ParsQuran
سوره 58: المجادلة - جزء 28

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجَادِلُكَ فِي زَوْجِهَا وَتَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ ﴿۱﴾
انصاریان: به راستی خدا گفتار [زنی] را که درباره همسرش با تو گفتگو داشت و به خدا شکایت می کرد، شنید و خدا گفتگوی شما را می شنود؛ زیرا خدا شنوا و بیناست.
خرمشاهی: به راستى كه خداوند سخن زنى را كه با تو درباره همسرش مجادله مى‏كرد و به خداوند شكايت حال خود مى‏گفت، شنيد، و خداوند گفت و گوى شما دو تن را مى‏شنود، چرا كه خداوند شنواى بيناست‏
فولادوند: خدا گفتار [زنى] را كه در باره شوهرش با تو گفتگو و به خدا شكايت میکرد شنيد و خدا گفتگوى شما را مى ‏شنود زيرا خدا شنواى بيناست
قمشه‌ای: (ای رسول ما) خدا سخن آن زن را که درباره شوهرش با تو به مجادله برخاسته و شکوه او به خدا می‌برد محققا شنید و گفتگوهای شما را نیز خدا می‌شنود که خدا البته شنوا و بیناست. (اوس بن صامت با زن خود خوله بنت ثعلبه ظهار کرد یعنی گفت: «تو بر من چون مادری». و این کار در حکم طلاق و حرمت آور بود. زن نزد رسول آمد و حکم پرسید. رسول حکم به حرمت فرمود. زن باز مجادله کرد و آخر گفت: من به خدا شکوه می‌کنم از تنهایی و غربت خود. و آیه بعد راجع به حکم ظهار نازل شد و بر این فعل حرام کفّاره معیّن گردید).
مکارم شیرازی: خداوند قول زني را كه درباره شوهرش به تو مراجعه كرده بود و به خداوند شكايت مي‏كرد شنيد (و تقاضاي او را اجابت كرد) خداوند گفتگوي شما را با هم (و اصرار آن زن را درباره حل مشكلش) مي‏شنيد و خداوند شنوا و بينا است.
الَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنْكُمْ مِنْ نِسَائِهِمْ مَا هُنَّ أُمَّهَاتِهِمْ إِنْ أُمَّهَاتُهُمْ إِلَّا اللَّائِي وَلَدْنَهُمْ وَإِنَّهُمْ لَيَقُولُونَ مُنْكَرًا مِنَ الْقَوْلِ وَزُورًا وَإِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ ﴿۲﴾
انصاریان: کسانی از شما که با زنان خود «ظهار» می کنند [یعنی بر پایه فرهنگ جاهلی می گویند: تو نسبت به من به منزله مادرم هستی، پس آمیزش با تو بر من حرام ابدی است] زنانشان مادرانشان نیستند، مادرانشان فقط زنانی هستند که آنان را زاده اند، و آنان بی تردید سخنی ناپسند و دروغ می گویند و مسلماً خدا بسیار باگذشت و بسیار آمرزنده است.
خرمشاهی: كسانى كه از ميان شما با زنانشان ظهار مى‏كنند، [بدانند كه‏] آن زنان [با اين ماجرا در حكم‏] مادران آنان نيستند، مادران آنان جز كسانى كه آنان را زاده‏اند، نيستند، و ايشان [با اين عمل‏] سخنى ناپسند و ناحق مى‏گويند، و بى‏گمان خداوند بخشاينده آمرزگار است‏
فولادوند: از ميان شما كسانى كه زنانشان را ظهار مى كنند [و مى‏ گويند پشت تو چون پشت مادر من است] آنان مادرانشان نيستند مادران آنها تنها كسانى‏ اند كه ايشان را زاده‏ اند و قطعا آنها سخنى زشت و باطل مى‏ گويند و[لى] خدا مسلما درگذرنده آمرزنده است
قمشه‌ای: کسانی از شما که با زنان خود ظهار کنند آنها مادر حقیقی شوهران نخواهند شد بلکه مادر ایشان جز آن که آنها را زاییده نیست و این مردم سخنی ناپسند و باطل می‌گویند، و خدا را عفو و بخشش بسیار است.
مکارم شیرازی: كساني كه از شما نسبت به همسرانشان «ظهار» مي‏كنند (و مي‏گويند انت علي كظهرامي «تو نسبت به من به منزله مادرم هستي») آنها هرگز مادرانشان نيستند مادرانشان تنها كساني هستند كه آنها را به دنيا آورده‏ اند، آنها سخني منكر و زشت و باطل مي‏گويند و خداوند بخشنده و آمرزنده است.
وَالَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنْ نِسَائِهِمْ ثُمَّ يَعُودُونَ لِمَا قَالُوا فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا ذَلِكُمْ تُوعَظُونَ بِهِ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۳﴾
انصاریان: و کسانی که با زنانشان ظهار می کنند، سپس از آنچه گفته اند برمی گردند، باید پیش از آمیزش با هم برده ای [در راه خدا] آزاد کنند. این [حکمی] است که به آن اندرز داده می شوید، و خدا بر آنچه انجام می دهید، آگاه است.
