به نام خداوند رحمتگر مهربان

انصاریان: [این] کتاب نازل شده از سوی خدای توانای شکست ناپذیر و حکیم است.
خرمشاهی: كتابى است كه از سوى خداوند پيروزمند فرزانه فرو فرستاده شده است‏
فولادوند: نازل شدن [اين كتاب] از جانب خداى شكست‏ ناپذير سنجيده‏ كار است
قمشه‌ای: این کتاب (عظیم الشّأن قرآن) از جانب خدای مقتدر حکیم نازل گردیده است.
مکارم شیرازی: اين كتابي است كه از سوي خداوند عزيز و حكيم نازل شده است.

انصاریان: بی تردید ما این کتاب را به حقّ و درستی به سوی تو نازل کردیم، پس خدا را در حالی که اعتقاد و ایمان را برای او [از هرگونه شرکی] خالص می کنی، بپرست.
خرمشاهی: كتاب آسمانى را به راستى و درستى بر تو نازل كرده‏ايم، پس خداوند را در حالى كه دين خود را براى او پاك و پيراسته مى‏دارى بپرست‏
فولادوند: ما [اين] كتاب را به حق به سوى تو فرود آورديم پس خدا را در حالى كه اعتقاد [خود] را براى او خالص‏كننده‏ اى عبادت كن
قمشه‌ای: ما این کتاب را بر تو به حق فرستادیم پس (به شکرانه این نعمت بزرگ) خدای را پرستش کن در حالی که دین را برای او خالص گردانیده باشی (و دل از غیر حق بگردانی).
مکارم شیرازی: ما اين كتاب را به حق بر تو نازل كرديم، خدا را پرستش كن و دين خود را براي او خالص گردان.

انصاریان: آگاه باشید! که دین خالص ویژه خداست، و آنان که به جای خدا سرپرستان و معبودانی برگزیده اند [و می گویند:] ما آنان را جز برای اینکه ما را هر چه بیشتر به خدا نزدیک کنند، نمی پرستیم. بی تردید خدا میان آنان [و مؤمنان] درباره آنچه که اختلاف می کنند [و آن آیین توحید و شرک است] داوری خواهد کرد؛ قطعاً خدا آن کس را که دروغگو و بسیار ناسپاس است، هدایت نمی کند.
خرمشاهی: هان دين خالص خداى راست، و كسانى كه به جاى او سرورانى به پرستش مى‏گيرند [و مدعى مى‏شوند] آنان را جز براى اين نمى‏پرستيم كه ما را با تقربى به خداوند نزديك گردانند، بى‏گمان خداوند در آنچه ايشان در آن اختلاف دارند، در ميانشان داورى خواهد كرد، كه خداوند كسى را كه دروغ‏زن كفران پيشه است، هدايت نمى‏كند
فولادوند: آگاه باشيد آيين پاك از آن خداست و كسانى كه به جاى او دوستانى براى خود گرفته‏ اند [به اين بهانه كه] ما آنها را جز براى اينكه ما را هر چه بيشتر به خدا نزديك گردانند نمى ‏پرستيم البته خدا ميان آنان در باره آنچه كه بر سر آن اختلاف دارند داورى خواهد كرد در قيقت‏ خدا آن كسى را كه دروغ‏پرداز ناسپاس است هدايت نمى ‏كند
قمشه‌ای: آگاه باشید که دین خالص (بی هیچ شرک و ریا) برای خداست، و آنان که غیر خدا را (چون بتان و فرعونان) به دوستی و پرستش برگرفتند (گفتند) ما آن بتان را نمی‌پرستیم مگر برای اینکه ما را به درگاه خدا نیک مقرب گردانند. خدا البته (این عذر نپذیرد و) میان آنها در آنچه اختلاف می‌کنند حکم خواهد کرد، که خدا هرگز آن کس را که بسیار دروغگو و کافر نعمت است هدایت نخواهد کرد.
مکارم شیرازی: آگاه باشيد دين خالص از آن خدا است، و آنها كه غير از خدا را اولياي خود قرار دادند، و دليلشان اين بود كه اينها را نمي‏پرستيم مگر به خاطر اينكه ما را به خداوند نزديك كنند، خداوند روز قيامت ميان آنها در آنچه اختلاف داشتند داوري مي‏كند، خداوند آن كس را كه دروغگو و كفران كننده است هرگز هدايت نمي‏كند.

