ParsQuran
سوره 76: الإنسان - جزء 29

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئًا مَذْكُورًا ﴿۱﴾
انصاریان: آیا بر انسان زمانی از روزگار گذشت که چیزی در خور ذکر نبود؟
خرمشاهی: آرى مدتى از روزگار بر انسان گذشت كه هنوز چيزى قابل ذكر نبود
فولادوند: آيا زمانى طولانى بر انسان گذشت كه چيز قابل ذكرى نبود
قمشه‌ای: آیا بر انسان روزگارانی نگذشت که چیزی هیچ لایق ذکر نبود؟
مکارم شیرازی: آيا چنين نيست كه زماني طولاني بر انسان گذشت كه چيز قابل ذكري نبود؟!
إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا ﴿۲﴾
انصاریان: ما انسان را از نطفه آمیخته و مختلطی [از مواد و عناصر] آفریدیم و او را از حالتی به حالتی و شکلی به شکلی [از نطفه به علقه، از علقه به مضغه، از مضغه به استخوان تا طفلی کامل] درآوردیم، پس او را شنوا و بینا قرار دادیم.
خرمشاهی: ما انسان را از نطفه‏اى آميخته آفريده‏ايم و به آزمونش كشانده‏ايم، و او را شنوا و بينا ساخته‏ايم‏
فولادوند: ما انسان را از نطفه مختلطى آفريديم و او را مى ‏آزماييم بدين جهت او را شنوا و بينا قرار داديم
قمشه‌ای: ما انسان را از آب نطفه مختلط (بی حس و شعور) خلق کردیم و او را می‌آزماییم و بدین سبب دارای قوای چشم و گوش (و مشاعر و عقل و هوش) گردانیدیم.
مکارم شیرازی: ما انسان را از نطفه مختلطي آفريديم، و او را مي‏آزمائيم (لذا) او را شنوا و بينا قرار داديم.
إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا ﴿۳﴾
انصاریان: ما راه را به او نشان دادیم یا سپاس گزار خواهد بود یا ناسپاس.
خرمشاهی: ما او را به راه آورده‏ايم، چه سپاسگزار باشد، چه ناسپاس‏
فولادوند: ما راه را به او نشان داديم خواه شاكر باشد و پذيرا گردد يا ناسپاس
قمشه‌ای: ما به حقیقت راه (حق و باطل) را به او نمودیم حال خواهد (هدایت پذیرد و) شکر (این نعمت) گوید و خواهد (آن نعمت را) کفران کند.
مکارم شیرازی: ما راه را به او نشان داديم، خواه شاكر باشد (و پذيرا گردد) يا كفران كند.
إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَلَاسِلَ وَأَغْلَالًا وَسَعِيرًا ﴿۴﴾
انصاریان: ما برای کافران زنجیرها و بندها و آتش فروزان آماده کرده ایم.
خرمشاهی: ما براى كافران زنجيرها و بندها و آتش فروزان آماده ساخته‏ايم‏
فولادوند: ما براى كافران زنجيرها و غلها و شعله ‏هاى سوزان آتش آماده كرده‏ ايم
قمشه‌ای: ما برای (کیفر) کافران غل و زنجیرها و آتش سوزان مهیّا ساخته‌ایم.
مکارم شیرازی: ما براي كافران زنجيرها و غلها و شعله‏ هاي سوزان آماده كرده‏ ايم.
إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا ﴿۵﴾
انصاریان: همانا نیکان همواره از جامی می نوشند که نوشیدنی اش آمیخته به کافور [آن ماده سرد، سپید و معطر] است.
خرمشاهی: بى‏گمان نيكان از جامى كه آميزه آن كافور است، مى‏نوشند
فولادوند: به يقين ابرار و نيكان از جامى مى ‏نوشند كه با عطر خوشى آميخته است
قمشه‌ای: نکوکاران عالم (که در این آیه حضرت علی و فاطمه و حسنین علیهم السّلام و شیعیانشان به اجماع خاصّه و اخبار عامّه مقصودند) در بهشت از جام شرابی نوشند که طبعش (در لطف و رنگ و بوی) کافور است.
مکارم شیرازی: ابرار (نيكان) از جامي مي‏نوشند كه با عطر خوشي آميخته است.
عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَهَا تَفْجِيرًا ﴿۶﴾
انصاریان: آن جام از چشمه ای است که همواره بندگان خدا از آن می نوشند و آن را به دلخواهشان هرگونه که بخواهند جاری می نمایند.
