وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
﴿۲۵﴾
انصاریان: و اگر از آنان بپرسی: چه کسی آسمان ها و زمین را آفریده است؟ قطعاً می گویند: خدا. بگو: همه ستایش ها ویژه خداست [آیا درک می کنند که همه امور به دست خداست؟ نه] بلکه بیشترشان معرفت و دانش ندارند؛
خرمشاهی: و اگر از ايشان پرسى چه كسى آسمانها و زمين را آفريده است گويند خداوند، بگو سپاس خداى را، ولى بيشترينه آنان نمىدانند فولادوند: و اگر از آنها بپرسى چه كسى آسمانها و زمين را آفريده است مسلما خواهند گفت خدا بگو ستايش از آن خداست ولى بيشترشان نمى دانند قمشهای: و اگر از این کافران سؤال کنی آن کیست که آسمانها و زمین را آفریده؟ البتّه جواب دهند خداست. باز گو: ستایش خدای را (که کافران نیز معترفند) بلکه اکثر آنها (بر این حقیقت که آفریننده جهان خداست اگر به زبان گویند به دل) آگاه نیستند. مکارم شیرازی: هر گاه از آنها سؤ ال كني چه كسي آسمانها و زمين را آفريده است مسلما ميگويند الله بگو الحمد لله (كه خود شما معترفيد) ولي اكثر آنها نميدانند.
لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ
﴿۲۶﴾
انصاریان: آنچه در آسمان ها و زمین است، فقط در سیطره مالکیّت و فرمانروایی خداست؛ یقیناً خدا همان بی نیاز و ستوده است.
خرمشاهی: آنچه در آسمانها و زمين است از آن خداوند است، بىگمان خداوند بىنياز ستوده است فولادوند: آنچه در آسمانها و زمين است از آن خداست در حقيقت خدا همان بى نياز ستوده[صفات] است قمشهای: هر چه در آسمان و زمین است همه ملک خداست، که خدا ذاتش بینیاز و اوصافش همه پسندیده است. مکارم شیرازی: از آن خدا است آنچه در آسمانها و زمين است، چرا كه خداوند بينياز و شايسته ستايش است.
وَلَوْ أَنَّمَا فِي الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
﴿۲۷﴾
انصاریان: اگر [برای نوشتن و ثبت کردن کلمات خدا که در حقیقت مخلوقات او هستند] آنچه درخت در زمین است قلم باشد و دریا [مرکب] و هفت دریای دیگر آن را پس از پایان یافتنش مدد رسانند، کلمات خدا پایان نپذیرد؛ یقیناً خدا توانای شکست ناپذیر و حکیم است.
خرمشاهی: و اگر آنچه درخت در زمين هست، قلم شود، و دريا [چون مركب باشد] سپس هفت دريا به آن مدد برساند، كلمات الهى به پايان نرسد، كه خداوند پيروزمند فرزانه است فولادوند: و اگر آن چه درخت در زمين است قلم باشد و دريا را هفت درياى ديگر به يارى آيد سخنان خدا پايان نپذيرد قطعا خداست كه شكست ناپذير حكيم است قمشهای: و اگر هر درخت روی زمین (در کف نویسندگان عالم) قلم شود و آب دریا به اضافه هفت دریای دیگر مرکب گردد باز نگارش کلمات خدا (که موجودات بینهایت کتاب آفرینش است) ناتمام بماند، که همانا خدا را اقتدار بینهایت و حکمت بیپایان است. مکارم شیرازی: اگر آنچه روي زمين از درختان است قلم شوند، و دريا براي آن مركب گردد، و هفت دريا به آن افزوده شود، اينها همه تمام ميشوند اما كلمات خدا پايان نميگيرد، خداوند عزيز و حكيم است.
مَا خَلْقُكُمْ وَلَا بَعْثُكُمْ إِلَّا كَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ
﴿۲۸﴾
انصاریان: آفریدن شما و برانگیختنتان [برای ما] جز مانند [آفریدن و برانگیختن] یک تن نیست؛ یقیناً خدا شنوا و بیناست.
