كرديم و نورى به او بخشيديم كه در پرتو آن در ميان مردم راه مى‏برد، همانند كسى است كه گويى گرفتار ظلمات است و از آن بيرون آمدنى نيست، بدين‏سان در چشم كافران كار و كردارشان آراسته شده است‏ (۱۲۲)

و بدين‏سان در هر شهرى گناهكاران بزرگش را مى‏گماريم، تا سرانجام در آن مكرورزند [و فسق و فساد كنند]، و جز در حق خويش مكرنمى‏ورزند و نمى‏دانند (۱۲۳)

و چون نشانه‏اى [از جانب خداوند] بر ايشان بيايد گويند هرگز به آن ايمان نمى‏آوريم، مگر آنكه مانند آنچه به پيامبران الهى داده شده، به ما نيز داده شود، خداوند بهتر مى‏داند كه رسالت خويش را در كجا [و بر چه كسى‏] قرار دهد، به زودى گناهكاران را به سزاى مكرى كه ورزيده بودند، از جانب خداوند خوارى و عذابى شديد خواهد رسيد (۱۲۴)

بدين‏سان هركس كه خداوند هدايتش را بخواهد دلش را به پذيرش اسلام مى‏گشايد، و هركس را كه بخواهد در گمراهى واگذارد، دلش را تنگ و تاريك مى‏گرداند، چنانكه گويى مى‏خواهد به آسمان بپرد [و نمى‏تواند]، خداوند اين چنين عذاب را بر كسانى كه ايمان نمى‏آورند، مى‏گمارد (۱۲۵)

و اين راه پروردگار توست كه مستقيم است، به راستى كه آيات [خود] را براى پندگيران به روشنى بيان داشته‏ايم‏ (۱۲۶)

براى آنان نزد پروردگارشان دارالسلام [سراى سلامت، بهشت‏] محفوظ است و او به خاطر كار و كردارشان دوستدار آنان است‏ (۱۲۷)

و روزى كه همه آنان را [در محشر] گرد آورد [و فرمايد] اى گروه جن به راستى كه بسيارى از انسانها را از راه به در برديد، و دوستان آنان از ميان انسانها پاسخ دهند كه پروردگارا ما از همديگر بهره‏مند شديم، و به اجلى كه براى ما مقرر داشته بودى، رسيديم، فرمايد آتش دوزخ جايگاه شماست كه جاودانه در آنيد، مگر آنچه خدا بخواهد كه پروردگارت فرزانه داناست‏ (۱۲۸)

و بدين‏سان بعضى از ستمكاران [مشركان‏] را بر بعضى ديگر، به خاطر كار و كردارشان سلطه دهيم‏ (۱۲۹)

اى گروه جن و انس آيا پيامبرانى از خودتان به سوى شما نيامدند كه آيات مرا بر شما فرو خوانند و شما را به ديدار چنين روزى هشدار دهند؟ گويند بر خود گواهى دهيم [كه آرى آمدند] و زندگانى دنيا ايشان را فريفته است و بر خود گواهى دهند كه كافر بوده‏اند (۱۳۰)

اين از آن روى است كه پروردگارت نابودكننده شهرها از روى ستم -در حالتى كه مردمانش بى‏خبر باشندنيست‏ (۱۳۱)

و يكايك ايشان طبق كار و كردارشان درجاتى دارند، و پروردگارت از آنچه مى‏كنند غافل نيست‏ (۱۳۲)

و پروردگارت بى‏نياز و صاحب رحمت است، اگر بخواهد شما را از ميان مى‏برد و بعد از شما و به جاى شما آنچه بخواهد جانشين مى‏سازد، همچنانكه شما را از زاد و رود قومى ديگر پديد آورد (۱۳۳)

آنچه به شما وعده داده شده است فرارسنده است و شما گزير و گريزى نخواهيد داشت‏ (۱۳۴)

بگو اى قوم من هرچه مى‏توانيد بكنيد، من نيز مى‏كنم، سپس به زودى خواهيد دانست كه نيك سرانجامى سراى آخرت از آن كيست و بى‏گمان ستمكاران رستگار نمى‏گردند (۱۳۵)

و براى خداوند از زراعت و چارپايانى كه خود او آفريده است، بهره‏اى قائل شدند و به پندار خويش چنين مدعى شدند كه اين براى خداست و اين براى بتان ما، آنگاه آنچه خاص بتانشان بود، به خداوند نمى‏رسد، ولى آنچه خاص خداوند بود به بتانشان مى‏رسد، چه بد حكم مى‏كنند (۱۳۶)