خرمشاهی: و كسانى كه با زنانشان ظهار مى‏كنند، سپس از آنچه گفته‏اند برمى‏گردند [و مى‏خواهند به همسر خود بازگردند] بايد پيش از آنكه با همديگر تماس گيرند، برده‏اى آزاد كنند، اين اندرزى است كه به شما داده مى‏شود، و خداوند به آنچه مى‏كنيد آگاه است‏
فولادوند: و كسانى كه زنانشان را ظهار مى كنند سپس از آنچه گفته‏ اند پشيمان مى ‏شوند بر ايشان [فرض] است كه پيش از آنكه با يكديگر همخوابگى كنند بنده‏ اى را آزاد گردانند اين [حكمى] است كه بدان پند داده مى ‏شويد و خدا به آنچه انجام مى‏ دهيد آگاه است
قمشه‌ای: و آنان که با زنان خود ظهار کنند آن‌گاه از گفته خود برگردند، پیش از تماس و مجامعت باید برده‌ای آزاد کنند. به این عمل پند و موعظه می‌شوید (تا دیگر به این کار حرام اقدام نکنید) و خدا به تمام کردار شما آگاه است.
مکارم شیرازی: كساني كه از همسران خود «ظهار» مي‏كنند سپس به گفته خود باز مي‏گردند بايد پيش از آميزش جنسي آنها با هم برده‏ اي را آزاد كنند، اين دستوري است كه به آن اندرز داده مي‏شويد، و خداوند به آنچه انجام مي‏دهيد آگاه است.
فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا فَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَإِطْعَامُ سِتِّينَ مِسْكِينًا ذَلِكَ لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۴﴾
انصاریان: کسی که توانایی [آزاد کردن برده را] ندارد، باید پیش از آنکه با هم آمیزش کنند، دو ماه پی در پی روزه بگیرد، و هر که نتواند باید شصت مسکین را طعام دهد؛ این حکم برای این است که به خدا و پیامبرش ایمان آورید [و از فرهنگ جاهلی دوری گزینید]؛ و اینها حدود خداست. و برای کافران عذابی دردناک است.
خرمشاهی: و هر كس كه [امكان آن را] نيافت، بايد كه پيش از آنكه با همديگر تماس گيرند، دو ماه پى در پى روزه بگيرد، سپس [بازهم‏] اگر نتوانست [روزه بگيرد]، در آن صورت بايد به اطعام شصت فقير بپردازد، اين [كفاره‏] براى آن است كه به [امر] خداوند و پيامبر او ايمان آوريد، و اين احكام الهى است، و براى كافران عذابى دردناك [مقرر] است‏
فولادوند: و آن كس كه [بر آزادكردن بنده] دسترسى ندارد بايد پيش از تماس [با زن خود] دو ماه پياپى روزه بدارد و هر كه نتواند بايد شصت بينوا را خوراك بدهد اين [حكم] براى آن است كه به خدا و فرستاده او ايمان بياوريد و اين است‏ حدود خدا و كافران را عذابى پردرد خواهد بود
قمشه‌ای: و هر که برده نیابد (یعنی بر آزاد کردن برده توانایی ندارد) باز باید پیش از جماع دو ماه پی در پی روزه بگیرد، و باز اگر نتواند باید شصت مسکین را طعام دهد. این (حکم کفّاره) برای آن است که شما به خدا و رسول او ایمان (کامل) آرید. و این احکام حدود الهی است و کافران را عذاب دردناک دوزخ مهیّاست.
مکارم شیرازی: و كسي كه توانائي (بر آزاد كردن برده) نداشته باشد دو ماه متوالي قبل از آميزش جنسي روزه بگيرد، و كسي كه توانائي اين را هم نداشته باشد شصت مسكين را اطعام كند، اين براي آن است كه به خدا و رسولش ايمان بياوريد، اينها مرزهاي الهي است و كساني كه با آن مخالفت كنند عذاب دردناكي دارند.
إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ كُبِتُوا كَمَا كُبِتَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَقَدْ أَنْزَلْنَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ مُهِينٌ ﴿۵﴾
انصاریان: بی تردید کسانی که با خدا و پیامبرش دشمنی و مخالفت می ورزند، خوار و سرنگون می شوند، چنان که کسانی که پیش از آنان بودند، خوار و سرنگون شدند، و همانا ما آیات روشنی نازل کردیم، و برای کافران عذابی خوارکننده است.
خرمشاهی: بى‏گمان كسانى كه با [امر] خداوند و پيامبر او مخالفت مى‏كنند، سرنگون شوند، چنانكه پيشينيانشان هم سرنگون شدند، و به راستى آياتى روشنگر فرو فرستاده‏ايم، و براى كافران عذابى خفت‏بار [درپيش‏] است‏
فولادوند: بى‏ گمان كسانى كه با خدا و فرستاده او مخالفت مى كنند ذليل خواهند شد همان‏گونه كه آنان كه پيش از ايشان بودند ذليل شدند و به راستى آيات روشن [خود] را فرستاده‏ ايم و كافران را عذابى خفت ‏آور خواهد بود
قمشه‌ای: آنان که با خدا و رسول او سخت مخالفت می‌کنند آنها هم مانند کافران پیش به رو در (آتش عذاب) افتند. و ما آیات روشن بیان نازل کردیم، و کافران را عذاب ذلت و خواری مهیّاست.
