انصاریان: شب را در روز در می آورد و روز را در شب در می آورد، و او به نیّات و اسرار سینه ها داناست.
خرمشاهی: از شب مى‏كاهد و بر روز مى‏افزايد و از روز مى‏كاهد و بر شب مى‏افزايد و او به راز دلها داناست‏
فولادوند: شب را در روز درمى ‏آورد و روز را [نيز] در شب درمى ‏آورد و او به راز دلها داناست
قمشه‌ای: شب را در (پرده زرین) روز نهان کند و روز را در (خیمه سیاه) شب پنهان سازد و به اسرار دلهای خلق هم او آگاه است.
مکارم شیرازی: شب را داخل روز مي‏كند، و روز را داخل شب، و او به آنچه بر دلها حاكم است داناست.

انصاریان: به خدا و پیامبرش ایمان آورید، و از اموالی که خدا شما را در آن جانشین خود قرار داده، انفاق کنید؛ پس برای کسانی از شما که ایمان آورده و انفاق کرده اند، پاداش بزرگی خواهد بود.
خرمشاهی: به خداوند و پيامبر او ايمان بياوريد و از آنچه شما را در آن جانشين ساخته است انفاق كنيد، آرى كسانى از شما كه ايمان آورده و انفاق كنند پاداش بزرگى دارند
فولادوند: به خدا و پيامبر او ايمان آوريد و از آنچه شما را در [استفاده از] آن جانشين [ديگران] كرده انفاق كنيد پس كسانى از شما كه ايمان آورده و انفاق كرده باشند پاداش بزرگى خواهند داشت
قمشه‌ای: (الا ای بندگان) به خدا و رسول او ایمان آرید و از آنچه شما را در آن وارث گذشتگان گردانید (به راه خدا) انفاق کنید، پس بر آنان که از شما ایمان آوردند و انفاق کردند پاداش بزرگ (بهشت ابد) خواهد بود.
مکارم شیرازی: به خدا و رسولش ايمان بياوريد و از آنچه شما را نماينده (خود) در آن قرار داده انفاق كنيد (زيرا) كساني كه از شما ايمان بياورند و انفاق كنند اجر بزرگي دارند.

انصاریان: و شما را چه شده که به خدا ایمان نمی آورید؟ در حالی که پیامبر، شما را دعوت می کند تا به پروردگارتان ایمان آورید، و بی تردید خدا [از طریق عقل و فطرت بر ایمان آوردنتان] پیمان گرفته است، اگر باور دارید.
خرمشاهی: و شما را چه مى‏شود كه به خداوند ايمان نمى‏آوريد، حال آنكه پيامبر شما را دعوت مى‏كند كه به پروردگارتان ايمان آوريد، و به راستى اگر ايمان داشته باشيد از شما پيمانتان را گرفته است‏
فولادوند: و شما را چه شده كه به خدا ايمان نمى ‏آوريد و [حال آنكه] پيامبر [خدا] شما را دعوت مى ‏كند تا به پروردگارتان ايمان آوريد و اگر مؤمن باشيد بي‏شك [خدا] از شما پيمان گرفته است
قمشه‌ای: و برای چه شما به خدا ایمان نیاورید در صورتی که رسول حق شما را (به آیات و معجزات) به راه ایمان به پروردگارتان دعوت می‌کند و خدا هم (در فطرت و عقل) از شما پیمان ایمان گرفته است اگر (قابلیت) ایمان دارید.
مکارم شیرازی: چرا ايمان نياوريد در حالي كه رسول (خدا) شما را مي‏خواند كه به پروردگارتان ايمان بياوريد و از شما پيمان گرفته است (پيماني از طريق فطرت و خرد) اگر آماده ايمان هستيد.