و بدين‏سان بتانشان در نظر بسيارى از آنان قتل فرزندانشان را آراسته جلوه دادند تا سرانجام آنان را نابود كنند و دينشان را بر آنان مشتبه سازند، و اگر خداوند [به قضاى حتمى‏] مى‏خواست، چنين نمى‏كردند، پس ايشان را با افترايى كه مى‏بندند، واگذار (۱۳۷)

و به پندار خويش گفتند اين چارپايان و زراعت حرام است، و جز كسى كه ما بخواهيم هيچ كس نبايد از آن بخورد، و چارپايانى كه سوارى آنها حرام شده است، و چارپايانى است كه نام خدا را [هنگام ذبح‏] بر آنها نمى‏برند، [اين احكام را] از روى افتراء به خداوند قائل شدند، [خداوند] به زودى به خاطر افترايى كه بستند جزاى‏شان را خواهد داد (۱۳۸)

و گفتند آنچه در شكم اين چارپايان است، خاص مردان ماست و بر زنان ما حرام است، و اگر آن مرده باشد، همه در آن شريكند [خداوند] به زودى جزاى اين [احكام ادعايى‏شان‏] را خواهد داد كه او فرزانه داناست‏ (۱۳۹)

به راستى كسانى كه فرزندانشان را از روى كم‏خردى و نادانى كشته‏اند، و آنچه خداوند به آنان روزى داده است، از روى افتراء به خداوند، حرام كرده‏اند، زيانكار شدند، اينان به راستى گمراه شدند، و رهيافته نبودند (۱۴۰)

و او كسى است كه باغهاى [داراى درختان‏] داربست‏دار و بدون داربست پديد آورده است و نيز درخت خرما و زراعتى كه ميوه‏هاى آن گوناگون است، و درخت زيتون و انار كه همانند و ناهمانندند، از ميوه آن چون ميوه برآورد بخوريد و روز چيدنش حق [بينوايان از] آن را بپردازيد، ولى اسراف نكنيد كه او اسرافكاران را دوست ندارد (۱۴۱)

و از چارپايان بعضى را باربردار و بعضى را دست‏آموز آفريده است، از آنچه خداوند روزيتان داده است، بخوريد و از گامهاى شيطان پيروى نكنيد كه او دشمن آشكار شماست‏ (۱۴۲)

هشت فرد [بيافريد و بر شما حلال كرد] از ميش دو تا و از بز دو تا، بگو آيا نرهاى آنها را حرام كرده است يا ماده‏هاى آنها را، يا آنچه در رحمهاى ماده‏هاى آنهاست؟ بگو اگر راست مى‏گوييد از روى علم مرا آگاه سازيد (۱۴۳)

و همچنين از شتر دو تا و از گاو دو تا، بگو آيا نرهاى آنها را حرام كرده است يا ماده‏هاى آنها را، يا آنچه در رحمهاى ماده‏هاى آنهاست؟ يا مگر به هنگامى كه خداوند به شما چنين سفارش كرد شاهد بوده‏ايد؟ [چنين نيست‏] آنگاه چه كسى ستمكارتر است از كسى كه به خداوند دروغ بسته است تا مردم را بى‏هيچ علم و اطلاعى به گمراهى بكشاند، بى‏گمان خداوند ستم‏پيشگان را هدايت نمى‏كند (۱۴۴)

بگو در آنچه به من وحى شده است چيزى را كه خوردنش بر خورنده‏اى حرام باشد، نمى‏يابم، مگر آنكه مردارى باشد، يا خونى روان، يا گوشت خوك، كه پليد است، يا قربانى‏اى كه از روى نافرمانى هنگام ذبحش نامى غير از نام خدا را برده باشند، اما اگر كسى درمانده شود، و تجاوزكار و زياده خواه نباشد [و از آن بخورد، گناهى بر او نيست‏] و بى‏گمان پروردگارت آمرزگار مهربان است‏ (۱۴۵)

و بر يهوديان هر جانور ناخن‏دار [و چنگال‏دارى‏] را حرام كرديم و از گاو و گوسفند پيهشان را بر آنان حرام كرديم، مگر آنچه بر پشت آنها باشد، يا بر روده‏ها، يا آنچه به استخوان چسبيده باشد اين چنين به خاطر سركشى‏شان به آنان كيفر داديم، و ما راستگوييم‏ (۱۴۶)

و اگر تو را دروغگو انگاشتند، بگو پروردگارتان صاحب رحمتى فراگير است، ولى عذاب او از گناهكاران بر نمى‏گردد (۱۴۷)

به زودى مشركان خواهند گفت اگر خدا مى‏خواست ما شرك نمى‏آورديم، همچنين پدران ما، و چيزى را حرام نمى‏كرديم، پيشينيان آنان هم به همين‏گونه تكذيب پيشه كردند، تا آنكه عذاب ما را چشيدند، بگو آيا علم و اطلاعى داريد كه به ما نشان دهيد؟ [ولى حق اين است كه‏] جز از پندار پيروى نمى‏كنيد، و جز دروغ نمى‏بافيد (۱۴۸)