خرمشاهی: آفرينش و برانگيختن شما [در قيامت] جز مانند تنى يگانه نيست، بىگمان خداوند شنواى بيناست فولادوند: آفرينش و برانگيختن شما [در نزد ما] جز مانند [آفرينش] يك تن نيست كه خدا شنواى بيناست قمشهای: خلقت و بعثت همه شما (خلایق بیشمار در آسانی بر خدا) جز مثل یک تن واحد نیست، که همانا خدا شنوا و بیناست. مکارم شیرازی: آفرينش و زندگي مجدد همه شما همانند يك فرد بيش نيست، خداوند شنوا و بينا است.
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى وَأَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ
﴿۲۹﴾
انصاریان: آیا ندانسته ای که خدا شب را در روز فرو می برد و روز را در شب فرو می برد، و خورشید و ماه را مسخّر و رام کرده است که هر کدام تا مدتی معین روانند؛ و یقیناً خدا به آنچه انجام می دهید، آگاه است.
خرمشاهی: آيا ننگريستهاى كه خداوند از شب مىكاهد و بر روز مىافزايد و از روز مىكاهد و بر شب مىافزايد و خورشيد و ماه را رام كرده است كه هر يك تا سرآمدى معين روان است، و خداوند به آنچه مىكنيد آگاه است فولادوند: آيا نديده اى كه خدا شب را در روز درمى آورد و روز را [نيز] در شب درمى آورد و آفتاب و ماه را تسخير كرده است [كه] هر يك تا وقت معلومى روانند و [نيز] خدا به آنچه مى كنيد آگاه است قمشهای: آیا (ای رسول) ندیدی (و ای مردم به حسّ مشاهده نمیکنید) که خدا شب را در روز و روز را در شب داخل کند و خورشید و ماه را مسخّر ساخته که هر یک تا وقت معیّنی (و به نظم ثابت مخصوصی) گردش کنند؟ و (نمیدانید که) خدا به هر چه میکنید آگاه است؟ مکارم شیرازی: آيا نديدي كه خداوند شب را در روز و روز را در شب داخل ميكند؟ و خورشيد و ماه را مسخر شما ساخته ؟ و هر كدام تا سر آمد معيني بحركت خود ادامه ميدهند؟ خداوند به آنچه انجام ميدهيد آگاه است.
ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ
﴿۳۰﴾
انصاریان: این [آفریده های شگفت و این تغییرات و تحولات] دلیل بر این است که خدا فقط حق است و آنچه به جای او می پرستند باطل است، و بی تردید خدا همان والا مرتبه و بزرگ است.
خرمشاهی: اين از آن است كه خداوند بر حق است، و آنچه به جاى او مىپرستند، باطل است، و بىگمان خداوند است كه بلندمرتبه بزرگ است فولادوند: اين[ها همه] دليل آن است كه خدا خود حق است و غير از او هر چه را كه مى خوانند باطل است و خدا همان بلندمرتبه بزرگ است قمشهای: این قدرت کامل بدین سبب است که خدای یکتا حقّ مطلق و آنچه به جز او به خدایی میخوانند همه باطل محض است و تنها خدا (که حقّ و وجود حقیقی است) بلند مرتبه و بزرگوار است. مکارم شیرازی: اينها همه دليل بر آن است كه خداوند حق است و آنچه غير از او ميخوانند باطل است و خداوند بلند مقام و بزرگ مرتبه است.
أَلَمْ تَرَ أَنَّ الْفُلْكَ تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِنِعْمَتِ اللَّهِ لِيُرِيَكُمْ مِنْ آيَاتِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ
﴿۳۱﴾
انصاریان: آیا ندانسته ای که کشتی ها به سبب نعمت های خدا [چون باد، هوا و دیگر عوامل] در دریا روانند تا خدا برخی از نشانه های قدرت خود را به شما نشان دهد؛ بی تردید در این [واقعیت] برای هر شکیبای سپاس گزاری نشانه هایی [از توحید، قدرت و ربوبیت خدا] ست.