مکارم شیرازی: كساني كه با خدا و رسولش دشمني مي‏كنند خوار و ذليل مي‏شوند، آنگونه كه پيشينيان آنها خوار و ذليل شدند، ما آيات روشني نازل كرديم، و براي كافران عذاب خواركننده‏ اي است.
يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا أَحْصَاهُ اللَّهُ وَنَسُوهُ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ ﴿۶﴾
انصاریان: در روزی که خدا همه آنان را برمی انگیزد، آن گاه به اعمالی که انجام داده اند، آگاهشان می کند، اعمالی که خدا حساب همه آنها را برشمرده است در حالی که [آنان] آن را فراموش کرده اند، و خدا بر هر چیز گواه است.
خرمشاهی: روزى كه خداوند همگى آنان را [از گور] برانگيزد، سپس آنان را به [حقيقت و نتيجه‏] آنچه كرده‏اند آگاه سازد، خداوند آن را در شمار آورده است اما [خود] آنان فراموشش كرده‏اند، و خداوند بر هر چيز گواه است‏
فولادوند: روزى كه خداوند همه آنان را بر مى‏ انگيزد و به آنچه كرده‏ اند آگاهشان مى‏ گرداند خدا [كارهايشان را] برشمرده است و حال آنكه آنها آن را فراموش كرده‏ اند و خدا بر هر چيزى گواه است
قمشه‌ای: در روزی که خدا جمیع خلایق را (برای حساب) برانگیزد تا آنها را به (نتیجه) اعمالشان که او تمام را به شماره ضبط فرموده و آنها فراموش کرده‌اند آگاه سازد، و خدا بر همه موجودات عالم گواه است.
مکارم شیرازی: در آن روز كه خداوند همه آنها را برمي انگيزد، و از اعمالي كه انجام دادند با خبر مي‏سازد، اعمالي كه خداوند آن را احصا نمود و آنها فراموش كردند، و خداوند بر هر چيز شاهد و ناظر است.
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلَاثَةٍ إِلَّا هُوَ رَابِعُهُمْ وَلَا خَمْسَةٍ إِلَّا هُوَ سَادِسُهُمْ وَلَا أَدْنَى مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ مَا كَانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۷﴾
انصاریان: آیا ندانسته ای که خدا آنچه را در آسمان ها و آنچه را در زمین است، می داند؟ هیچ گفتگوی محرمانه ای میان سه نفر نیست مگر اینکه او چهارمی آنان است، و نه میان پنج نفر مگر اینکه او ششمی آنان است، و نه کمتر از آن و نه بیشتر مگر اینکه هر کجا باشند او با آنان است، سپس روز قیامت آنان را به اعمالی که انجام داده اند آگاه می کند؛ زیرا خدا به همه چیز داناست.
خرمشاهی: آيا نينديشيده‏اى كه خداوند آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است مى‏داند، هيچ رازگويى سه تن نباشد مگر آنكه او چهارمين آنان است، و نه [رازگويى‏] پنج تن مگر آنكه او ششمين آنان است، و نه كمتر از اين و نه بيشتر مگر آنكه او هر جا كه باشند با ايشان است، سپس در روز قيامت آنان را به [نتيجه و حقيقت‏] كار و كردارشان آگاه مى‏سازد، بى‏گمان خداوند به هر چيزى داناست‏
فولادوند: آيا ندانسته‏ اى كه خدا آنچه را كه در آسمانها و آنچه را كه در زمين است مى‏ داند هيچ گفتگوى محرمانه‏ اى ميان سه تن نيست مگر اينكه او چهارمين آنهاست و نه ميان پنج تن مگر اينكه او ششمين آنهاست و نه كمتر از اين [عدد] و نه بيشتر مگر اينكه هر كجا باشند او با آنهاست آنگاه روز قيامت آنان را به آنچه كرده‏ اند آگاه خواهد گردانيد زيرا خدا به هر چيزى داناست
قمشه‌ای: آیا ندیدی که آنچه در آسمانها و زمین است خدا بر آن آگاه است؟ هیچ رازی سه کس با هم نگویند جز آنکه خدا چهارم آنها و نه پنج کس جز آنکه خدا ششم آنها و نه کمتر از آن و نه بیشتر جز آنکه هر کجا باشند او با آنهاست سپس روز قیامت همه را به (نتیجه نیک و بد) اعمالشان آگاه خواهد ساخت که خدا به کلیه امور عالم داناست.
مکارم شیرازی: آيا نمي‏داني كه خداوند آنچه را در آسمانها و آنچه در زمين است مي‏داند، هيچگاه سه نفر با هم نجوي نمي‏كنند مگر اينكه خداوند چهارمين آنها است، و هيچگاه پنج نفر با هم نجوي نمي‏كنند مگر اينكه خداوند ششمين آنها است، و نه تعدادي كمتر و نه بيشتر از آن مگر اينكه او همراه آنها است هر جا كه باشند، سپس روز قيامت آنها را از اعمالشان آگاه مي‏سازد، چرا كه خداوند به هر چيزي دانا است.
