ParsQuran
سوره 23: المؤمنون - جزء 18

وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَلَدَيْنَا كِتَابٌ يَنْطِقُ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿۶۲﴾
انصاریان: و هیچ کس را جز به اندازه گنجایش و توانش تکلیف نمی کنیم، و نزد ما کتابی [چون لوح محفوظ] است که [درباره همه امور آفرینش و نسبت به اعمال بندگان] به درستی و راستی سخن می گوید، و آنان [در پاداش و کیفر] مورد ستم قرار نمی گیرند.
خرمشاهی: و ما هيچ كس را جز به اندازه توانش تكليف نمى‏كنيم، و نزد ما كتابى است كه به حق سخن مى‏گويد، و به ايشان ستم نرود
فولادوند: و هيچ كس را جز به قدر توانش تكليف نمى ‏كنيم و نزد ما كتابى است كه به حق سخن مى‏ گويد و آنان مورد ستم قرار نخواهند گرفت
قمشه‌ای: و ما هیچ نفسی را بیش از وسع و توانایی او تکلیف نمی‌کنیم و نزد ما کتابی است (از لوح محفوظ الهی) که آن کتاب سخن به حق گوید و به هیچ کس هرگز ستم نخواهد شد.
مکارم شیرازی: و ما هيچ كس را جزء به اندازه توانائيش تكليف نمي‏كنيم و نزد ما كتابي است (كه تمام اعمال بندگان را ثبت كرده) و به حق سخن مي‏گويد لذا به آنان هيچ ظلم و ستمي نمي‏شود.
بَلْ قُلُوبُهُمْ فِي غَمْرَةٍ مِنْ هَذَا وَلَهُمْ أَعْمَالٌ مِنْ دُونِ ذَلِكَ هُمْ لَهَا عَامِلُونَ ﴿۶۳﴾
انصاریان: [چنین نیست که کافران تکلیف را بیش از اندازه گنجایش و توان خود حس کنند] بلکه دل هایشان از این [حقیقت] در بی خبری عمیقی است، و برای آنان غیر از این [بی خبری] اعمالی [زشت و ناپسند] است که همواره آنها را انجام می دهند،
خرمشاهی: بلكه دلهاى ايشان از اين [حقيقت‏] در غفلت است، و كارهايى [ناروا] جز اين دارند كه انجام‏دهنده آنند
فولادوند: [نه] بلكه دلهاى آنان از اين [حقيقت] در غفلت است و آنان غير از اين [گناهان] كردارهايى [ديگر] دارند كه به انجام آن مبادرت مى ‏ورزند
قمشه‌ای: بلکه دلهای کافران از این (کتاب حق) در جهل و غفلت است و اعمالی که این کافران عامل آنند غیر اعمال آن اهل ایمان است (که در آیات سابق ذکر شد).
مکارم شیرازی: بلكه دلهاي آنها از اين نامه اعمال (و روز حساب و آيات قرآن) در بيخبري فرو رفته و آنان اعمال (زشتي) جز اين دارند كه پيوسته آن را انجام مي‏دهند.
حَتَّى إِذَا أَخَذْنَا مُتْرَفِيهِمْ بِالْعَذَابِ إِذَا هُمْ يَجْأَرُونَ ﴿۶۴﴾
انصاریان: تا زمانی که عیّاشان و مرفّهان آنان را به عذاب بگیریم، ناگهان فریاد و ناله سر دهند و [به آوای بلند] استغاثه کنند. ….
خرمشاهی: تا آنگاه كه نازپروردگانشان را به عذاب فروگيريم، آنگاه است كه زارى مى‏كنند
فولادوند: تا وقتى خوشگذرانان آنها را به عذاب گرفتار ساختيم بناگاه به زارى درمى ‏آيند
قمشه‌ای: (این کافران به همین کردار بد مشغولند) تا آن‌گاه که ما متنعّمان آنها را به عذاب بگیریم در آن حال فریاد آنها بلند شود.