خرمشاهی: چشمه‏اى كه بندگان [درستكار] خداوند از آن مى‏آشامند و روان مى‏كنندش هرگونه بخواهند
فولادوند: چشمه‏ اى كه بندگان خدا از آن مى ‏نوشند و [به دلخواه خويش] جاريش مى كنند
قمشه‌ای: از سرچشمه گوارایی آن بندگان خاص خدا می‌نوشند که به اختیارشان هر کجا خواهند جاریش سازند.
مکارم شیرازی: از چشمه‏ اي كه بندگان خاص خدا از آن مي‏نوشند، و از هر جا بخواهند آنرا جاري مي‏سازند!
يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا ﴿۷﴾
انصاریان: [همانان که] همواره نذرشان را وفا می کنند، و از روزی که آسیب و گزندش گسترده است، می ترسند،
خرمشاهی: آنان به نذر خود وفا مى‏كنند و از روزى كه شرش دامن‏گستر است، بيم دارند
فولادوند: [همان بندگانى كه] به نذر خود وفا میکردند و از روزى كه گزند آن فراگيرنده است مى‏ ترسيدند
قمشه‌ای: به عهد و نذر خود وفا می‌کنند و از روزی که شر و سختیش همه اهل محشر را فراگیرد می‌ترسند.
مکارم شیرازی: آنها به نذر خود وفا مي‏كنند، و از روزي كه عذابش گسترده است مي‏ترسند.
وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا ﴿۸﴾
انصاریان: و غذا را در عین دوست داشتنش، به مسکین و یتیم و اسیر انفاق می کنند.
خرمشاهی: و خوراك را با وجود دوست داشتنش به بينوا و يتيم و اسير اطعام كنند
فولادوند: و به [پاس] دوستى [خدا] بينوا و يتيم و اسير را خوراك مى‏ دادند
قمشه‌ای: و هم بر دوستی او (یعنی خدا) به فقیر و طفل یتیم و اسیر طعام می‌دهند.
مکارم شیرازی: و غذاي (خود) را با اينكه به آن علاقه (و نياز) دارند به مسكين و يتيم و اسير مي‏دهند.
إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا ﴿۹﴾
انصاریان: [و می گویند:] ما شما را فقط برای خشنودی خدا اطعام می کنیم و انتظار هیچ پاداش و سپاسی را از شما نداریم.
خرمشاهی: [و در دل گويند] ما فقط براى خشنودى خداوند شما را اطعام مى‏كنيم، از شما نه پاداشى مى‏خواهيم، و نه سپاسى‏
فولادوند: ما براى خشنودى خداست كه به شما مى ‏خورانيم و پاداش و سپاسى از شما نمى‏ خواهيم
قمشه‌ای: (و گویند) ما فقط برای رضای خدا به شما طعام می‌دهیم و از شما هیچ پاداش و سپاسی هم نمی‌طلبیم.
مکارم شیرازی: (و مي‏گويند) ما شما را براي خدا اطعام مي‏كنيم و، هيچ پاداش و تشكري از شما نمي‏خواهيم.
إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا ﴿۱۰﴾
انصاریان: ما از پروردگارمان در روزی که روز عبوس و بسیار هولناکی است می ترسیم.
خرمشاهی: ما از پروردگارمان در روزى كه دژم و دشوار است، مى‏ترسيم‏
فولادوند: ما از پروردگارمان از روز عبوسى سخت هراسناكيم
قمشه‌ای: ما از (قهر) پروردگار خود به روزی که (از رنج و سختی آن رخسار خلق) در هم و غمگین است می‌ترسیم.
مکارم شیرازی: ما از پروردگارمان خائفيم در آن روز كه عبوس و شديد است.
فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا ﴿۱۱﴾
انصاریان: پس خدا نگه دار آنان از آسیب و گزند آن روز است و شادابی و شادمانی به آنان عطا می کند.
خرمشاهی: سپس خداوند آنان را از شر آن روز در امان دارد و به ايشان تازگى و خرمى بنماياند
فولادوند: پس خدا [هم] آنان را از آسيب آن روز نگاه داشت و شادابى و شادمانى به آنان ارزانى داشت
قمشه‌ای: خدا هم از شر و فتنه آن روز آنان را محفوظ داشت و به آنها روی خندان و دل شادمان عطا نمود.