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نُهُوا عَنِ النَّجْوَى ثُمَّ يَعُودُونَ لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَيَتَنَاجَوْنَ بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِيَتِ الرَّسُولِ وَإِذَا جَاءُوكَ حَيَّوْكَ بِمَا لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَيَقُولُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ لَوْلَا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِمَا نَقُولُ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَهَا فَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿۸﴾
انصاریان: آیا کسانی را که از گفتگوی محرمانه منع شده بودند، ندیدی؟ که باز به کاری که از آن منع شده بودند باز می گردند، و با یکدیگر از روی گناه و دشمنی و سرپیچی از پیامبر، محرمانه گفتگو می کنند، و هنگامی که نزد تو آیند به صورتی تو را درود می گویند که خدا به تو درود نگفته است، و در دل خود می گویند: چرا خدا ما را به سبب آنچه می گوییم عذاب نمی کند؟! دوزخ برای آنان کافی است، در آن وارد می شوند، و بد بازگشت گاهی است.
خرمشاهی: آيا ننگريسته‏اى در كار كسانى كه از نجوا نهى شده‏اند، سپس به آنچه از آن نهى شده‏اند، باز مى‏گردند و به گناه و ستمكارى و نافرمانى از پيامبر باهم نجوا مى‏كنند، و چون به نزدت آيند به نحوى به تو درود مى‏فرستند كه خداوند آن گونه به تو درود نفرستاده است، و در دلهايشان گويند چرا به خاطر آنچه مى‏گوييم خداوند عذابمان نمى‏كند؟ جهنم برايشان كافى است كه به آن اندر آيند، و چه بد سرانجامى است‏
فولادوند: آيا كسانى را كه از نجوا منع شده بودند نديدى كه باز بدانچه از آن منع گرديده‏ اند برمى‏ گردند و با همديگر به [منظور] گناه و تعدى و سرپيچى از پيامبر محرمانه گفتگو مى كنند و چون به نزد تو آيند تو را بدانچه خدا به آن [شيوه] سلام نگفته سلام مى‏ دهند و در دلهاى خود مى‏ گويند چرا به آنچه مى‏ گوييم خدا ما را عذاب نمى ‏كند جهنم براى آنان كافى است در آن درمى ‏آيند و چه بد سرانجامى است
قمشه‌ای: آیا آنان (یعنی یهود و منافقان) را که از نجوا و راز گفتن با هم ممنوع شدند ندیدی که باز هم با یکدیگر بر بزهکاری و دشمنی و مخالفت رسول راز گفتن از سرگرفتند؟ و هر گاه حضور تو آیند (از مکر و خدیعت) تو را سلام و تحیّتی گویند که خدا نفرموده است و پیش خود می‌گویند: (اگر این شخص رسول خداست) چرا خدا بر این سلام (تمسخر آمیزی) که به او می‌کنیم ما را عذاب نمی‌کند؟! عذاب دوزخ آنها را کفایت است که در آنجا که بسیار بد منزلگاهی است پیوسته معذّب خواهند شد.
مکارم شیرازی: آيا نديدي كساني را كه از نجوي نهي شدند سپس به كاري كه از آن نهي شدند باز مي‏گردند و براي انجام گناه و تعدي و نافرماني رسول خدا به نجوي مي‏پردازند، و هنگامي كه نزد تو مي‏آيند تو را تحيتي مي‏گويند كه خدا به تو نگفته است، و در دل مي‏گويند چرا خداوند ما را به خاطر گفته‏ هايمان عذاب نمي‏كند؟ جهنم براي آنها كافي است! وارد آن مي‏شوند و بد جايگاهي است!
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا تَنَاجَيْتُمْ فَلَا تَتَنَاجَوْا بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِيَتِ الرَّسُولِ وَتَنَاجَوْا بِالْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ ﴿۹﴾
انصاریان: ای اهل ایمان! هنگامی که محرمانه با یکدیگر گفتگو می کنید از روی گناه و دشمنی و سرپیچی از پیامبر با هم گفتگوی محرمانه نکنید، و بر پایه [تشویق یکدیگر به] نیکی و تقوا گفتگوی محرمانه کنید، و از خدایی که به سوی او محشور می شوید، پروا کنید.
خرمشاهی: اى مؤمنان چون رازگويى كنيد، به قصد گناه و ستمكارى و نافرمانى از پيامبر نجوا مكنيد، و به قصد نيكى و تقوا نجوا كنيد، و از خداوندى كه نزد او محشور مى‏گرديد پروا كنيد
فولادوند: اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد چون با يكديگر محرمانه گفتگو مى ‏كنيد به [قصد] گناه و تعدى و نافرمانى پيامبر با همديگر محرمانه گفتگو نكنيد و به نيكوكارى و پرهيزگارى نجوا كنيد و از خدايى كه نزد او محشور خواهيد گشت پروا داريد
قمشه‌ای: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، شما هر گاه با هم، سخنی به راز گویید هرگز بر بزهکاری و دشمنی و مخالفت رسول نگویید بلکه بر نیکویی و تقوا راز به میان آرید و از خدا که به سوی او محشور خواهید شد بترسید و پرهیزکار شوید.
مکارم شیرازی: اي كساني كه ايمان آورده‏ ايد هنگامي كه نجوي مي‏كنيد به گناه و تعدي و معصيت رسول خدا نجوي نكنيد، و به كار نيك و تقوي نجوي كنيد، و از مخالفت خدائي كه بازگشت و جمع شما به سوي او است بپرهيزيد.