مکارم شیرازی: تا زماني كه متنعمان مغرور آنها در چنگال عذاب گرفتار سازيم در اين هنگام ناله‏ هاي دردناك و استغاثه آميز سر مي‏دهند!
لَا تَجْأَرُوا الْيَوْمَ إِنَّكُمْ مِنَّا لَا تُنْصَرُونَ ﴿۶۵﴾
انصاریان: [به آنان گویند:] امروز فریاد و ناله سر ندهید؛ زیرا شما از سوی ما یاری نخواهید شد. ….
خرمشاهی: امروز زارى مكنيد، چرا كه از ما يارى نمى‏يابيد
فولادوند: امروز زارى مكنيد كه قطعا شما از جانب ما يارى نخواهيد شد
قمشه‌ای: (و ما فرماییم که) امروز فریاد مکنید، که از ما به شما هیچ مدد و یاری نخواهد رسید.
مکارم شیرازی: (اما به آنها گفته مي‏شود) فرياد نكنيد! امروز شما از ناحيه ما ياري نخواهيد شد.
قَدْ كَانَتْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَكُنْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ تَنْكِصُونَ ﴿۶۶﴾
انصاریان: همانا آیات من را بر شما می خواندند وشما به پشت سرتان به قهقرا برمی گشتید [تا آن را نشنوید!]
خرمشاهی: چنين بود كه آيات من بر شما خوانده مى‏شد، و شما [به آن‏] پشت مى‏كرديد
فولادوند: در حقيقت آيات من بر شما خوانده مى ‏شد و شما بوديد كه همواره به قهقرا مى ‏رفتيد
قمشه‌ای: زیرا همانا آیات من بر شما تلاوت می‌شد و شما واپس می‌رفتید (و بر کفر می‌افزودید).
مکارم شیرازی: (آيا فراموش كرده‏ ايد كه) در گذشته آيات من بطور مداوم بر شما خوانده مي‏شد اما شما اعراض مي‏كرديد و به عقب باز مي‏گشتيد؟!
مُسْتَكْبِرِينَ بِهِ سَامِرًا تَهْجُرُونَ ﴿۶۷﴾
انصاریان: در حالی که به آن تکبّر می ورزیدید [و در بزم] شبانه [خود درباره آن] هذیان می گفتید [و سخنان نامعقول به زبان می آوردید.] ….
خرمشاهی: در برابر آن تكبر مى‏ورزيديد و درباره آن شبها افسانه سرايى و پريشان‏گويى مى‏كرديد
فولادوند: در حالى كه از [پذيرفتن] آن تكبر مى ‏ورزيديد و شب هنگام [در محافل خود] بدگويى میکرديد
قمشه‌ای: در حالتی که به هذیان و افسانه‌های شبانه خود (از شنیدن کلام خدا) تکبر و دوری می‌کردید.
مکارم شیرازی: در حالي كه در برابر آن آيات استكبار مي‏نموديد و شبها در جلسات خود به بدگوئي ادامه مي‏داديد.
أَفَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ أَمْ جَاءَهُمْ مَا لَمْ يَأْتِ آبَاءَهُمُ الْأَوَّلِينَ ﴿۶۸﴾
انصاریان: آیا در این سخن [که وحی خداست] نیندیشیدند؟ یا مگر [برای اولین بار] کتابی برای آنان آمده است که برای پدران پیشین آنان نیامده بود؟ ….
خرمشاهی: آيا در اين سخن انديشه نمى‏كنند، يا چيزى كه به سراغ نياكانشان نيامده بود، به سراغ آنان آمده است؟
فولادوند: آيا در [عظمت] اين سخن نينديشيده‏ اند يا چيزى براى آنان آمده كه براى پدران پيشين آنها نيامده است
قمشه‌ای: آیا در این سخن (خدا و قرآن بزرگ) فکر و اندیشه نمی‌کنند (تا حقانیت آن را درک کنند) یا آنکه کتاب و رسول تنها بر اینان آمده و بر پدران پیشین آنها نیامده؟
مکارم شیرازی: آيا آنها در اين گفتار تدبر نكردند؟ يا اينكه مطالبي براي آنان آمده كه براي نياكانشان نيامده است؟!