انصاریان: اگر [بر فرض محال] خدا می خواست برای خود فرزندی بگیرد، همانا از میان آفریده هایش آنچه را خودش می خواست برمی گزید [نه اینکه شما برای او انتخاب کنید]؛ منزّه است او [از آنکه برای او فرزندی باشد] اوست خدای یگانه و قهّار.
خرمشاهی: اگر خداوند مى‏خواست كه فرزندى [براى خود] برگزيند، آنچه مى‏خواست از ميان آنچه آفريده است، بر مى‏گزيد، اما او [از اين نسبتها] منزه است، او خداوند يگانه قهار است‏
فولادوند: اگر خدا مى‏ خواست براى خود فرزندى بگيرد قطعا از [ميان] آنچه خلق مى ‏كند آنچه را مى‏ خواست برمى‏ گزيد منزه است او اوست‏ خداى يگانه قهار
قمشه‌ای: اگر خدا می‌خواست فرزندی اختیار کند همانا هر که را از مخلوقاتش خواستی بر می‌گزید (و لیکن این نقص است و) او (از هر گونه نقص و آلایش) پاک و منزه است، او خدای فرد قهّار بی‌مانند است.
مکارم شیرازی: اگر (به فرض محال) خدا مي‏خواست فرزندي انتخاب كند از ميان مخلوقاتش آنچه را مي‏خواست بر مي‏گزيد منزه است، (از اينكه فرزندي داشته باشد) او خداوند واحد قهار است.

انصاریان: آسمان ها و زمین را به حق آفرید. شب را به روز درمی پیچید، و روز را به شب درمی پیچید، و خورشید و ماه را [برای بندگانش] مسخّر و رام کرد. هر کدام تا سرآمدی معین روانند. آگاه باشید! او توانای شکست ناپذیر و بسیار آمرزنده است.
خرمشاهی: كه آسمانها و زمين را به حق آفريده است، و شب را بر روز و روز را بر شب مى‏گستراند، و خورشيد و ماه را رام كرده است، همه تا سرآمدى معين سير مى‏كنند، هان او پيروزمند آمرزگار است‏
فولادوند: آسمانها و زمين را به حق آفريد شب را به روز درمى ‏پيچد و روز را به شب درمى ‏پيچد و آفتاب و ماه را تسخير كرد هر كدام تا مدتى معين روانند آگاه باش كه او همان شكست‏ ناپذير آمرزنده است
قمشه‌ای: آسمانها و زمین را به حق و راستی (و برای حکمت و غرض ثابتی) ایجاد کرد، شب را بر روز و روز را بر شب بپوشاند و خورشید و ماه را مسخر کرده، هر یک (بر مدار خود) به وقت معیّن گردش می‌کنند. آگه باشید که او خدای مقتدر مطلق و بسیار آمرزنده است.
مکارم شیرازی: آسمانها و زمين را به حق آفريد، شب را بر روز مي‏پيچد، و روز را بر شب، و خورشيد و ماه را مسخر فرمان خويش قرار داد، هر كدام تا سرآمد معيني به حركت خود ادامه مي‏دهند، آگاه باشيد او قادر بخشنده است.