بگو حجت رسا و روشن از آن خداوند است، و اگر مى‏خواست همگى شما را هدايت مى‏كرد (۱۴۹)

بگو گواهانتان را كه گواهى دهند خداوند اين چيزها را حرام كرده است، بياوريد، و اگر آنان هم گواهى دادند، تو همراه با آنان گواهى مده، و از هوى و هوس دروغ انگاران آيات ما، و بى‏ايمانان به آخرت كه به پروردگارشان شرك مى‏آورند، پيروى مكن‏ (۱۵۰)

بگو بياييد تا آنچه پروردگارتان بر شما حرام كرده است بر شما بخوانم [نخست اين است كه‏] چيزى را شريك خداوند نياوريد، و در حق پدر و مادر نيكى كنيد و فرزندانتان را از [ترس‏] فقر نكشيد، ما هم شما و هم ايشان را روزى مى‏دهيم، و به كارهاى ناشايسته، چه آشكار باشد، چه پنهان نزديك نشويد، و هيچ انسانى را كه خداوند خون او را حرام داشته است نكشيد مگر به حق [به قصاص يا حد]، اين چنين به شما سفارش كرده است، باشد كه انديشه كنيد (۱۵۱)

و به مال يتيم نزديك نشويد، مگر به شيوه‏اى كه بهتر باشد، تا زمانى كه به كمال بلوغش برسد، و در كار پيمانه و ترازو به داد و درستى رفتار كنيد، ما بر هيچ كس هيچ تكليفى نمى‏كنيم مگر به اندازه توانش، و چون [به داورى يا شهادت‏] سخن گوييد به عدالت عمل كنيد ولو او [اصحاب دعوى‏] خويشاوند [شما] باشد، و به عهد الهى وفا كنيد، اين چنين به شما سفارش كرده است، باشد كه پند گيريد (۱۵۲)

و بدانيد كه اين راه راست و درست من است، پس آن را در پيش گيريد، و به راههاى ديگر نرويد كه شما را از راه او دور اندازد، اين چنين به شما سفارش كرده است باشد كه تقوا پيشه كنيد [و در امان مانيد] (۱۵۳)

بارى به موسى كتاب آسمانى داديم، براى اينكه نعمت را بر كسى كه نيكى پيش گرفته بود، تمام كنيم و براى آنكه همه چيز را به روشنى بيان كنيم و رهنمود و رحمتى باشد، تا به لقاى پروردگارشان ايمان بياورند (۱۵۴)

و اين كتابى مبارك است كه آن را نازل كرده‏ايم، پس از آن پيروى كنيد و تقوا بورزيد باشد كه مشمول رحمت او شويد (۱۵۵)

تا نگوييد كه كتاب آسمانى فقط بر دو طايفه پيش از ما نازل شده است، و ما از قرائت و تلاوت آنان بى‏خبر بوده‏ايم‏ (۱۵۶)

يا نگوييد كه اگر كتاب آسمانى بر ما نازل مى‏شد، از آنان راهيافته‏تر بوديم، اينك برهان و رهنمود و رحمتى از سوى پروردگارتان به سوى شما آمده است، كيست ستمكارتر از كسى كه آيات الهى را دروغ انگارد و از آن روى بگرداند، به زودى به خاطر اينكه رويگردان شدند، سخت‏ترين عذاب را كيفر كسانى مى‏گردانيم كه از آيات ما روى گردانيدند (۱۵۷)

[اينان‏] انتظارى ندارند جز اينكه فرشتگان به سويشان بيايند يا پروردگارت بيايد، يا بعضى از آيات پروردگارت ظاهر گردد، حال آنكه روزى كه بعضى از آيات پروردگارت ظاهر گردد، براى كسى كه از پيش ايمان نياورده باشد، يا با ايمانش خيرى حاصل نكرده باشد، ايمان آوردنش سودى ندارد، بگو منتظر باشيد، ما نيز منتظريم‏ (۱۵۸)

كسانى كه دينشان را پاره پاره كردند و فرقه فرقه شدند، تو را كارى با آنان نيست، كارشان فقط با خداوند است، آنگاه ايشان را [از حقيقت‏] كار و كردارشان آگاه مى‏سازد (۱۵۹)

كسى كه كار نيكى پيش آورد، ده چندان آن پاداش دارد، و هر كه كار بدى پيش آورد، جز همانند آن كيفر نيابد، و بر ايشان ستم نرود (۱۶۰)