خرمشاهی: آيا ننگريستهاى كه كشتيها به نعمت الهى در دريا روانند، تا به شما از آيات خويش بنماياند، بىگمان در اين براى هر شكيباى شاكرى مايههاى عبرت هست فولادوند: آيا نديده اى كه كشتيها به نعمت خدا در دريا روان مى گردند تا برخى از نشانه هاى [قدرت] خود را به شما بنماياند قطعا در اين [قدرت نمايى] براى هر شكيباى سپاسگزارى نشانه هاست قمشهای: آیا نمیبینی که چگونه کشتی به دریا به لطف و احسان خدا اسیر میکند تا به شما بعضی از آیات قدرتش را بنمایاند؟ همانا در این کار آیاتی (از عجایب حکمتهای خدا) البتّه بر هر شخص صبور (در بلا) و شکر گزار (در نعمت) پدیدار است. مکارم شیرازی: آيا نديدي كشتيها بر صفحه درياها به فرمان خدا، و به بركت نعمت او حركت ميكنند؟ او ميخواهد گوشه اي از آياتش را به شما نشان دهد كه در اينها آيات و نشانه هائي است براي كساني كه شكيبا و شكرگزارند.
وَإِذَا غَشِيَهُمْ مَوْجٌ كَالظُّلَلِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ فَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمَا يَجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلَّا كُلُّ خَتَّارٍ كَفُورٍ
﴿۳۲﴾
انصاریان: و چون آنان را [در دریا] موجی [به دنبال موجی] مانند ابرهای سایه انداز فرو پوشد، خدا را در حالی که ایمان و عبادت را برای او [از هرگونه شرکی] خالص می کنند، می خوانند، و زمانی که آنان را به خشکی می رساند برخی از آنان به راه میانه و معتدل [که راه توحید است] می روند [و برخی پیمان می شکنند] و آیات ما را جز هر پیمان شکن خائن و کفر پیشه ای انکار نمی کند.
خرمشاهی: و چون موجى سايبانوار آنان را فراگيرد، خداوند را در حالى كه دين خود را براى او پيراسته مىدارند، به دعا مىخوانند آنگاه چون آنان را برهاند و به خشكى برساند، بعضى از ايشان ميانهرو [و درستكارند] [و بعضى كجرو] و جز غدار ناسپاس كسى منكر آيات ما نمىشود فولادوند: و چون موجى كوه آسا آنان را فرا گيرد خدا را بخوانند و اعتقاد [خود] را براى او خالص گردانند و[لى] چون نجاتشان داد و به خشكى رساند برخى از آنان ميانه رو هستند و نشانه هاى ما را جز هر خائن ناسپاسگزارى انكار نمى كند قمشهای: و هرگاه که (دریا طوفانی شود و) موجی مانند کوهها آنها را فرو گیرد در آن حال خدا را با عقیده پاک و اخلاص کامل در دین میخوانند و چون باز به ساحل نجاتشان رساند بعضی بر سبیل قصد (طاعت و شکر خدا) باقی مانند (و بعضی به کفر شتابند) و آیات ما را انکار نمیکند جز آن کس که غدّار و عهد شکن و کافر و ناسپاس است. مکارم شیرازی: و هنگامي كه موجي همچون ابرها (در سفرهاي دريائي) آنها را بپوشاند (و بالاي سر آنها قرار گيرد) خدا را با اخلاص ميخوانند، اما هنگامي كه آنها را به خشكي نجات داد بعضي راه اعتدال را پيش ميگيرند (و به ايمان خود وفادار ميمانند در حالي كه بعضي ديگر فراموش كرده راه كفر پيش ميگيرند) و آيات ما را هيچكس جز پيمانشكنان كفران كننده انكار نميكنند.