انصاریان: شما را از یک تن آفرید، سپس همسرش را از او پدید آورد، و از چهارپایان [شتر و گاو و گوسفند و بز به اعتبار یک نر و یک ماده] هشت زوج آفرید، شما را در شکم های مادرانتان آفرینشی پس از آفرینشی دیگر در میان تاریکی های سه گانه [شکم و رحم و مشیمه] به وجود آورد. این است خدا پروردگار شما که فرمانروایی [مطلق بر همه هستی] ویژه اوست، معبودی جز او نیست، پس چگونه شما را از حق بازمی گردانند؟
خرمشاهی: شما را از تنى يگانه آفريد، سپس همسرش را از او پديد آورد، و براى شما هشت قسم از چارپايان آفريد، و خود شما را در شكم مادرانتان، آفرينشى پس از آفرينشى در ميان تاريكيهاى سه‏گانه مى‏آفريند، اين چنين است خداوند پروردگارتان، كه فرمانروايى او راست، خدايى جز او نيست، پس چگونه به بيراهه مى‏رويد؟
فولادوند: شما را از نفسى واحد آفريد سپس جفتش را از آن قرار داد و براى شما از دامها هشت قسم پديد آورد شما را در شكمهاى مادرانتان آفرينشى پس از آفرينشى [ديگر] در تاريكيهاى سه گانه [م شيمه و رحم و شكم] خلق كرد اين است‏ خدا پروردگار شما فرمانروايى [و حكومت مطلق] از آن اوست‏ خدايى جز او نيست پس چگونه [و كجا از حق] برگردانيده مى ‏شويد
قمشه‌ای: او شما را از یک تن (آدم) آفرید پس، از آن جفت او (حوّا) را قرار داد و برای استفاده شما هشت قسم از چهارپایان ایجاد کرد، و شما را در باطن رحم مادران در سه تاریکی (مشیمه و رحم و بطن) با تحولات گوناگون (بدین خلقت زیبا) می‌آفریند، این خداست پروردگار شما که سلطان ملک وجود اوست، هیچ خدایی جز او نیست، پس ای مشرکان (نادان) از درگاه او به کجا می‌برندتان؟
مکارم شیرازی: او شما را از نفس واحدي آفريد، و همسرش را از (باقيمانده گل) او خلق كرد، و براي شما هشت زوج از چهارپايان نازل كرد، او شما را در شكم مادرانتان آفرينشي بعد از آفرينش ديگر در ميان تاريكيهاي سه گانه مي‏بخشد، اين است خداوند پروردگار شما، كه حكومت (در عالم هستي) از آن او است هيچ معبودي جز او وجود ندارد با اينحال چگونه از راه حق منحرف مي‏شويد؟!

انصاریان: اگر کافر شوید [زیانی به خدا نمی رسانید؛ زیرا] خدا از شما بی نیاز است، و کفر را برای بندگانش نمی پسندد؛ و اگر سپاس گزاری کنید، آن را برای شما می پسندد. و هیچ سنگین باری، بار [گناه] دیگری را برنمی دارد. سپس بازگشت شما به سوی پروردگارتان خواهد بود، و شما را به آنچه انجام می دادید، آگاه خواهد کرد؛ زیرا او به نیّات و اسرار سینه ها داناست.
خرمشاهی: اگر كفران‏بورزيد، بدانيد كه خداوند از شما بى‏نياز است، ولى در عين حال كفران را هم بر بندگان خويش نمى‏پسندد، و اگر سپاس بگزاريد آن را بر شما مى‏پسندد، و هيچ بردارنده‏اى بار گناه ديگرى را برندارد، سپس بازگشتتان به سوى پروردگارتان است، آنگاه شما را از [حقيقت و نتيجه‏] آنچه كرده‏ايد، آگاه مى‏سازد، كه او داناى راز دلهاست‏
فولادوند: اگر كفر ورزيد خدا از شما سخت بى ‏نياز است و براى بندگانش كفران را خوش نمى دارد و اگر سپاس داريد آن را براى شما مى ‏پسندد و هيچ بردارنده‏ اى بار [گناه] ديگرى را برنمى دارد آنگاه بازگشت‏ شما به سوى پروردگارتان است و شما را به آنچه میکرديد خبر خواهد داد كه او به راز دلها داناست
قمشه‌ای: اگر همه کافر شوید خدا از (طاعت) همه شما البته بی‌نیاز است و کفر (و شرک) را بر بندگانش نمی‌پسندد و اگر (طاعت و) شکرش به جای آرید از شما آن پسند اوست و (بدانید که در قیامت) هرگز بار گناه کسی را دیگری به دوش نخواهد گرفت و پس از این (زندگانی دنیای فانی) باز گشت همه شما به سوی خداست و او شما را به هر چه می‌کرده‌اید آگاه می‌سازد، که او از اسرار دلهای خلق به خوبی آگاه است.
مکارم شیرازی: اگر كفران كنيد خداوند از شما بينياز است، و هرگز كفران را براي بندگانش نمي‏پسندد، و اگر شكر او را بجا آوريد آن را براي شما مي‏پسندد و هيچ گنهكاري گناه ديگري را بر دوش نمي‏كشد، سپس ‍ بازگشت همه شما به سوي پروردگارتان است، و شما را از آنچه انجام مي‏داديد آگاه مي‏سازد، چرا كه به آنچه در سينه‏ هاست آگاه است.