مکارم شیرازی: از اين رو خداوند آنها را از شر آن روز نگه مي‏دارد و از آنها استقبال مي‏كند در حالي كه شادمان و مسرورند.
وَجَزَاهُمْ بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَحَرِيرًا ﴿۱۲﴾
انصاریان: و آنان را برای اینکه [در برابر تکالیف دینی و حوادث روزگار] شکیبایی ورزیدند، بهشتی [عنبرسرشت] و لباسی ابریشمین پاداش می دهد.
خرمشاهی: و به آنان به خاطر شكيبى كه ورزيده‏اند بوستانى [بهشتى‏] و [جامه‏] ابريشم پاداش دهد
فولادوند: و به [پاس] آنكه صبر كردند بهشت و پرنيان پاداششان داد
قمشه‌ای: و پاداش آن صبر کامل بر ایثارشان باغ بهشت و لباس حریر بهشتی لطف فرمود.
مکارم شیرازی: خداوند در برابر شكيبائي آنان، بهشت و لباسهاي حرير بهشتي را به آنها پاداش مي‏دهد.
مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا ﴿۱۳﴾
انصاریان: در آنجا بر تخت ها تکیه می زنند، در حالی که آفتابی [که از گرمایش ناراحت شوند] و سرمایی [که از سختی اش به زحمت افتند] نمی بینند،
خرمشاهی: در آنجا بر اورنگها تكيه زده، در آنجا نه [گرماى‏] خورشيدى بينند و نه سرماى سختى‏
فولادوند: در آن [بهشت] بر تختها[ى خويش] تكيه زنند در آنجا نه آفتابى بينند و نه سرمايى
قمشه‌ای: که در آن بهشت بر تختها (ی عزت) تکیه زنند و آنجا نه آفتابی سوزان بینند و نه سرمای ز مهریر (بلکه در هوایی بسیار خوش و باغی وسیع و دلکش تفرج کنند).
مکارم شیرازی: اين در حالي است كه بر تختهاي زيبا تكيه كرده‏ اند، نه آفتاب را در آنجا مي‏بينند، نه سرما را.
وَدَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَالُهَا وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا ﴿۱۴﴾
انصاریان: و سایه های درختان به آنان نزدیک و میوه هایش به آسانی در دسترس است،
خرمشاهی: و سايه‏هاى آن به ايشان نزديك باشد، و ميوه‏هاى آن در كمال دسترس پذيرى باشد
فولادوند: و سايه ‏ها[ى درختان] به آنان نزديك است و ميوه ‏هايش [براى چيدن] رام
قمشه‌ای: و سایه درختان بهشتی بر سر آنها و میوه‌هایش در دسترس و به اختیار آنهاست.
مکارم شیرازی: و در حالي است كه سايه‏ هاي آن (درختان بهشتي) بر آنها فرو افتاده، و چيدن ميوه‏ هايش بسيار آسان است.
وَيُطَافُ عَلَيْهِمْ بِآنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَأَكْوَابٍ كَانَتْ قَوَارِيرَا ﴿۱۵﴾
انصاریان: و ظرف هایی از نقره فام، و قدح هایی بلورین [که پر از غذا و نوشیدنی است] پیرامون آنان می گردانند؛
خرمشاهی: و بر ايشان ظرفهايى سيمين و كوزه‏هايى كه آبگينه است مى‏گردانند
فولادوند: و ظروف سيمين و جامهاى بلورين پيرامون آنان گردانده مى ‏شود
قمشه‌ای: و (ساقیان زیبای حور و غلمان) با جامهای سیمین و کوزه‌های بلورین بر آنها دور زنند.
مکارم شیرازی: و در گرداگرد آنها ظرفهائي از نقره، و قدحهائي بلورين مي‏گردانند (مملو از بهترين غذاها و نوشيدني ها)
قَوَارِيرَ مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا ﴿۱۶﴾
انصاریان: جام هایی از نقره که آنها را به اندازه مناسب اندازه گیری کرده اند،
خرمشاهی: آبگينه‏هايى از سيم كه آنها را به اندازه پيموده باشند
فولادوند: جامهايى از سيم كه درست به اندازه [و با كمال ظرافت] آنها را از كار در آورده‏ اند
قمشه‌ای: که آن بلورین کوزه‌ها به رنگ نقره خام و به اندازه و تناسب (اهلش) مقدر کرده‌اند.