بگو مرا پروردگارم به راهى راست كه دين استوار و آيين پاك ابراهيم است -كه هرگز از مشركان نبودرهنمايى كرده است‏ (۱۶۱)

بگو نماز و نيايش من و زندگانى و مرگ من، در راه خدا، پروردگار جهانيان است‏ (۱۶۲)

كه شريكى ندارد، و به همين [راه و روش‏] فرمان يافته‏ام و من پيشواى مسلمانانم‏ (۱۶۳)

بگو آيا جز خداوند پروردگارى جويم، و او پروردگار همه چيز است، و هيچ كس هيچ كارى نكند مگر آنكه سود و زيانش با خود اوست، و هيچ بردارنده‏اى بار گناه ديگرى را بر ندارد، سپس بازگشتتان به سوى پروردگارتان است، آنگاه شما را [از حقيقت‏] آنچه در آن اختلاف داشتيد آگاه مى‏سازد (۱۶۴)

و او كسى است كه شما را جانشينان [الهى‏] بر روى زمين برگماشت، و بعضى را بر بعضى ديگر به درجاتى برترى داد تا شما را در آنچه به شما بخشيده است بيازمايد، بى‏گمان پروردگارت زودكيفر و همو آمرزگار مهربان است‏ (۱۶۵)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

الف لام ميم صاد (۱)

كتابى است كه به سوى تو فروفرستاده شده است، پس نبايد از آن تنگدلى يابى، تا بدان هشدار دهى، و پندآموزى براى مؤمنان باشد (۲)

از آنچه از جانب پروردگارتان به سوى شما نازل شده است، پيروى كنيد و جز او هيچ معبودى نگيريد، چه اندك پند مى‏گيريد (۳)

و چه بسيار شهرها كه نابودشان كرديم و عذاب ما شبانه يا به هنگامى كه در نيمروز خفته بودند بر ايشان فرود آمد (۴)

و هنگامى كه عذاب ما بر آنان فرود آمد، سخنشان جز اين نبود كه مى‏گفتند ما خود ستمكار بوديم‏ (۵)

بى‏گمان از كسانى كه پيامبران به سويشان رفته‏اند و همچنين از پيامبران پرس و جو خواهيم كرد (۶)

و بر ايشان از روى علم [نامه اعمالشان را] فرو خوانيم و ما غائب [و غافل از احوال آنان‏] نبوده‏ايم‏ (۷)

و در آن روز وزن [سنجيدن اعمال‏] حقيقت دارد، آنگاه كسانى كه كفه اعمالشان سنگين باشد، آنان رستگارند (۸)

و كسانى كه كفه اعمالشان سبك باشد، آنان كسانى هستند كه بر خود زيان زده‏اند چرا كه به آيات ما ستم كرده‏اند (۹)

و به راستى كه به شما در زمين تمكن داده بوديم و برايتان در آن انواع معاش پديد آورده بوديم، چه اندك سپاس مى‏گزاريد (۱۰)

و به راستى كه شما را آفريديم و صورت و سامان بخشيديم، آنگاه به فرشتگان گفتيم بر آدم سجده بريد، همه سجده بردند مگر ابليس كه از سجده‏كنندگان نبود (۱۱)

فرمود چون تو را امر به سجده كردم چه چيز تو را بازداشت كه سجده نكردى؟ گفت براى اينكه من بهتر از او هستم، مرا از آتش آفريده‏اى و او را از گل‏ (۱۲)

فرمود پس از آنجا [بهشت يا آسمان‏] پايين رو كه تو را نرسد كه در آن بزرگى بفروشى، بيرون شو كه تو خرد و خوارى‏ (۱۳)

گفت [پس‏] تا روزى كه [مردمان‏] برانگيخته شوند مرا مهلت ده‏ (۱۴)

فرمود تو از مهلت يافتگانى‏ (۱۵)

گفت پروردگارا از آنجا كه مرا فريفتى، بر سر راه راست تو در كمين آنان [بندگان‏] مى‏نشينم‏ (۱۶)

آنگاه از پيش و پس و راست و چپشان به سروقتشان مى‏روم، و بيشترشان را سپاسگزار نخواهى يافت‏ (۱۷)

فرمود از آنجا نكوهيده و سرشكسته بيرون شو [و بدان كه‏] جهنم را از پيروان تو و همگى شما آكنده خواهم ساخت‏ (۱۸)

و اى آدم تو و همسرت در بهشت بياراميد و از هر جا [هر چه‏] كه خواستيد بخوريد، ولى به اين درخت نزديك نشويد وگرنه از ستمكاران خواهيد بود (۱۹)

