ParsQuran
سوره 31: لقمان - جزء 21

وَإِنْ جَاهَدَاكَ عَلَى أَنْ تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۱۵﴾
انصاریان: و اگر آن دو نفر تلاش کنند تا بر پایه جهالت و نادانی [و بدون معرفت و دانش که روشنگر حقایق است] چیزی را شریک من قرار دهی، از آنان اطاعت مکن؛ ولی در دنیا با آن دو نفر به شیوه ای پسندیده معاشرت کن و راه کسی را پیروی کن که [با توبه و ایمان و اخلاص] به من بازگشته است؛ سپس بازگشت شما فقط به سوی من است، پس شما را از آنچه انجام می دادید، آگاه می کنم.
خرمشاهی: و اگر تو را وادارند چيزى را كه بدان علم ندارى شريك من گردانى، از آنان فرمان مبر، و با آنان در دنيا به نيكى همنشينى كن، و به راه كسى برو كه به سوى من بازگشته است، سپس بازگشت شما به سوى من است، آنگاه از [حقيقت و نتيجه‏] كار و كردارتان آگاهتان مى‏سازم‏
فولادوند: و اگر تو را وادارند تا در باره چيزى كه تو را بدان دانشى نيست به من شرك ورزى از آنان فرمان مبر و[لى] در دنيا به خوبى با آنان معاشرت كن و راه كسى را پيروى كن كه توبه‏ كنان به سوى من بازمى‏ گردد و [سرانجام] بازگشت‏ شما به سوى من است و از [حقيقت] آنچه انجام مى‏ داديد شما را با خبر خواهم كرد
قمشه‌ای: و اگر پدر و مادر تو را بر شرک به خدا که آن را به حق نمی‌دانی وادار کنند در این صورت دیگر آنها را اطاعت مکن و لیک در دنیا با آنها به حسن خلق مصاحبت کن و از راه آن کس که به درگاه من رجوع و انابه‌اش بسیار است پیروی کن، که (پس از مرگ) رجوع شما به سوی من است و من شما را به پاداش اعمالتان آگه خواهم ساخت.
مکارم شیرازی: و هرگاه آنها تلاش كنند كه موجودي را شريك من قرار دهي كه از آن آگاهي نداري (بلكه مي‏داني باطل است) از آنها اطاعت مكن، ولي با آنها در دنيا به طرز شايسته‏ اي رفتار كن، و پيروي از راه كساني بنما كه به سوي من آمده‏ اند، سپس بازگشت همه شما به سوي من است و من شما را از آنچه عمل مي‏كرديد آگاه مي‏كنم.
يَا بُنَيَّ إِنَّهَا إِنْ تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّمَاوَاتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ ﴿۱۶﴾
انصاریان: پسرکم! اگر عمل هموزن دانه خردلی و در درون سنگی یا در آسمان ها یا در دل زمین باشد، خدا آن را [در قیامت برای حسابرسی] می آورد؛ یقیناً خدا لطیف و آگاه است.
خرمشاهی: فرزندم بدان كه اگر [عملى‏] هم سنگ دانه خردلى باشد، و آنگاه در دل تخته‏سنگى يا در آسمانها يا در زمين نهفته باشد، خداوند آن را به ميان مى‏آورد، چرا كه خداوند باريك‏بين آگاه است‏
فولادوند: اى پسرك من اگر [عمل تو] هموزن دانه خردلى و در تخته ‏سنگى يا در آسمانها يا در زمين باشد خدا آن را مى ‏آورد كه خدا بس دقيق و آگاه است
قمشه‌ای: ای فرزندم، خدا اعمال بد و خوب خلق را گر چه به مقدار خردلی در میان سنگی یا در (طبقات) آسمان‌ها یا زمین پنهان باشد همه را (در محاسبه) می‌آورد، که خدا توانا و آگاه است.