مکارم شیرازی: ظرفهاي بلوريني از نقره! كه آنها را به اندازه لازم آماده كرده‏ اند.
وَيُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كَانَ مِزَاجُهَا زَنْجَبِيلًا ﴿۱۷﴾
انصاریان: و در آنجا جامی که نوشیدنی اش آمیخته به زنجبیل است، به آنان می نوشانند،
خرمشاهی: و در آنجا به آنان جامى بنوشانند كه آميزه آن زنجبيل است‏
فولادوند: و در آنجا از جامى كه آميزه زنجبيل دارد به آنان مى ‏نوشانند
قمشه‌ای: و آنجا شرابی که طبعش چون زنجبیل (گرم و عطرآگین) است به آنها بنوشانند.
مکارم شیرازی: و در آنجا از جامهائي سيراب مي‏شوند كه لبريز از شراب طهوري است كه با زنجبيل آميخته است.
عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّى سَلْسَبِيلًا ﴿۱۸﴾
انصاریان: از چشمه ای در آنجا که «سلسبیل» نامیده شود،
خرمشاهی: از چشمه‏اى در آنجا كه سلسبيل ناميده مى‏شود
فولادوند: از چشمه‏ اى در آنجا كه سلسبيل ناميده مى ‏شود
قمشه‌ای: در آنجا چشمه‌ای است که سلسبیلش نامند.
مکارم شیرازی: از چشمه‏ اي در بهشت كه نامش سلسبيل است.
وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَنْثُورًا ﴿۱۹﴾
انصاریان: و پیرامونشان نوجوانانی جاودانی [برای پذیرایی از آنان] می گردند، که چون آنان را ببینی پنداری مرواریدی پراکنده اند،
خرمشاهی: و پسرانى جاويدان برگرد آنان گردند، كه چون بنگريشان، پنداريشان كه مرواريد پراكنده‏اند
فولادوند: و بر گرد آنان پسرانى جاودانى مى‏ گردند چون آنها را ببينى گويى كه مرواريدهايى پراكنده‏ اند
قمشه‌ای: و دور آن بهشتیان پسرانی زیبا که تا ابد نوجوانند و خوش سیما به خدمت می‌گردند که در آنها چو بنگری (از فرط صفا) گمان بری که لؤلؤ منثورند.
مکارم شیرازی: و بر گرد آنها نوجواناني جاوداني (براي پذيرائي) مي‏گردند كه هر گاه آنها را ببيني گمان مي‏كني مرواريد پراكنده‏ اند!
وَإِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا وَمُلْكًا كَبِيرًا ﴿۲۰﴾
انصاریان: و چون آنجا را ببینی، نعمتی فراوان و کشوری بزرگ بینی،
خرمشاهی: و چون آنجا را بنگرى، ناز و نعمت [فراوان‏] و ملك بيكران بينى‏
فولادوند: و چون بدانجا نگرى [سرزمينى از] نعمت و كشورى پهناور مى ‏بينى
قمشه‌ای: و چون آن جایگاه نیکو را مشاهده کنی عالمی پر نعمت و کشوری بی نهایت بزرگ خواهی یافت.
مکارم شیرازی: و هنگامي كه آنجا را ببيني نعمتها و ملك عظيمي را مي‏بيني!
عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُنْدُسٍ خُضْرٌ وَإِسْتَبْرَقٌ وَحُلُّوا أَسَاوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا ﴿۲۱﴾
انصاریان: بر اندامشان جامه هایی از حریر نازک و سبز رنگ و دیبای ستبر است و با دستبندهایی از نقره آراسته شده اند، و پروردگارشان باده طهور به آنان می نوشاند.
خرمشاهی: بر بالاى آنان جامه‏هايى از ابريشم نازك سبز و ابريشم ستبر است، و به دستبندهاى سيمين آراسته‏اند، و پروردگارشان به آنان شرابى پاكيزه نوشاند
فولادوند: [بهشتيان را] جامه‏ هاى ابريشمى سبز و ديباى ستبر در بر است و پيرايه آنان دستبندهاى سيمين است و پروردگارشان باده‏ اى پاك به آنان مى ‏نوشاند
قمشه‌ای: بر بالای بهشتیان، لطیف دیبای سبز و حریر ستبر است و بر دستهاشان دستبند نقره خام، و خدایشان شرابی پاک (و گوارا از کوثر عنایت) بنوشاند.