آنگاه شيطان آنان را وسوسه كرد تا سرانجام عورتشان را كه از ديد آنان پوشيده بود، آشكار كند، و گفت پروردگارتان شما را از اين درخت نهى نكرد مگر از آن روى كه [با خوردن از ميوه آن‏] دو فرشته شويد يا از جاودانگان گرديد (۲۰)

و براى آنان سوگند ياد كرد كه من از خيرخواهان شما هستم‏ (۲۱)

آنگاه آنان را فريبكارانه به طمع انداخت و چون از [ميوه‏] آن درخت خوردند، عورتهايشان بر آنان آشكار شد و بر آنها از برگ [درختان‏] بهشتى مى‏چسباندند [تا پوشيده شود] و پروردگارشان به آنان ندا در داد كه مگر شما را از اين درخت نهى نكرده بودم و به شما نگفته بودم كه شيطان دشمن آشكار شماست‏ (۲۲)

گفتند پروردگارا بر خود ستم كرده‏ايم و اگر بر ما نبخشايى و رحمت نياورى بى‏شك از زيانكاران خواهيم بود (۲۳)

فرمود پايين رويد -برخى دشمن برخى ديگرو در روى زمين تا وقت معين آرامشگاه و بهره‏مندى داريد (۲۴)

فرمود در همانجا زندگى مى‏كنيد و همانجا مى‏ميريد و از همانجا شما را برمى‏انگيزند (۲۵)

اى فرزندان آدم، به راستى كه براى شما لباسى پديد آورديم تا هم عورت شما را بپوشاند و هم مايه تجمل باشد، ولى لباس تقوا بهتر است، اين از آيات الهى است باشد كه پند گيرند (۲۶)

اى فرزندان آدم، شيطان شما را نفريبد، چنانكه پدر و مادر [نخستين‏] شما را از بهشت آواره كرد و لباس آنان را از آنان بركند تا عورتشان را بر ايشان آشكار كند، او و همانندانش شما را از جايى كه شما آنان را نمى‏بينيد، مى‏بينند، ما شياطين را سرور نامؤمنان گردانده‏ايم‏ (۲۷)

و [اينان‏] چون كار ناشايستى انجام دهند گويند پدران خود را بر همين شيوه يافته‏ايم، و خداوند ما را به آن فرمان داده است، بگو بى‏گمان خداوند به ناشايستى فرمان نمى‏دهد، آيا چيزى را كه نمى‏دانيد [به دروغ‏] به خداوند نسبت مى‏دهيد؟ (۲۸)

بگو پروردگارم به دادگرى فرمان داده است، و در هر مسجدى روى دلتان را به سوى او بداريد، و او را -در حالى كه دينتان را براى او پاك و پيراسته مى‏داريدبخوانيد، [و بدانيد] همچنانكه شما را آفريد، [به سوى او] باز خواهيد گشت‏ (۲۹)

گروهى را رهنمود و گروهى را گمراهى سزاوار است، چرا كه اينان شياطين را به جاى خداوند سرور و معبود خود گرفتند و گمان مى‏كنند كه رهيافته‏اند (۳۰)

اى فرزندان آدم زينت [ پوشاك‏] خود را در هر مسجد برگيريد و بخوريد و بياشاميد ولى اسراف مكنيد چرا كه او اسرافكاران را دوست ندارد (۳۱)

بگو چه كسى زينت الهى را كه براى بندگانش پديد آورده، و رزق پاكيزه او را حرام كرده است؟ بگو اينها در زندگانى دنيا براى مؤمنان [و نامؤمنان‏] است و در روز قيامت نيز خاص مؤمنان است، بدين‏سان آيات خود را براى اهل معرفت به روشنى بيان مى‏كنيم‏ (۳۲)

بگو همانا پروردگارم ناشايستيها را، چه آشكار باشد چه پنهان، حرام كرده است، و نيز گناه و سركشى ناحق را و اينكه براى خداوند شريك بياوريد -كه در اين باره هيچ حجت و برهانى نفرستاده استو نيز اينكه آنچه نمى‏دانيد به خداوند دروغ ببنديد (۳۳)

و هر امتى را اجلى است، چون اجلشان فرارسد نه ساعتى پس افتند و نه ساعتى پيش افتند (۳۴)

اى فرزندان آدم، چون پيامبرانى از خودتان به سوى شما آمدند و آيات مرا بر شما خواندند [بدانيد كه‏] كسانى كه تقوا و صلاح پيشه كنند، نه بيمى بر آنهاست و نه اندوهگين شوند (۳۵)

و كسانى كه آيات ما را دروغ انگارند و در برابر آنها تكبر ورزند، اينان دوزخى‏اند و جاودانه درآنند (۳۶)