إِنَّمَا النَّجْوَى مِنَ الشَّيْطَانِ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَيْسَ بِضَارِّهِمْ شَيْئًا إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱۰﴾
انصاریان: جز این نیست که گفتگوی محرمانه [بی منطق و رازگویی بی دلیل] از [ناحیه] شیطان است تا مؤمنان را اندوهگین کند، ولی نمی تواند هیچ گزندی به آنان برساند مگر به فرمان خدا. و مؤمنان فقط باید بر خدا توکل کنند [که توکل کننده به خدا از گزند شیطان مصون است.]
خرمشاهی: جز اين نيست كه نجوا از سوى شيطان است تا مؤمنان را غمگين كند، و هيچ زيان رسان به آنان نيست، مگر به اذن الهى، و مؤمنان بايد فقط بر خداوند توكل كنند
فولادوند: چنان نجوايى صرفا از [القاآت] شيطان است تا كسانى را كه ايمان آورده‏ اند دلتنگ گرداند و[لى] جز به فرمان خدا هيچ آسيبى به آنها نمى ‏رساند و مؤمنان بايد بر خدا اعتماد كنند
قمشه‌ای: همیشه نجوا و راز گفتن از (نفوس شریره) شیطان است که می‌خواهد مؤمنان را دلتنگ و پریشان خاطر کند در صورتی که هیچ زیان به آنها نمی‌رساند جز آنکه امر خدا باشد، و مؤمنان باید همیشه بر خدا توکل کنند.
مکارم شیرازی: نجوي تنها از ناحيه شيطان است، مي‏خواهد با آن مؤ منان غمگين شوند، ولي نمي‏تواند ضرري به آنها برساند جز به فرمان خدا، بنابراين مؤ منان بايد تنها بر خدا توكل كنند.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجَالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ وَإِذَا قِيلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۱۱﴾
انصاریان: ای مؤمنان! هنگامی که گویند: در مجالس [برای نشستن دیگر برادرانتان] جا باز کنید، پس جا باز کنید، تا خدا برای شما [در بهشت] جا باز کند. و چون گویند: برخیزید، بی درنگ برخیزید تا خدا مؤمنان از شما را به درجه ای و دانشمندانتان را به درجاتی [عظیم و باارزش] بلند گرداند، و خدا به آنچه انجام می دهید، آگاه است.
خرمشاهی: اى مؤمنان چون به شما گفته شود در مجالس جا باز كنيد، باز كنيد، كه خداوند در كار شما گشايش آورد، و چون گفته شود برخيزيد، برخيزيد، خداوند از ميان شما مؤمنان و دانش يافتگان را به درجاتى رفعت دهد و خداوند به آنچه مى‏كنيد آگاه است‏
فولادوند: اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد چون به شما گفته شود در مجالس جاى باز كنيد پس جاى باز كنيد تا خدا براى شما گشايش حاصل كند و چون گفته شود برخيزيد پس برخيزيد خدا [رتبه] كسانى از شما را كه گرويده و كسانى را كه دانشمندند [بر حسب] درجات بلند گرداند و خدا به آنچه مى ‏كنيد آگاه است
قمشه‌ای: ای اهل ایمان، هرگاه شما را گفتند که در مجالس خود جای را (بر یکدیگر) فراخ دارید، جای باز کنید (و برای نشستن مکان بالاتر و نزدیک‌تر به پیغمبر تنازع و تزاحم مکنید) تا خدا بر توسعه (مکان و مقام و منزلت) شما بیفزاید و هرگاه گفتند که از جای خود (برای توسعه مجلس یا کار خیر دیگری) برخیزید، برخیزید، تا خدا مقام اهل ایمان و دانشمندان شما را (در دو جهان) رفیع گرداند، و خدا به هر چه کنید به همه آگاه است.
مکارم شیرازی: اي كساني كه ايمان آورده‏ ايد هنگامي كه به شما گفته شود مجلس ‍ را وسعت بخشيد (و به تازه واردها جا دهيد) وسعت بخشيد، خداوند (بهشت را) براي شما وسعت مي‏بخشد، و هنگامي كه گفته شود برخيزيد برخيزيد، اگر چنين كنيد خداوند آنها را كه ايمان آورده‏ اند و كساني را كه از علم بهره دارند درجات عظيمي مي‏بخشد.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَةً ذَلِكَ خَيْرٌ لَكُمْ وَأَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۲﴾
انصاریان: ای مؤمنان! زمانی که می خواهید با پیامبر گفتگوی محرمانه کنید، پیش از گفتگوی محرمانه خود صدقه دهید، این برای شما بهتر و پاکیزه تر است، و اگر چیزی برای صدقه نیافتید [اجازه دارید محرمانه گفتگو کنید] زیرا خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.
خرمشاهی: اى مؤمنان چون خواهيد كه با پيامبر راز گوييد، پيش از نجوايتان صدقه‏اى تقديم داريد اين براى شما بهتر و پاكيزه‏تر است، اما اگر چيزى نيافتيد، بى‏گمان خداوند آمرزگار مهربان است‏
فولادوند: اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد هرگاه با پيامبر [خدا] گفتگوى محرمانه مى ‏كنيد پيش از گفتگوى محرمانه خود صدقه‏ اى تقديم بداريد اين [كار] براى شما بهتر و پاكيزه‏ تر است و اگر چيزى نيافتيد بدانيد كه خدا آمرزنده مهربان است
قمشه‌ای: ای اهل ایمان، هر گاه بخواهید که با رسول سخن سرّی گویید (یا سؤالی کنید) پیش از این کار باید مبلغی صدقه دهید که این صدقه برای شما بهتر و پاکیزه‌تر است (که شما را از سؤالات بی‌جا بر کنار و از بخل و لئامت پاک می‌گرداند) و اگر (از فقر) چیزی (برای صدقه) نیابید در این صورت خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.