مکارم شیرازی: بر اندام آنها (بهشتيان) لباسهائي است از حرير نازك سبز رنگ، و از ديباي ضخيم و با دستبندهائي از نقره تزيين شده‏ اند، و پروردگارشان شراب طهور به آنها مي‏نوشاند!
إِنَّ هَذَا كَانَ لَكُمْ جَزَاءً وَكَانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُورًا ﴿۲۲﴾
انصاریان: [به آنان گوید:] یقیناً این [نعمت ها] پاداش شماست و تلاشتان مقبول افتاده است؛
خرمشاهی: اين پاداشى براى شماست و سعى شما مشكور است‏
فولادوند: اين [پاداش] براى شماست و كوشش شما مقبول افتاده است
قمشه‌ای: این بهشت به حقیقت پاداش (اعمال) شماست و سعی و اشتیاقتان (در راه طاعت حق) مشکور و مقبول است.
مکارم شیرازی: اين جزاي شما است و سعي و تلاش شما مورد قدرداني است.
إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ تَنْزِيلًا ﴿۲۳﴾
انصاریان: به راستی ما قرآن را به تدریج بر تو نازل کردیم؛
خرمشاهی: ما خود قرآن را بر تو چنانكه بايد و شايد فرو فرستاده‏ايم‏
فولادوند: در حقيقت ما قرآن را بر تو به تدريج فرو فرستاديم
قمشه‌ای: محققا ما این قرآن (عظیم الشأن) را بر تو فرو فرستادیم.
مکارم شیرازی: مسلما ما قرآن را بر تو نازل كرديم.
فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا ﴿۲۴﴾
انصاریان: پس در برابر فرمان پروردگارت شکیبا باش، و از هیچ گنهکار یا کافری از آنان اطاعت مکن،
خرمشاهی: به انتظار حكم پروردگارت شكيبا باش و از آنان از هيچ گناهكار يا ناسپاسى اطاعت مكن‏
فولادوند: پس در برابر فرمان پروردگارت شكيبايى كن و از آنان گناهكار يا ناسپاسگزار را فرمان مبر
قمشه‌ای: پس بر اطاعت حکم پروردگارت صبور و شکیبا باش و هیچ از مردم بدکار کفر کیش اطاعت مکن.
مکارم شیرازی: پس در (تبليغ و اجراي) حكم پروردگارت شكيبا باش، و از هيچ گنهكار و كافري از آنان اطاعت مكن.
وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا ﴿۲۵﴾
انصاریان: و صبح و شام نام پروردگارت را یاد کن.
خرمشاهی: و هر بامداد و شامگاهى نام پروردگارت را ياد كن‏
فولادوند: و نام پروردگارت را بامدادان و شامگاهان ياد كن
قمشه‌ای: و نام خدایت را صبح و شام (به عظمت) یاد کن.
مکارم شیرازی: و نام پروردگارت را هر صبح و شام به ياد آور.
وَمِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَسَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا ﴿۲۶﴾
انصاریان: و پاره ای از شب را سر به سجده گذار، و او را در شب طولانی تسبیح گوی.
خرمشاهی: و در بخشى از شب براى او [به نماز] سجده كن و در بخشى بلند از شب او را نيايش كن‏
فولادوند: و بخشى از شب را در برابر او سجده كن و شب[هاى] دراز او را به پاكى بستاى
قمشه‌ای: و شب را برخی (در نماز) به سجده خدا پرداز و شام دراز به تسبیح و ستایش او صبح گردان.
مکارم شیرازی: و در شبانگاه براي او سجده كن، و مقداري طولاني از شب، او را تسبيح گوي.
إِنَّ هَؤُلَاءِ يُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَيَذَرُونَ وَرَاءَهُمْ يَوْمًا ثَقِيلًا ﴿۲۷﴾
انصاریان: بی تردید اینان [که گنهکار و ناسپاس اند] دنیای زودگذر را دوست دارند [و فقط برای به دست آوردن آن می کوشند] و روز هولناک و سختی را که پیش رو دارند وامی گذارند.
خرمشاهی: بى‏گمان اينان بهره [زودياب‏] دنيوى را دوست دارند و روزى سنگين را كه در پيش دارند، رها مى‏كنند
فولادوند: اينان دنياى زودگذر را دوست دارند و روزى گرانبار را [به غفلت] پشت‏ سر مى‏ افكنند
قمشه‌ای: این مردم کافر غافل همه دنیای نقد عاجل را دوست می‌دارند و آن روز (قیامت) سخت سنگین را به کلی از یاد می‌برند.