انصاریان: و چون به انسان آسیبی رسد، پروردگارش را در حال بازگشت به سوی او [برای برطرف شدن آسیبش] می خواند، سپس چون او را [برای رهایی از آن آسیب] نعمتی از جانب خود عطا کند، آن آسیب را که پیش تر برای برطرف شدنش دعا می کرد، فراموش می کند و دوباره برای خدا همتایانی قرار می دهد تا [مردم را] از راه خدا گمراه کند. بگو: اندک زمانی از کفر خود برخوردار باش، بی تردید تو از اهل آتشی.
خرمشاهی: و چون به انسان رنجى رسد پروردگارش را -انابت كنانمى‏خواند، سپس چون نعمتى از سوى خويش به او ارزانى دارد، فراموش مى‏كند كه پيشتر چه دعايى به درگاه او داشت، و براى خداوند همتايانى قائل مى‏شود كه [ديگران را هم‏] از راه او گمراه سازد، بگو با كفر خويش اندكى [از زندگانى‏] بهره‏مند شو كه [سرانجام‏] تو از دوزخيانى‏
فولادوند: و چون به انسان آسيبى رسد پروردگارش را در حالى كه به سوى او بازگشت‏ كننده است مى‏ خواند سپس چون او را از جانب خود نعمتى عطا كند آن [مصيبتى] را كه در رفع آن پيشتر به درگاه او دعا میکرد فراموش مى ‏نمايد و براى خدا همتايانى قرار مى‏ دهد تا [خود و ديگران را] از راه او گمراه گرداند بگو به كفرت اندكى برخوردار شو كه تو از اهل آتشى
قمشه‌ای: و (بی چاره) انسان را هر گاه فقر و مصیبت و رنجی پیش آید در آن حال به دعا و توبه و انابه به درگاه خدای خود رود و چون نعمت و ثروتی از سوی خود به او عطا کند خدایی را که از این پیش می‌خواند به کلی فراموش سازد و برای خدای یکتا شریک و همتاهایی قرار دهد تا (خلق را) از راه خدا گمراه سازد. بگو: (ای نگون بخت) اندکی به کفر (و عصیان) لذّت و آسایش جو، که عاقبت از اهل آتش دوزخ خواهی بود.
مکارم شیرازی: هنگامي كه انسان را زياني رسد پروردگار خود را مي‏خواند، و به سوي او باز مي‏گردد، اما هنگامي كه نعمتي از خود به او عطا كند آنچه را به خاطر آن قبلا خدا را مي‏خواند به فراموشي مي‏سپرد، و براي خداوند شبيه‏ هائي قرار مي‏دهد، تا مردم را از راه او منحرف سازد، بگو چند روزي از كفرت بهره گير كه از اصحاب دوزخي!