مکارم شیرازی: اي كساني كه ايمان آورده‏ ايد هنگامي كه مي‏خواهيد با رسول خدا نجوي كنيد قبل از آن صدقه‏ اي (در راه خدا) بدهيد، اين براي شما بهتر و پاكيزهتر است، و اگر توانائي نداشته باشيد خداوند غفور و رحيم است.
أَأَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَتَابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿۱۳﴾
انصاریان: آیا ترسیدید از اینکه پیش از گفتگوی محرمانه خود صدقاتی بپردازید؟ پس چون نپرداختید و خدا هم توبه شما را پذیرفت، پس نماز را برپا دارید و زکات بدهید و از خدا و پیامبرش اطاعت کنید، و خدا به اعمالی که انجام می دهید، آگاه است.
خرمشاهی: [سپس كه كسى جز على ع توفيق نيافت فرمود] آيا ترسيديد كه پيش از نجوايتان صدقاتى تقديم داريد؟ حال كه چنين نكرديد و خداوند هم از شما درگذشت، پس نماز را برپا داريد و زكات را بپردازيد و از خداوند و پيامبرش اطاعت كنيد، و خداوند به آنچه مى‏كنيد آگاه است‏
فولادوند: آيا ترسيديد كه پيش از گفتگوى محرمانه خود صدقه ‏هايى تقديم داريد و چون نكرديد و خدا [هم] بر شما بخشود پس نماز را برپا داريد و زكات را بدهيد و از خدا و پيامبر او فرمان بريد و خدا به آنچه مى ‏كنيد آگاه است
قمشه‌ای: آیا از اینکه پیش از راز گفتن با رسول صدقه دهید (از فقر) ترسیدید؟ پس حال که اداء صدقه نکردید و خدا هم شما را بخشید اینک نماز به پا دارید و زکات بدهید و خدا و رسول او را اطاعت کنید، و خدا به هر چه کنید آگاه است.
مکارم شیرازی: آيا ترسيديد فقير شويد كه از دادن صدقات قبل از نجوي خودداري كرديد؟ اكنون كه اين كار را نكرديد و خداوند توبه شما را پذيرفت نماز را بر پا داريد و زكات را ادا كنيد و خدا و پيامبرش را اطاعت نمائيد و (بدانيد) خداوند از آنچه انجام مي‏دهيد باخبر است.
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ تَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مَا هُمْ مِنْكُمْ وَلَا مِنْهُمْ وَيَحْلِفُونَ عَلَى الْكَذِبِ وَهُمْ يَعْلَمُونَ ﴿۱۴﴾
انصاریان: آیا به کسانی که قوم مورد خشم خدا را به دوستی گرفتند، ننگریستی؟ اینان نه از شمایند و نه از آنان، و به دروغ سوگند می خورند [که از شمایند] و خود آگاهند [که دروغ می گویند.]
خرمشاهی: آيا ننگريسته‏اى كسانى را كه با قومى كه خداوند بر آنان خشم آورده است، و نه از شما هستند و نه از آنان [يهوديان‏]، دوستى ورزيده‏اند؟ و آگاهانه به دروغ سوگند مى‏خورند
فولادوند: آيا نديده‏ اى كسانى را كه قومى را كه مورد خشم خدايند به دوستى گرفته‏ اند آنها نه از شمايند و نه از ايشان و به دروغ سوگند ياد مى كنند و خودشان [هم] مى‏ دانند
قمشه‌ای: آیا آن (منافق) مردمی را ندیدی که با (یهود) قومی که خدا بر آنها غضب کرده است دوستی کردند؟ آنها به حقیقت نه از شما مسلمین و نه از فرقه یهودند و به دروغ قسم یاد می‌کنند (که ما اهل ایمانیم) در صورتی که خود می‌دانند.
مکارم شیرازی: آيا نديدي كساني را كه طرح دوستي با جمعيتي كه مورد خشم خدا بود ريختند؟ اينها نه از شما هستند و نه از آنان! آنها سوگند دروغ ياد مي‏كنند (كه از شما هستند) در حالي كه خودشان مي‏دادند (دروغ مي‏گويند).
أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا إِنَّهُمْ سَاءَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۱۵﴾
انصاریان: خدا برای آنان عذاب سختی آماده کرده است؛ زیرا آنچه را که همواره انجام می دادند، بسیار بد است.
خرمشاهی: خداوند براى آنان عذابى سهمگين آماده ساخته است، آنان عملكردشان بد است‏
فولادوند: خدا براى آنان عذابى سخت آماده كرده است راستى كه چه بد میکردند
قمشه‌ای: خدا بر آنها عذابی سخت مهیّا کرده، زیرا بسیار زشت کردارند.
مکارم شیرازی: خداوند عذاب شديدي براي آنها فراهم ساخته، زيرا اعمالي را كه انجام مي‏دهند بد است.