مکارم شیرازی: آنها زندگي زودگذر دنيا را دوست دارند در حالي كه پشت سر خود روز سخت و سنگيني را رها مي‏كنند.
نَحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَشَدَدْنَا أَسْرَهُمْ وَإِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَا أَمْثَالَهُمْ تَبْدِيلًا ﴿۲۸﴾
انصاریان: ما آنان را آفریدیم و مفاصلشان را [با رشته های اعصاب و عضلات] محکم و استوار کردیم، و هرگاه بخواهیم [آنان را نابود می کنیم و] امثال و نظایرشان را [که مطیع و فرمانبردارند] به جای آنان قرار می دهیم.
خرمشاهی: ما آنان را آفريده‏ايم و پيوندشان را استوار داشته‏ايم، و چون خواهيم آنان را به همانندانشان جانشين مى‏سازيم‏
فولادوند: ماييم كه آنان را آفريده و پيوند مفاصل آنها را استوار كرده‏ ايم و چون بخواهيم [آنان را] به نظايرشان تبديل مى ‏كنيم
قمشه‌ای: ما اینان را آفریدیم و محکم بنیان ساختیم و هرگاه بخواهیم همه را فانی ساخته و مانندشان قوم دیگر خلق می‌کنیم.
مکارم شیرازی: ما آنها را آفريديم و پيوندهاي وجودشان را محكم كرديم، و هر زمان بخواهيم جاي آنان را به گروه ديگري مي‏دهيم.
إِنَّ هَذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا ﴿۲۹﴾
انصاریان: همانا این [آیات قرآن] تذکر و هشداری است؛ پس هر کس بخواهد راهی به سوی پروردگارش [با تکیه بر این آیات] برگزیند،
خرمشاهی: اين پندآموزى است، پس هر كس كه خواهد راهى به سوى پروردگارش در پيش گيرد
فولادوند: اين [آيات] پندنامه‏ اى است تا هر كه خواهد راهى به سوى پروردگار خود پيش گيرد
قمشه‌ای: این آیات پند و تذکری است، پس هر که (سعادت و حسن عاقبت) بخواهد راهی به سوی خدای خود پیش گیرد.
مکارم شیرازی: اين يك تذكر و ياد آوري است و هر كس بخواهد (با استفاده از آن) راهي به سوي پروردگارش انتخاب مي‏كند.
وَمَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا ﴿۳۰﴾
انصاریان: و تا خدا نخواهد، نخواهید خواست؛ یقیناً خدا همواره دانا و حکیم است.
خرمشاهی: و [چنين چيزى‏] نخواهيد مگر آنكه خدا خواهد، بى‏گمان خداوند داناى فرزانه است‏
فولادوند: و تا خدا نخواهد [شما] نخواهيد خواست قطعا خدا داناى حكيم است
قمشه‌ای: و شما (کافران، راه حق را) نمی‌خواهید مگر خدای بخواهد (و به قهر شما را به این راه بدارد)، که البته خدا دانا و به صلاح بندگان آگاه است.
مکارم شیرازی: و شما چيزي را نمي‏خواهيد مگر اينكه خدا بخواهد، خداوند عالم و حكيم است.
يُدْخِلُ مَنْ يَشَاءُ فِي رَحْمَتِهِ وَالظَّالِمِينَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا ﴿۳۱﴾
انصاریان: هر کس را بخواهد در رحمتش درآورد و برای ستمکاران عذابی دردناک آماده کرده است.
خرمشاهی: هر كس را كه خواهد به جوار رحمت خويش در آورد، و براى ستمكاران [مشرك‏] عذابى دردناك آماده ساخته است‏
فولادوند: هر كه را خواهد به رحمت‏ خويش در مى ‏آورد و براى ظالمان عذابى پردرد آماده كرده است
قمشه‌ای: هر که را بخواهد در (بهشت) رحمت خود داخل گرداند و برای ستمکاران عالم عذاب دردناک مهیّا ساخته است.
مکارم شیرازی: هر كس را بخواهد (و شايسته ببيند) در رحمت خود وارد مي‏كند، و براي ظالمان عذاب دردناكي فراهم ساخته است.