پس كيست ستمكارتر از كسى كه بر خداوند دروغ بندد و آيات او را دروغ انگارد، اينان كسانى هستند كه بهره‏اى كه در كتاب [لوح محفوظ] برايشان مقرر است به ايشان مى‏رسد، تا آنكه فرشتگان ما به سراغشان مى‏آيند و جانشان را مى‏گيرند و [به آنان‏] گويند كجاست آنچه به جاى خداوند مى‏پرستيديد؟ پاسخ دهند ايشان از نظر ما ناپديد شدند، و بر خود گواهى دهند كه كافر بوده‏اند (۳۷)

گويد به ميان امتهايى از جن و انس كه پيش از شما بوده‏اند، در آتش جهنم وارد شويد، هرگاه امتى وارد شود همانندش را لعنت كند، تا همه در آن به همديگر رسند، [آنگاه‏] پيروان درباره پيشوايانشان گويند پروردگارا اينان ما را گمراه كردند، به ايشان دو چندان از عذاب جهنم بده، فرمايد براى همه دو چندان هست ولى نمى‏دانيد (۳۸)

و پيشوايان آنان به پيروانشان گويند شما هيچ برترى بر ما نداريد، پس عذاب را به خاطر كار و كردارتان بچشيد (۳۹)

كسانى كه آيات ما را دروغ انگاشتند و در برابر آن تكبر ورزيدند، درهاى آسمان بر آنان گشوده نگردد و وارد بهشت نشوند مگر آنكه شتر وارد سوراخ سوزن شود، و بدين‏سان گناهكاران را كيفر مى‏دهيم‏ (۴۰)

بسترها و بالاپوشهايشان از آتش جهنم است، و بدين‏سان ستمكاران [و مشركان‏] را كيفر مى‏دهيم‏ (۴۱)

و كسانى كه ايمان آورده‏اند و كارهاى شايسته كرده‏اند، اينان بهشتى‏اند و در آن جاودانه خواهند ماند، و ما بر هيچ كس جز به اندازه توانش تكليف نمى‏كنيم‏ (۴۲)

و از سينه‏هاى آنان هر كينه‏اى كه باشد مى‏زداييم، جويباران از فرودست آنان جارى است و گويند سپاس خداى را كه ما را به اينجا رهنمون شد و اگر خداوند راهبر نمى‏شد، هرگز راه نمى‏يافتيم، بى‏شك فرستادگان پروردگارمان به راستى و درستى آمدند، و ندا داده شود كه اينك اين بهشتى است كه به خاطر كار و كردارتان به شما رسيده است‏ (۴۳)

و بهشتيان دوزخيان را ندا دهند كه ما وعده پروردگارمان را راست و درست يافتيم، آيا شما هم آنچه پروردگارتان وعده داده بود راست و درست يافتيد؟ گويند آرى، آنگاه آوازدهنده‏اى در ميان آنان آواز در دهد كه لعنت الهى بر ستمگران باد (۴۴)

كسانى كه از راه خدا باز مى‏دارند و آن را ناهموار و ناهنجار مى‏شمارند و منكر آخرت هستند (۴۵)

و بين آنان حايلى است و بر روى اعراف [ بلنديها] مردانى هستند كه همگان را به سيمايشان مى‏شناسند، و بهشتيان را ندا دهند كه سلام بر شما باد، اينان هنوز وارد آن [بهشت‏] نشده‏اند، اما اميد مى‏برند (۴۶)

و چون چشمان آنان به جانب دوزخيان افتد گويند پروردگارا ما را در زمره [اين‏] قوم ستمكار مياور (۴۷)

و اهل اعراف مردانى را كه به نشانه‏هايشان مى‏شناسند ندا دهند و گويند مال‏اندوزى شما و تكبر ورزيدنتان به كارتان نيامد (۴۸)

آيا هم اينان بودند كه شما سوگند ياد مى‏كرديد كه خداوند مشمول رحمت خود قرارشان نمى‏دهد؟ [و خطاب به آنان گويند] وارد بهشت شويد، نه بيمى بر شماست و نه اندوهگين شويد (۴۹)

و دوزخيان بهشتيان را ندا دهند كه از آب يا آنچه خداوند بهره‏مندتان ساخته است به ما ببخشيد، گويند خداوند اينها را بر كافران حرام گردانده است‏ (۵۰)

كسانى كه دينشان را به بازيچه گرفتند و زندگانى دنيا فريبشان داد، امروز آنان را فراموش مى‏كنيم چرا كه ديدار چنين روزشان را فراموش كردند و آيات ما را انكار مى‏كردند (۵۱)

و به راستى كه براى آنان كتابى آورده‏ايم كه از روى علم، روشن و شيوايش ساخته‏ايم، و رهنمود و رحمتى است براى اهل ايمان‏ (۵۲)