اتَّخَذُوا أَيْمَانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ فَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ ﴿۱۶﴾
انصاریان: آنان سوگندهایشان را [برای تبرئه خود از خیانت به پیامبر و مؤمنان] سپر قرار داده اند، در نتیجه [مردم را] از راه خدا بازداشتند پس برای آنان عذابی خوارکننده است.
خرمشاهی: سوگندهايشان را سپر بلا كرده‏اند، و [مردمان را] از راه خدا باز مى‏دارند، پس عذابى خفت‏بار [در پيش‏] دارند
فولادوند: سوگندهاى خود را [چون] سپرى قرار داده بودند و [مردم را] از راه خدا بازداشتند و [در نتيجه] براى آنان عذابى خفت ‏آور است
قمشه‌ای: آن مردم منافق سوگند و قسمهای خود را سپر قرار دادند پس (خلق را) از راه خدا بازداشتند، پس بر آنها کیفر عذاب ذلّت و خواری خواهد بود.
مکارم شیرازی: آنها سوگندهاي خود را سپري قرار دادند و مردم را از راه خدا بازداشتند، لذا براي آنها عذاب خوار كننده‏ اي است.
لَنْ تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوَالُهُمْ وَلَا أَوْلَادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا أُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿۱۷﴾
انصاریان: هرگز اموال و اولادشان چیزی از عذاب خدا را از آنان دفع نمی کند، آنان اهل آتش اند و در آن جاودانه اند.
خرمشاهی: اموال و اولادشان به هيچ روى از [عذاب‏] خدا بازشان ندارد، اينان دوزخى‏اند و جاودانه در آنند
فولادوند: در برابر خداوند نه از اموالشان و نه از اولادشان هرگز كارى ساخته نيست آنها دوزخى‏ اند [و] در آن جاودانه [مى‏ مانند]
قمشه‌ای: و هرگز مال و فرزندان، آنان را از (عذاب قهر) خدا ابدا نرهاند، آنها اهل آتش دوزخند و در آن همیشه معذّبند.
مکارم شیرازی: اموال و اولادشان به هيچوجه آنها را از عذاب الهي حفظ نمي‏كند، آنها اصحاب آتشند و جاودانه در آن مي‏مانند.
يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعًا فَيَحْلِفُونَ لَهُ كَمَا يَحْلِفُونَ لَكُمْ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ عَلَى شَيْءٍ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْكَاذِبُونَ ﴿۱۸﴾
انصاریان: روزی که خدا همه آنان را برمی انگیزد، پس همان گونه که برای شما سوگند دروغ می خوردند، برای خدا هم سوگند دروغ می خورند، و گمان می کنند که با سوگند دروغ می توانند در عرصه محشر، سودی را برای خود جلب کنند و زیانی را از خویش بگردانند، آگاه باش که آنان همان دورغگویانند!
خرمشاهی: روزى كه خداوند همگى آنان را برانگيزد، آنگاه [مشركان‏] براى او به همان گونه سوگند ياد مى‏كنند كه براى شما ياد مى‏كنند و گمان مى‏كنند كه حقى در دست دارند، بدانيد كه آنان دروغگويانند
فولادوند: روزى كه خدا همه آنان را برمى‏ انگيزد همان‏گونه كه براى شما سوگند ياد میکردند براى او [نيز] سوگند ياد مى كنند و چنان پندارند كه حق به جانب آنهاست آگاه باش كه آنان همان دروغگويانند
قمشه‌ای: روزی که خدا همه آنها را (برای انتقام) برانگیزد پس چنان که برای شما قسم یاد می‌کنند برای خدا هم به دروغ سوگند می‌خورند و می‌پندارند که اثری بر آنها خواهد داشت. الا (ای اهل ایمان) بدانید که آنها بسیار مردم دروغگویی هستند.
مکارم شیرازی: به خاطر بياوريد روزي را كه خدا همه آنها را برمي انگيزد آنها براي خدا نيز سوگند (دروغ) ياد مي‏كنند همانگونه كه (امروز) براي شما سوگند مي‏خورند، و گمان مي‏كنند (با اين سوگندهاي دروغ) كاري مي‏توانند انجام دهند بدانيد آنها دروغگويانند.
اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطَانُ فَأَنْسَاهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ أُولَئِكَ حِزْبُ الشَّيْطَانِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطَانِ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿۱۹﴾
انصاریان: شیطان بر آنان چیره و مسلط شده و یاد خدا را از خاطرشان برده است، آنان حزب شیطانند، آگاه باش که حزب شیطان یقیناً همان زیان کارانند!
خرمشاهی: شيطان بر آنان دست يافت، سپس ياد خدا را از خاطر آنان برد، اينان حزب شيطانند، هان بى‏گمان حزب شيطان زيانكارانند
فولادوند: شيطان بر آنان چيره شده و خدا را از يادشان برده است آنان حزب شيطانند آگاه باش كه حزب شيطان همان زيانكارانند
قمشه‌ای: شیطان بر (دل) آنها سخت احاطه کرده که فکر و ذکر خدا را به کلی از یادشان برده، آنان حزب شیطانند، الا (ای اهل ایمان) بدانید که حزب شیطان به حقیقت زیانکاران عالمند.
مکارم شیرازی: شيطان بر آنها چيره شده و ياد خدا را از خاطر آنها برده است، آنها حزب شيطانند بدانيد حزب شيطان زيانكارانند.
إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ فِي الْأَذَلِّينَ ﴿۲۰﴾
انصاریان: بی تردید کسانی که با خدا و پیامبرش دشمنی و مخالفت می کنند، در زمره خوارترینان هستند.
خرمشاهی: بى‏گمان كسانى كه با [امر] خداوند و پيامبر او مخالفت مى‏كنند، اينان از زمره فرومايگانند
فولادوند: در حقيقت كسانى كه با خدا و پيامبر او به دشمنى برمى ‏خيزند آنان در [زمره] زبونان خواهند بود
قمشه‌ای: آنان که با خدا و رسول او عناد و مخالفت می‌کنند آنها در میان (خلق) خوار و ذلیل‌ترین مردمند.
مکارم شیرازی: كساني كه با خدا و رسولش دشمني مي‏كنند آنها در زمره ذليل ترين افرادند.
كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِي إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ ﴿۲۱﴾
انصاریان: خدا لازم و مقرّر کرده است که بی تردید من و پیامبرانم پیروزیم. همانا خدا نیرومند و توانای شکست ناپذیر است.
خرمشاهی: خداوند مقرر داشته است كه من و پيامبرانم پيروز گرديم، بى‏گمان خداوند نيرومند پيروزمند است‏
فولادوند: خدا مقرر كرده است كه حتما من و فرستادگانم چيره خواهيم گرديد آرى خدا نيرومند شكست‏ ناپذير است
قمشه‌ای: خدا (در لوح محفوظ) نگاشته و حتم گردانیده که البته من و رسولانم (بر دشمنان) غالب شویم، که خدا بسیار قوی و مقتدر است.
مکارم شیرازی: خداوند چنين مقرر داشته كه من و رسولانم پيروز مي‏شويم چرا كه خداوند قوي و شكست ناپذير است.
لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُولَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۲۲﴾
انصاریان: گروهی را که به خدا و روز قیامت ایمان دارند، نمی یابی که با کسانی که با خدا و پیامبرش دشمنی و مخالفت دارند، دوستی برقرار کنند، گرچه پدرانشان یا فرزاندانشان یا برادرانشان یا خویشانشان باشند. اینانند که خدا ایمان را در دل هایشان ثابت و پایدار کرده، و به روحی از جانب خود نیرومندشان ساخته، و آنان را به بهشت هایی که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است درمی آورد، در آنجا جاودانه اند، خدا از آنان خشنود است و آنان هم از خدا خشنودند. اینان حزب خدا هستند، آگاه باش که بی تردید حزب خدا همان رستگارانند.
خرمشاهی: قومى نيابى كه به خداوند و روز بازپسين ايمان داشته باشند و با كسانى كه با خداوند و پيامبر او مخالفت مى‏ورزند، دوستى كنند، ولو آنكه پدرانشان يا فرزندانشان يا برادرانشان يا خاندانشان باشند اينانند كه [خداوند] در دلهايشان [نقش‏] ايمان نگاشته است، و به فيضى از جانب خويش استوارشان داشته است، و [ايشان را] به بوستانهايى درآورد كه جويباران از فرودست آن جارى است، جاودانه در آنند، خداوند از آنان خشنود است، و آنان هم از او خشنودند، اينان خدا خواهانند، بدانيد كه خدا خواهان رستگارانند
فولادوند: قومى را نيابى كه به خدا و روز بازپسين ايمان داشته باشند [و] كسانى را كه با خدا و رسولش مخالفت كرده‏ اند هر چند پدرانشان يا پسرانشان يا برادرانشان يا عشيره آنان باشند دوست بدارند در دل اينهاست كه [خدا] ايمان را نوشته و آنها را با روحى از جانب خود تاييد كرده است و آنان را به بهشتهايى كه از زير [درختان] آن جويهايى روان است در مى ‏آورد هميشه در آنجا ماندگارند خدا از ايشان خشنود و آنها از او خشنودند اينانند حزب خدا آرى حزب خداست كه رستگارانند
قمشه‌ای: هرگز مردمی را که ایمان به خدا و روز قیامت آورده‌اند چنین نخواهی یافت که دوستی با دشمنان خدا و رسول او کنند هر چند آن دشمنان پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشان آنها باشند. این مردم پایدارند که خدا بر دلهاشان (نور) ایمان نگاشته و به روح (قدسی) خود آنها را مؤید و منصور گردانیده و آنها را به بهشتی داخل کند که نهرها زیر درختانش جاری است و جاودان در آنجا متنعّمند، خدا از آنها خشنود و آنها هم از خدا خشنودند، اینان به حقیقت حزب خدا هستند، الا (ای اهل ایمان) بدانید که حزب خدا رستگاران عالمند.
مکارم شیرازی: هيچ قومي را كه ايمان به خدا و روز قيامت دارد نمي‏يابي كه با دشمنان خدا و رسولش دوستي كنند، هر چند پدران يا فرزندان يا برادران يا خويشاوندان آنها باشند، آنها كساني هستند كه خدا ايمان را بر صفحه قلوبشان نوشته و با روحي از ناحيه خودش آنها را تقويت فرموده، آنها را در باغهائي از بهشت داخل مي‏كند كه نهرها از زير درختانش جاري است، جاودانه در آن مي‏مانند خدا از آنها خشنود و آنها نيز از خدا خشنودند آنها حزب الله اند بدانيد حزب الله پيروز است.