انصاریان: اوست که بر بنده اش آیات روشنی نازل می کند تا شما را از تاریکی ها به سوی نور بیرون آورد. و یقیناً خدا نسبت به شما رؤوف و مهربان است.
خرمشاهی: اوست كه بر بنده‏اش آياتى روشنگر فرو فرستاده است تا شما را از تاريكيها[ى جهل و كفر] به سوى نور [علم و ايمان‏] بازبرد، و بى‏گمان خداوند در حق شما رئوف مهربان است‏
فولادوند: او همان كسى است كه بر بنده خود آيات روشنى فرو مى‏ فرستد تا شما را از تاريكيها به سوى نور بيرون كشاند و در حقيقت ‏خدا [نسبت] به شما سخت رئوف و مهربان است
قمشه‌ای: اوست خدایی که بر بنده خود (محمّد مصطفی صلّی اللّه علیه و آله) آیات قرآن روشن بیان را نازل می‌کند تا شما را از ظلمات (جهل و عصیان) بیرون آرد و به نور (علم و ایمان) رهبری کند و خدا بسیار در حق شما مشفق و مهربان است.
مکارم شیرازی: او كسي است كه آيات بينات بر بنده‏ اش (محمد) نازل مي‏كند تا شما را از تاريكيها به نور بيرون برد، و خداوند نسبت به شما مهربان و رحيم است.

انصاریان: و شما را چه شده که در راه خدا انفاق نمی کنید؟ در حالی که میراث آسمان ها و زمین مخصوص خداست [و کسی مالک حقیقی چیزی نیست]. کسانی از شما که پیش از فتح [مکه] انفاق کردند و جهاد نمودند [با دیگران] یکسان نیستند، آنان از جهت درجه از کسانی که پس از فتح [مکه] انفاق کردند و جهاد نمودند، بلندپایه ترند. و خدا به هریک وعده نیکو داده است و خدا به آنچه انجام می دهید، آگاه است.
خرمشاهی: و شما را چه مى‏شود كه در راه خدا انفاق نمى‏كنيد، و حال آنكه ميراث آسمانها و زمين از خداوند است، و از ميان شما كسى كه پيش از پيروزى [فتح مكه‏] انفاق و كارزار كرده باشد [با ديگران‏] برابر نيست، اينان بلندمرتبه‏ترند از كسانى كه بعد از آن انفاق و كارزار كرده‏اند، و همه را خداوند وعده نيكى [/بهشت‏] داده است، و خداوند به آنچه مى‏كنيد آگاه است‏
فولادوند: و شما را چه شده كه در راه خدا انفاق نمى ‏كنيد و [حال آنكه] ميراث آسمانها و زمين به خدا تعلق دارد كسانى از شما كه پيش از فتح [مكه] انفاق و جهاد كرده‏ اند [با ديگران] يكسان نيستند آنان از [حيث] درجه بزرگتر از كسانى‏ اند كه بعدا به انفاق و جهاد پرداخته‏ اند و خداوند به هر كدام وعده نيكو داده است و خدا به آنچه مى ‏كنيد آگاه است
قمشه‌ای: و برای چه در راه خدا انفاق نکنید در صورتی که (شما با ملک و مالتان روز مرگ فانی شوید و) وارث تمام (اهل) آسمانها و زمین خداست؟! آن مسلمانانی که پیش از فتح (مکه زمان ضعف اسلام) در راه دین انفاق و جهاد کردند با دیگران مساوی نیستند، آنها اجر و مقامشان بسیار عظیم‌تر از کسانی است که بعد از فتح (و قدرت اسلام) انفاق و جهاد کردند و لیکن خدا به همه وعده نیکوترین پاداش را (که بهشت ابد است) داده و خدا به هر چه کنید آگاه است.
مکارم شیرازی: چرا در راه خدا انفاق نكنيد در حالي كه ميراث آسمانها و زمين همه از آن خدا است (و كسي چيزي را با خود نمي‏برد) كساني كه قبل از پيروزي انفاق كردند و (سپس) پيكار نمودند (با كساني كه بعد از پيروزي انفاق كردند) يكسان نيستند آنها بلند مقامترند از كساني كه بعد از فتح انفاق نمودند و جهاد كردند، و خداوند به هر دو وعده نيك داده است، و خدا به آنچه انجام مي‏دهيد آگاه است.