فقط منتظر سرانجام آن هستند، روزى كه سرانجام آن درآيد، كسانى كه پيشتر آن را فراموش كرده بودند، گويند بى‏شك فرستادگان پروردگارمان حق و حقيقت را آوردند آيا شفيعانى داريم كه براى ما شفاعت كنند يا [به دنيا] بازگردانده شويم و [اين بار] كارى جز آنچه مى‏كرديم در پيش بگيريم؟ به راستى كه به خود زيان زدند و بر ساخته‏هايشان نابود گرديد (۵۳)

همانا پروردگار شما كسى است كه آسمانها و زمين را در شش روز آفريد، سپس [ملكوتش كامل شد و] بر عرش استيلاء يافت، شب را به روز [و روز را به شب‏] -كه آن را شتابان مى‏جويدمى‏پوشاند، و خورشيد و ماه و ستارگان را [آفريد] كه رام شده فرمان اويند، بدانيد كه خلق و امر او راست، بزرگا خداوندا كه پروردگار جهانيان است‏ (۵۴)

پروردگارتان را به زارى و پنهانى بخوانيد، كه او از حد درگذرندگان را دوست ندارد (۵۵)

و در اين سرزمين پس از آنكه به صلاح آمده است، فتنه و فساد مكنيد، و او را با بيم و اميد بخوانيد كه رحمت الهى به نيكوكاران نزديك است (۵۶)

و او كسى است كه بادها را پيشاپيش رحمتش [باران‏] مژده بخش مى‏فرستد، تا آنكه ابرهاى گرانبار را [همراه‏] بردارد و آن را به سوى زمين بايرى برانيم و از آن آب [باران‏] فرو فرستيم و به آن هر ميوه‏اى برآوريم، مردگان را نيز بدين‏سان برانگيزانيم، باشد كه پند گيريد (۵۷)

و زمين پاك گياهش به اذن پروردگارش مى‏رويد و آنچه پليد است جز [حاصلى‏] ناچيز برنياورد، بدين‏سان آيات [خود] را براى سپاسگزاران گونه‏گون بيان مى‏داريم‏ (۵۸)

به راستى كه نوح را به سوى قومش فرستاديم پس آنگاه گفت اى قوم من خداوند را كه خدايى جز او نداريد بپرستيد، كه من بر شما از عذاب روزى سترگ مى‏ترسم‏ (۵۹)

بزرگان قومش گفتند ما تو را در گمراهى آشكار مى‏بينيم‏ (۶۰)

گفت اى قوم من، در من هيچ‏گونه گمراهى نيست، بلكه من پيامبرى از سوى پروردگار جهانيان هستم‏ (۶۱)

كه پيامهاى پروردگارم را به شما برسانم و خير و صلاح شما را بجويم، و من از جانب خداوند چيزهايى مى‏دانم كه شما نمى‏دانيد (۶۲)

آيا تعجب كرده‏ايد كه از سوى پروردگارتان پندى بر مردى از قوم خودتان براى شما نازل شده باشد تا شما را هشدار دهد و پروا و پرهيز پيشه كنيد، و باشد كه مشمول رحمت او شويد (۶۳)

آنگاه او را دروغگو انگاشتند و ما او و كسانى را كه در كشتى همراهش بودند نجات داديم و دروغ‏انگاران آيات خود را غرق كرديم كه قومى كوردل بودند (۶۴)

و به سوى قوم عاد برادرشان هود را [فرستاديم‏]، گفت اى قوم من خداوند را كه خدايى جز او نداريد بپرستيد، آيا پروا نمى‏كنيد؟ (۶۵)

بزرگان قومش كه كفر ورزيده بودند گفتند ما تو را دچار بى‏خردى مى‏بينيم و ما تو را از دروغگويان مى‏دانيم‏ (۶۶)

گفت اى قوم من در من هيچ‏گونه بى‏خردى نيست بلكه من پيامبرى از سوى پروردگار جهانيان هستم‏ (۶۷)

كه پيامهاى پروردگارم را به شما مى‏رسانم و من براى شما خيرخواهى امينم‏ (۶۸)

آيا تعجب كرده‏ايد كه از سوى پروردگارتان پندى بر مردم از قوم خودتان براى شما نازل شده باشد تا شما را هشدار دهد، و ياد كنيد كه شما را بعد از قوم نوح جانشين كرد و به شما توانايى بسيار بخشيد، پس نعمتهاى الهى را ياد كنيد، باشد كه رستگار شويد (۶۹)

گفتند آيا به سراغ ما آمده‏اى تا فقط خدا را بپرستيم و آنچه پدرانمان مى‏پرستيدند رها كنيم؟ اگر راست مى‏گويى آنچه [از عذاب‏] به ما وعده مى‏دهى هم‏اكنون [بر سر ما] بياور (۷۰)