مکارم شیرازی: پسرم! اگر باندازه سنگيني دانه خردلي (عمل نيك يا بد) باشد و در دل سنگي يا در گوشه‏ اي از آسمانها و زمين قرار گيرد خداوند آنرا (در قيامت براي حساب) مي‏آورد، خداوند دقيق و آگاه است.
يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿۱۷﴾
انصاریان: پسرکم! نماز را برپا دار و مردم را به کار پسندیده وادار و از کار زشت بازدار و بر آنچه [از مشکلات و سختی ها] به تو می رسد شکیبایی کن، که اینها از اموری است که ملازمت بر آن از واجبات است.
خرمشاهی: فرزندم نماز را برپا دار و امر به معروف و نهى از منكر كن، و بر مصيبتى كه تو را فرارسد شكيبايى كن كه اين از كارهاى سترگ است‏
فولادوند: اى پسرك من نماز را برپا دار و به كار پسنديده وادار و از كار ناپسند باز دار و بر آسيبى كه بر تو وارد آمده است‏ شكيبا باش اين [حاكى] از عزم [و اراده تو در] امور است
قمشه‌ای: ای فرزند عزیزم، نماز را به پا دار و امر به معروف و نهی از منکر کن و (بر این کار از مردم نادان) هر آزار بینی صبر پیش گیر، که این نشانه‌ای از عزم ثابت (مردم بلند همّت) در امور عالم است.
مکارم شیرازی: پسرم! نماز را بر پا دار، و امر به معروف و نهي از منكر كن، و در برابر مصائبي كه به تو مي‏رسد با استقامت و شكيبا باش كه اين از كارهاي مهم است!
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ ﴿۱۸﴾
انصاریان: متکبرانه روی از مردم برمگردان، و در زمین با ناز و غرور راه مرو، همانا خدا هیچ خودپسند فخرفروش را دوست ندارد.
خرمشاهی: و رويت را از مردم [به تكبر] برمگردان و در زمين خرامان راه مرو، چرا كه خداوند، هيچ متكبر فخرفروشى را دوست ندارد
فولادوند: و از مردم [به نخوت] رخ برمتاب و در زمين خرامان راه مرو كه خدا خودپسند لافزن را دوست نمى دارد
قمشه‌ای: و هرگز به تکبّر و ناز از مردم (اهل نیاز) رخ متاب و در زمین با غرور و تبختر قدم بر مدار، که خدا هرگز مردم متکبر خودستا را دوست نمی‌دارد.
مکارم شیرازی: (پسرم!) با بياعتنائي از مردم روي مگردان، و مغرورانه بر زمين راه مرو كه خداوند هيچ متكبر مغروري را دوست ندارد.
وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ إِنَّ أَنْكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ ﴿۱۹﴾
انصاریان: و در راه رفتنت میانه رو باش، و از صدایت بکاه که بی تردید ناپسندترین صداها صدای خران است.
خرمشاهی: و ميانه‏روى كن و صدايت را آهسته بدار، چرا كه ناخوشترين آوازها بانگ درازگوشان است‏
فولادوند: و در راه‏ رفتن خود ميانه‏ رو باش و صدايت را آهسته ‏ساز كه بدترين آوازها بانگ خران است
قمشه‌ای: و در رفتارت میانه روی اختیار کن و سخن آرام گو (نه با فریاد بلند) که زشت‌ترین صداها صوت الاغ است.
مکارم شیرازی: (پسرم!) در راه رفتن اعتدال را رعايت كن، از صداي خود بكاه (و هرگز فرياد مزن) كه زشتترين صداها صداي خران است.
أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَأَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا كِتَابٍ مُنِيرٍ ﴿۲۰﴾
انصاریان: آیا ندانسته اید که خدا آنچه را در آسمان ها و آنچه را در زمین است، مسخّر و رام شما کرده، و نعمت های آشکار و نهانش را بر شما فراوان و کامل ارزانی داشته، و برخی از مردم اند که همواره بدون هیچ دانشی [بلکه از روی جهل و نادانی] و بدون هیچ هدایتی و هیچ کتاب روشنی درباره خدا مجادله و ستیز می کنند.