انصاریان: کیست که به خدا وامی نیکو دهد تا خدا آن را برای او دو چندان کند و او را پاداشی نیکو و باارزش باشد؟
خرمشاهی: كيست كه در راه خداوند قرض‏الحسنه دهد، تا برايش دوچندان سازد و براى او پاداشى ارجمند است‏
فولادوند: كيست آن كس كه به خدا وامى نيكو دهد تا [نتيجه‏ اش را] براى وى دوچندان گرداند و او را پاداشى خوش باشد
قمشه‌ای: آن کیست که به خدا قرض نیکو دهد (یعنی قرض الحسنه و صدقه دهد و احسان به فقیران کند) تا خدا بر او چندین برابر گرداند و او را پاداشی با لطف و کرامت باشد؟
مکارم شیرازی: كيست كه به خدا وام نيكو دهد (و از اموالي كه به او ارزاني داشته انفاق كند) تا خداوند آنرا براي او چندين برابر كند، و براي او اجر فراوان پرارزشي است.

انصاریان: [این پاداش نیکو و باارزش در] روزی [است] که مردان و زنان باایمان را می بینی که نورشان پیش رو و از جانب راستشان شتابان حرکت می کند، [به آنان می گویند:] امروز شما را مژده باد به بهشت هایی که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است، در آنها جاودانه اید، این است آن کامیابی بزرگ.
خرمشاهی: روزى كه مردان مؤمن و زنان مؤمن را بينى كه نورشان پيشاپيش آنان و در سمت راستشان مى‏شتابد، امروز بشارت شما باغهايى است كه از فرودست آن جويباران جارى است و جاودانه در آن هستيد، اين همانا رستگارى بزرگ است‏
فولادوند: آن روز كه مردان و زنان مؤمن را مى ‏بينى كه نورشان پيشاپيششان و به جانب راستشان دوان است [به آنان گويند] امروز شما را مژده باد به باغهايى كه از زير [درختان] آن نهرها روان است در آنها جاودانيد اين است همان كاميابى بزرگ
قمشه‌ای: (ای رسول ما یاد آر) روزی که مردان و زنان مؤمن شعشعه نور ایمانشان پیش رو و سمت راست آنها بشتابد (و آنان را مژده دهند که) امروز شما را به بهشتی که نهرها زیر درختانش جاری است بشارت باد که در آن بهشت جاودان خواهید بود. این همان سعادت و فیروزی بزرگ است.
مکارم شیرازی: (اين پاداش بزرگ) در روزي است كه مردان و زنان باايمان را مي‏نگري كه نورشان پيش رو و در سمت راستشان به سرعت حركت مي‏كند (و به آنها مي‏گويند) بشارت باد بر شما امروز، به باغهائي از بهشت كه نهرها زير درختانش جاري است، جاودانه در آن خواهيد ماند و اين پيروزي بزرگي است.

انصاریان: روزی که مردان و زنان منافق به کسانی که ایمان آورده اند، می گویند: ما را مهلت دهید تا [پرتویی] از نور شما بر گیریم. به آنان گویند: به پشت سرتان [دنیا] برگردید و [از آنجا برای خود] نوری بجویید. سپس میان آنان دیواری زده می شود که دارای دری است، درونش [که مؤمنان در آن درآیند] رحمت است و بیرونش که پیش روی منافقان قرار دارد عذاب است.
خرمشاهی: روزى كه مردان منافق و زنان منافق به مؤمنان گويند به خاطر ما درنگ كنيد تا از نورتان روشنى فراگيريم، گفته شود پس پشت خويش باز گرديد و نورى بجوييد، سپس ميان آنان ديوارى زده شود كه درى دارد، از درون‏سو در آن رحمت است و از برون سوى آن عذاب است‏
فولادوند: آن روز مردان و زنان منافق به كسانى كه ايمان آورده‏ اند مى‏ گويند ما را مهلت دهيد تا از نورتان [اندكى] برگيريم گفته مى ‏شود بازپس برگرديد و نورى درخواست كنيد آنگاه ميان آنها ديوارى زده مى ‏شود كه آن را دروازه‏ اى است باطنش رحمت است و ظاهرش روى به عذاب دارد
قمشه‌ای: و باز آن روز مردان و زنان منافق به اهل ایمان گویند: مشتابید و به ما فرصتی دهید تا ما هم از نور شما روشنایی برگیریم. در پاسخ به آنها گویند: واپس گردید (یعنی اگر می‌توانید به دنیا بازگردید) و از آنجا نور طلبید. در این گفتگو باشند که بین آن دوزخیان با اهل بهشت حصاری حایل گردد و بر آن حصار دری باشد که باطن و درون آن در، بهشت رحمت است و از جانب ظاهر آن عذاب جهنم خواهد بود.
مکارم شیرازی: روزي كه مردان و زنان منافق به مؤ منان مي‏گويند: نظري به ما بيفكنيد تا از نور شما شعله‏ اي برگيريم، به آنها گفته مي‏شود: به پشت سر خود بازگرديد و كسب نور كنيد!، در اين هنگام ديواري ميان آنها زده مي‏شود كه دري دارد، درونش رحمت است و برونش عذاب!