انصاریان: [آیا چنین انسان کفران کننده ای بهتر است] یا کسی که در ساعات شب به سجده و قیام و عبادتی خالصانه مشغول است، از آخرت می ترسد و به رحمت پروردگارش امید دارد؟ بگو: آیا کسانی که معرفت و دانش دارند و کسانی که بی بهره از معرفت و دانش اند، یکسانند؟ فقط خردمندان متذکّر می شوند.
خرمشاهی: آيا كسى كه در پاسهايى از شب، گاه به سجده و گاه بر پا، نيايشگر است و از آخرت بيم و به رحمت پروردگارش اميد دارد [بهتر است يا مشرك غافل ناسپاس‏]، بگو آيا كسانى كه مى‏دانند، با كسانى كه نمى‏دانند برابرند؟ [هرگز] فقط خردمندانند كه پند مى‏گيرند
فولادوند: [آيا چنين كسى بهتر است] يا آن كسى كه او در طول شب در سجده و قيام اطاعت [خدا] مى ‏كند [و] از آخرت مى‏ ترسد و رحمت پروردگارش را اميد دارد بگو آيا كسانى كه مى‏ دانند و كسانى كه نمى‏ دانند يكسانند تنها خردمندانند كه پندپذيرند
قمشه‌ای: (آیا آن کس که شب و روز به کفر و عصیان مشغول است بهتر است) یا آن کس که ساعات شب را به طاعت خدا به سجود و قیام پردازد و از عذاب آخرت ترسان و به رحمت الهی امیدوار است؟ بگو: آیا آنان که اهل علم و دانشند با مردم جاهل نادان یکسانند؟ منحصرا خردمندان متذکر این مطلبند.
مکارم شیرازی: آيا چنين كسي با ارزش است يا كسي كه در ساعات شب به عبادت مشغول است و در حال سجده و قيام، از عذاب آخرت مي‏ترسد و به رحمت پروردگارش اميدوار است، بگو آيا كساني كه مي‏دانند با كساني كه نمي‏دانند يكسانند؟ تنها صاحبان مغز متذكر مي‏شوند!

انصاریان: بگو: ای بندگان مؤمنم! از پروردگارتان پروا کنید. برای کسانی که در این دنیا اعمال شایسته انجام داده اند، پاداش نیکی است و زمین خدا گسترده است [بر شماست از سرزمینی که دچار مضیقه دینی هستید به سرزمینی دیگر مهاجرت کنید]. فقط شکیبایان پاداششان را کامل و بدون حساب دریافت خواهند کرد.
خرمشاهی: بگو اى بندگان مؤمن من از پروردگارتان پروا كنيد، براى كسانى كه در اين دنيا نيكى كنند، پاداش نيكوست، و زمين خدا گسترده است [از هجرت مهراسيد] همانا پاداش شكيبايان بى‏حساب و به تمامى داده خواهد شد
فولادوند: بگو اى بندگان من كه ايمان آورده‏ ايد از پروردگارتان پروا بداريد براى كسانى كه در اين دنيا خوبى كرده‏ اند نيكى خواهد بود و زمين خدا فراخ است بى‏ ترديد شكيبايان پاداش خود را بى‏حساب [و] به تمام خواهند يافت
قمشه‌ای: (ای رسول ما، از قول من به امت) بگو: ای بندگان من که ایمان آورده‌اید، خدا ترس و پرهیزکار باشید، که آنان که متّقی و نیکوکارند (علاوه بر آخرت) در دنیا (هم) نصیبشان نیکویی و خوشی است، و زمین خدا بسیار پهناور است (اگر در مکانی ایمان و حفظ تقوا مشکل شد به شهر و دیاری دیگر روید و به راه دین صبر پیشه کنید که) البته صابران به حد کامل و بدون حساب پاداش داده خواهند شد.
مکارم شیرازی: بگو: اي بندگان من كه ايمان آورده‏ ايد! از (مخالفت پروردگارتان بپرهيزيد، براي كساني كه در اين دنيا نيكي كرده‏ اند پاداش نيك است، و زمين خداوند وسيع است (هرگاه تحت فشار سردمداران كفر واقع شديد مهاجرت كنيد) كه صابران اجر و پاداش خود را بيحساب دريافت مي‏دارند.