خرمشاهی: آيا نينديشيده‏ايد كه خداوند آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است، براى شما رام كرد، و نعمتهاى آشكار و پنهانش را بر شما تمام كرد، و از مردم كسى هست كه بدون هيچ علمى و هيچ رهنمودى و هيچ كتاب روشنگرى در حق خداوند مجادله مى‏كند
فولادوند: آيا ندانسته‏ ايد كه خدا آنچه را كه در آسمانها و آنچه را كه در زمين است مسخر شما ساخته و نعمتهاى ظاهر و باطن خود را بر شما تمام كرده است و برخى از مردم در باره خدا بى[آنكه] دانش و رهنمود و كتابى روشن [داشته باشند] به مجادله برمى ‏خيزند
قمشه‌ای: آیا شما مردم به حسّ مشاهده نمی‌کنید که خدا انواع موجوداتی که در آسمانها و زمین است برای شما مسخّر کرده و نعمت‌های ظاهر و باطن خود را برای شما فراوان فرموده؟ و (با وجود این) برخی از مردم از روی جهل و گمراهی و بی‌خبری از کتاب روشن (حق) در (دین) خدای متعال مجادله می‌کنند.
مکارم شیرازی: آيا نديدي خداوند آنچه را در آسمانها و زمين است مسخر شما كرده و نعمتهاي خود را - چه نعمتهاي ظاهر و چه نعمتهاي باطن - بر شما گسترده و افزون ساخته است ؟ ولي بعضي از مردم بدون هيچ دانش و هدايت و كتاب روشني در باره خدا مجادله مي‏كنند.
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ كَانَ الشَّيْطَانُ يَدْعُوهُمْ إِلَى عَذَابِ السَّعِيرِ ﴿۲۱﴾
انصاریان: و چون به آنان گویند: از آنچه خدا نازل کرده است، پیروی کنید، می گویند: [پیروی نمی کنیم] بلکه ما از آنچه پدرانمان را بر آن یافته ایم، پیروی می کنیم. آیا [کورکورانه از گذشتگان پیروی می کنند] و هرچند که شیطان آنان را با این پیروی به عذاب فروزان دعوت کند؟!
خرمشاهی: و چون به ايشان گفته شود از آنچه خداوند نازل كرده است پيروى كنيد گويند بلكه از آنچه پدرانمان را طرف‏دار آن يافته‏ايم پيروى مى‏كنيم، حتى اگر شيطان ايشان را به سوى عذاب آتش دوزخ بخواند؟
فولادوند: و چون به آنان گفته شود آنچه را كه خدا نازل كرده پيروى كنيد مى‏ گويند [نه] بلكه آنچه كه پدرانمان را بر آن يافته‏ ايم پيروى مى ‏كنيم آيا هر چند شيطان آنان را به سوى عذاب سوزان فرا خواند
قمشه‌ای: و چون به این مردم (اهل جدل و عناد) گویند که بیایید از کتابی که خدا فرستاده پیروی کنید، جواب دهند ما تنها از طریقی که پدران خود را بر آن یافته‌ایم پیروی می‌کنیم. آیا هر چند آنان را شیطان به آتش دوزخ بخواند (باز پیرو آنها می‌شوند).
مکارم شیرازی: هنگامي كه به آنها گفته شود از آنچه خدا نازل كرده پيروي كنيد، مي‏گويند: نه، ما از چيزي پيروي مي‏كنيم كه پدران خود را بر آن يافتيم! آيا حتي اگر شيطان آنها را دعوت به عذاب آتش فروزان كند (باز هم تبعيت مي‏كنند)؟!