انصاریان: مؤمنان را ندا می دهند: آیا ما [در دنیا] با شما نبودیم؟ می گویند: چرا، ولی شما خود را [به سبب نفاق و دشمنی با خدا و رسول] در بلا و هلاکت افکندید و به انتظار [خاموش شدن چراغ اسلام و نابودی پیامبر] نشستید و [نسبت به حقایق] در تردید بودید و آرزوها [ی دور و دراز و بی پایه،] شما را فریفت، تا فرمان خدا [به نابودی شما] در رسید و [شیطان] فریبنده، شما را فریب داد.
خرمشاهی: آنان را ندا دهند كه مگر ما با شما نبوديم؟ گويند چرا ولى شما خودتان را در بلا افكنديد و چشم به راه [حوادث سوء براى مسلمانان‏] بوديد و شك و شبهه ورزيديد و آرزوها شما را فريفت، تا آنكه فرمان الهى [/مرگ‏] در رسيد، و [شيطان‏] فريبكار شما را در حق خداوند فريب داد
فولادوند: [دو رويان] آنان را ندا درمى‏ دهند آيا ما با شما نبوديم مى‏ گويند چرا ولى شما خودتان را در بلا افكنديد و امروز و فردا كرديد و ترديد آورديد و آرزوها شما را غره كرد تا فرمان خدا آمد و [شيطان] مغروركننده شما را در باره خدا بفريفت
قمشه‌ای: باز منافقان (بهشتیان را) ندا کنند که آخر نه ما هم با شما بودیم؟ آنها جواب دهند: بلی راست می‌گویید لیکن شما (به نفاق با خدا) خود را به فتنه افکندید و انتظار (هلاکت مؤمنان) داشتید و (در کار دین) به شک و ریب بودید و آرزوهای دنیا فریبتان داد تا وقتی که امر خدا (یعنی مرگ) فرا رسید و شیطان فریبنده شما را غافل و مغرور گردانید.
مکارم شیرازی: آنها را صدا مي‏زنند كه مگر ما با شما نبوديم؟! مي‏گويند: آري، ولي شما خود را به هلاكت افكنديد و انتظار (مرگ پيامبر را) كشيديد، و (در همه چيز) شك و ترديد داشتيد، و آرزوهاي دور و دراز شما را فريب داد تا فرمان خدا فرارسيد، و شيطان شما را در برابر خداوند فريب داد.

انصاریان: پس امروز از شما و از کافران فدیه و عوضی [در برابر نجات از عذاب] دریافت نخواهد شد، جایگاهتان آتش است، [و] همان سرپرست و یار شماست و بد بازگشت گاهی است.
خرمشاهی: پس امروز نه از شما و نه از كافران، بدل و بلاگردانى پذيرفته نشود، سرا و سرانجام شما آتش [دوزخ‏] است، او پناه شماست و چه بد سرانجامى است‏
فولادوند: پس امروز نه از شما و نه از كسانى كه كافر شده‏ اند عوضى پذيرفته نمى ‏شود جايگاهتان آتش است آن سزاوار شماست و چه بد سرانجامى است
قمشه‌ای: پس امروز (بر نجات هیچ یک) از شما منافقان و کافران فدیه و عوض نپذیرند، همه منزلگاهتان آتش دوزخ است و آن آتش شما را سزاوارتر است و بسیار به بد منزلی باز می‌گردید.
مکارم شیرازی: لذا امروز از شما غرامتي پذيرفته نمي‏شود، و نه از كافران، و جايگاهتان آتش است، و همان سرپرستتان مي‏باشد و چه بد جايگاهي است.