گفت به راستى كه عذاب و غضبى از جانب پروردگارتان بر شما مقرر گرديده است، آيا با من درباره نامهايى كه شما خودتان و پدرانتان نهاده‏ايد، و خداوند هيچ حجت و برهانى بر آن نازل نكرده است، مجادله مى‏كنيد؟ منتظر باشيد كه من هم همراه شما از منتظران خواهم بود (۷۱)

آنگاه او و همراهان او را به رحمت خويش نجات داديم و ريشه دروغ‏انگاران آيات خود را بركنديم، و آنان مؤمن نبودند (۷۲)

و به سوى قوم ثمود برادرشان صالح را [فرستاديم‏] [كه به آنان‏] گفت اى قوم من، خداوند را كه خدايى جز او نداريد بپرستيد، به راستى كه پديده‏اى از سوى پروردگارتان براى شما آمده است، اين شتر خداست كه معجزه‏اى براى شماست پس رهايش كنيد كه در زمين خدا [بچرد و هر چه خواست‏] بخورد و به او آسيبى نرسانيد كه عذابى دردناك گريبانگيرتان مى‏شود (۷۳)

و ياد كنيد كه شما را پس از قوم عاد جانشين قرار داد و در اين سرزمين جاى داد كه در بخشهاى هموار و هامونش قصرهايى مى‏ساختيد و از كوهها براى خود خانه‏هايى مى‏تراشيديد، پس نعمتهاى الهى را ياد كنيد و در اين سرزمين فتنه و فساد برپا مكنيد (۷۴)

بزرگان قومش كه استكبار مى‏ورزيدند، به مؤمنان مستضعف مى‏گفتند آيا مطمئنيد كه صالح از سوى پروردگارش به پيامبرى فرستاده شده است؟ [ايشان در پاسخ‏] مى‏گفتند [آرى‏] ما به رسالت او مؤمن هستيم‏ (۷۵)

استكبارپيشگان مى‏گفتند ما به آنچه شما ايمان داريد، اعتقادى نداريم‏ (۷۶)

آنگاه شتر را پى كردند و از فرمان پروردگارشان سر پيچيدند و گفتند اى صالح اگر از پيامبرانى آنچه از عذاب به ما وعده مى‏دهى [بر سر ما] بياور (۷۷)

آنگاه زلزله ايشان را فرو گرفت و در خانه‏شان از پا درآمدند (۷۸)

[صالح‏] از آنان رويگردان شد و گفت اى قوم من، به راستى كه پيام پروردگارم را به شما رساندم و خير شما را خواستم، ولى شما خيرخواهان [و اندرزگويان‏] را دوست نداريد (۷۹)

و لوط را [به پيامبرى فرستاديم‏] كه به قومش مى‏گفت آيا عمل ناشايستى را كه پيش از شما هيچ‏كس از جهانيان مرتكب نشده است، مرتكب مى‏شويد؟ (۸۰)

شما از روى شهوت، با مردان، به جاى زنان مى‏آميزيد، آرى شما قومى تجاوزكار هستيد (۸۱)

و پاسخ قوم او جز اين نبود كه مى‏گفتند آنان را از شهرتان برانيد كه مردمانى منزه‏طلب هستند (۸۲)

آنگاه او و خانواده‏اش را نجات داديم، مگر زنش را كه از واپس ماندگان بود (۸۳)

و بر آنان بارانى [از سنگ‏] بارانديم، بنگر كه سرانجام گناهكاران چگونه بود (۸۴)

و به سوى [قوم‏] مدين برادرشان شعيب را [فرستاديم‏] كه گفت اى قوم من خداوند را كه خدايى جز او نداريد بپرستيد، به راستى كه حكم روشنى از سوى پروردگارتان براى شما آمده است، پس پيمانه و ترازو را درست بداريد [و تمام بدهيد] و به مردم اجناسشان را كم ندهيد، و در اين سرزمين پس از آنكه به صلاح آمده است، فتنه و فساد نكنيد كه اگر مؤمن باشيد اين برايتان بهتر است‏ (۸۵)

بر سر هر راهى [به كمين مردم‏] منشينيد كه [مردم را] بترسانيد، و هركسى را كه ايمان دارد از راه خدا بازداريد و آن را ناهموار و ناهنجار مشماريد، و ياد كنيد كه زمانى اندكشمار بوديد و او افزونتان كرد، و بنگريد كه سرانجام اهل فساد چگونه بود (۸۶)

و اگر گروهى از شما به پيام من ايمان آوردند و گروهى ايمان نياوردند صبر كنيد كه خداوند در ميان ما داورى كند و او بهترين داوران است‏ (۸۷)