وَمَنْ يُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَى اللَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَإِلَى اللَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ ﴿۲۲﴾
انصاریان: و هرکس همه وجود خود را به سوی خدا کند در حالی که نیکوکار باشد بی تردید به محکم ترین دستگیره چنگ زده است؛ و سرانجام و عاقبت همه کارها فقط به سوی خداست.
خرمشاهی: و هر كس روى دلش را به سوى خداوند نهد و نيكوكار باشد، به راستى كه دست در دستاويز استوارى زده است، و سرانجام كارها با خداوند است‏
فولادوند: و هر كس خود را در حالى كه نيكوكار باشد تسليم خدا كند قطعا در ريسمان استوارترى چنگ درزده و فرجام كارها به سوى خداست
قمشه‌ای: و هر کس روی تسلیم و رضا به سوی خدا آرد و نکوکار باشد چنین کس به محکم‌ترین رشته الهی چنگ زده است، و (بدانید که) پایان کارها به سوی خداست.
مکارم شیرازی: كسي كه روح خود را تسليم خدا كند در حالي كه نيكوكار باشد به دستگيره محكمي چنگ زده (و به تكيه گاه مطمئني تكيه كرده است) و عاقبت همه كارها به سوي خدا است.
وَمَنْ كَفَرَ فَلَا يَحْزُنْكَ كُفْرُهُ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿۲۳﴾
انصاریان: و هرکس کفر ورزد، کفرش تو را اندوهگین نسازد؛ بازگشت آنان فقط به سوی ماست، پس آنان را از آنچه انجام داده اند آگاه می کنیم؛ یقیناً خدا به نیّات و اسرار سینه ها داناست.
خرمشاهی: و هر كس كفر ورزد، كفر او تو را اندوهگين نكند، بازگشتشان به سوى ماست، آنگاه ايشان را از [حقيقت و نتيجه‏] آنچه كرده‏اند آگاه سازيم، كه بى‏گمان خداوند داناى راز دلهاست‏
فولادوند: و هر كس كفر ورزد نبايد كفر او تو را غمگين گرداند بازگشتشان به سوى ماست و به [حقيقت] آنچه كرده‏ اند آگاهشان خواهيم كرد در حقيقت ‏خدا به راز دلها داناست
قمشه‌ای: (ای رسول ما) تو از کفر هر که کافر شود محزون مباش، که رجوعشان به سوی ماست و ما آنان را سخت از (کیفر) کردارشان آگه می‌سازیم، که همانا خدا از اسرار دلهای خلق هم آگاه است.
مکارم شیرازی: و كسي كه كافر شود كفر او تو را غمگين نسازد، بازگشت همه آنها به سوي ما است، و ما آنها را از اعمالي كه انجام داده‏ اند (و نتايج شوم آن) آگاه خواهيم ساخت، خداوند از آنچه در درون سينه‏ ها است آگاه است.
نُمَتِّعُهُمْ قَلِيلًا ثُمَّ نَضْطَرُّهُمْ إِلَى عَذَابٍ غَلِيظٍ ﴿۲۴﴾
انصاریان: اندکی [از نعمت های مادی] برخوردارشان می کنیم، سپس آنان را [به وارد شدن] در عذابی سخت ناچار می کنیم،
خرمشاهی: اندكى برخوردارشان سازيم، سپس به عذابى سخت و سنگين دچارشان سازيم‏
فولادوند: [ما] آنان را اندكى برخوردار مى‏ سازيم سپس ايشان را در عذابى پر فشار درمانده مى ‏كنيم
قمشه‌ای: اندک زمانی آن کافران را (به لذّات فانی دنیا) برخوردار می‌سازیم آن گاه (بعد از مرگ) به عذاب سختشان به ناچار گرفتار خواهیم کرد.
مکارم شیرازی: ما كمي از متاع دنيا را در اختيار آنان مي‏گذاريم سپس آنها را مجبور به تحمل عذاب شديد مي‏كنيم.