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ وَاخْشَوْا يَوْمًا لَا يَجْزِي وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَلَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَيْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ
﴿۳۳﴾
انصاریان: ای مردم! از پروردگارتان پروا کنید، و بترسید از روزی که هیچ پدری چیزی [از عذاب دوزخ را] از فرزندش دفع نمی کند، و نه هیچ فرزندی دفع کننده چیزی از [عذاب] پدر خویش است. بی تردید وعده خدا حق است، پس زندگی دنیا شما را نفریبد، و مبادا شیطان شما را به [کرم و رحمت] خدا مغرور کند.
خرمشاهی: اى مردم از پروردگارتان پروا كنيد و از روزى بترسيد كه هيچ پدرى به داد فرزندش نرسد، و هيچ فرزندى فريادرس پدرش نباشد، بىگمان وعده الهى حق است، پس زندگانى دنيا شما را نفريبد، و [شيطان] فريبكار شما را نسبت به خداوند فريفته نگرداند فولادوند: اى مردم از پروردگارتان پروا بداريد و بترسيد از روزى كه هيچ پدرى به كار فرزندش نمى آيد و هيچ فرزندى [نيز] به كار پدرش نخواهد آمد آرى وعده خدا حق است زنهار تا اين زندگى دنيا شما را نفريبد و زنهار تا شيطان شما را مغرور نسازد قمشهای: ای مردم، از خدا بترسید و بیندیشید از آن روزی که نه هیچ پدری ذرهای به کار فرزند آید و نه هیچ فرزندی ذرهای به کار پدر آید، البتّه وعده خدا حق و حتمی است، پس زنهار شما را زندگانی دنیا فریب ندهد و شیطان فریبنده شما را از (عقاب) خدا (به عفو و کرمش) سخت مغرور نگرداند. مکارم شیرازی: اي مردم! از خدا بپرهيزيد، و از روزي بترسيد كه نه پدر جزاي اعمال فرزند خود را تحمل ميكند و نه فرزند چيزي از جزاي پدر را، مسلما وعده الهي حق است مبادا زندگاني دنيا شما را بفريبد، و مبادا شيطان شما را مغرور سازد.
إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ
﴿۳۴﴾
انصاریان: یقیناً خداست که دانش قیامت فقط نزد اوست، و [تنها او] باران را نازل می کند، و [اوضاع و احوال] آنچه را در رحم هاست می داند؛ و هیچ کس نمی داند فردا چه چیزی [از خیر و شر] به دست می آورد، و هیچ کس نمی داند در چه سرزمینی می میرد؛ بی تردید خدا دانا و آگاه است.
خرمشاهی: بىگمان آگاهى از قيامت خاص خداوند است، و باران را نيز او نازل مىكند، و مىداند كه در رحمها چيست، و هيچ كس نمىداند كه فردا چه به دست مىآورد، و هيچ كس نمىداند كه در كدامين سرزمين مىميرد، بىگمان خداوند داناى آگاه است فولادوند: در حقيقت خداست كه علم [به] قيامت نزد اوست و باران را فرو مى فرستد و آنچه را كه در رحمهاست مى داند و كسى نمى داند فردا چه به دست مى آورد و كسى نمى داند در كدامين سرزمين مى ميرد در حقيقت خداست [كه] داناى آگاه است قمشهای: همانا علم ساعت (قیامت) نزد خداست و او باران را فرو بارد و او آنچه (از نر و ماده و زشت و زیبا) که در رحمهای آبستن است میداند و هیچ کس نمیداند که فردا (از سود و زیان) چه خواهد کرد و هیچ کس نمیداند که به کدام سرزمین مرگش فرا میرسد (و به خاک میرود)، که تنها خدا دانا و آگاه است. مکارم شیرازی: آگاهي از زمان قيام قيامت مخصوص خداست، و او است كه باران را نازل ميكند، و آنچه در رحم مادران است ميداند، و هيچكس نميداند فردا چه ميكند، و هيچكس نميداند در چه سرزميني ميميرد، فقط خداوند عالم و آگاه است. |
||