أَمْ لَمْ يَعْرِفُوا رَسُولَهُمْ فَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ ﴿۶۹﴾
انصاریان: یا مگر پیامبرشان را [از لحاظ حسب، نسب، درستی، امانت، اخلاق و کرامت] نشناخته اند که منکر او هستند؟ ….
خرمشاهی: يا آنكه پيامبرشان را نمى‏شناسند، و لذا با او بيگانه‏اند
فولادوند: يا پيامبر خود را [درست] نشناخته و [لذا] به انكار او پرداخته‏ اند
قمشه‌ای: یا آنکه اینان رسول خود را نشناخته‌اند که او را انکار و تکذیب می‌کنند.
مکارم شیرازی: يا اينكه پيامبرشان را نشناختند (و از سوابق او آگاه نيستند) كه او را انكار مي‏كنند؟!
أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ بَلْ جَاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَأَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كَارِهُونَ ﴿۷۰﴾
انصاریان: یا می گویند: نوعی دیوانگی در اوست؟ [چنین نیست که این یاوه گویان به هم می بافند] بلکه او حق را برای آنان آورده است، و بیشترشان حق را خوش ندارند،
خرمشاهی: يا مى‏گويند او جنونى دارد، [چنين نيست‏] بلكه [پيامبر] حق را براى آنان آورده است، و بيشترينه آنان ناخواهان حق‏اند
فولادوند: يا مى‏ گويند او جنونى دارد [نه] بلكه [او] حق را براى ايشان آورده و[لى] بيشترشان حقيقت را خوش ندارند
قمشه‌ای: یا آنکه می‌گویند که این رسول را جنونی عارض شده (که دعوی رسالت می‌کند)؟ (چنین نیست) بلکه دین حق را بر آنها آورده و لیکن اکثر آنها از حق روگردان و متنفرند.
مکارم شیرازی: يا مي‏گويند او ديوانه است؟!، ولي او حق را براي آنها آورده اما اكثرشان از حق كراهت دارند.
وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْوَاءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ وَمَنْ فِيهِنَّ بَلْ أَتَيْنَاهُمْ بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَنْ ذِكْرِهِمْ مُعْرِضُونَ ﴿۷۱﴾
انصاریان: و اگر حق از هواهای نفس آنان پیروی می کرد، بی تردید آسمان ها و زمین و هر که در آنهاست از هم می پاشید [و تباه می شد؛ چنین نیست که حق از هواهای نفس آنان پیروی کند] بلکه کتاب [ی را که مایه شرف و سربلندی] آنان [است] به آنان داده ایم، ولی آنان از مایه شرف و سربلندی خود روی گردانند.،
خرمشاهی: و اگر حق از هوى و هوسهاى آنان پيروى مى‏كرد، بى‏شك آسمان و زمين و هر كه در آنهاست، تباه مى‏شد، حق اين است كه حديث خودشان را برايشان آورده‏ايم، آنگاه آنان از ياد خويش رويگردانند
فولادوند: و اگر حق از هوسهاى آنها پيروى میکرد قطعا آسمانها و زمين و هر كه در آنهاست تباه مى ‏شد [نه] بلكه يادنامه‏ شان را به آنان داده‏ ايم ولى آنها از [پيروى] يادنامه خود رويگردانند
قمشه‌ای: و اگر حق تابع هوای نفس آنان شود همانا آسمانها و زمین و هر که در آنهاست فاسد خواهد شد. (و کافران از جهل نسبت جنون به رسول ما دادند؛ چنین نیست) بلکه ما اندرز قرآن بزرگ را بر آنها فرستادیم و آنان از این اندرز خود اعراض کنند.
مکارم شیرازی: و اگر حق از هوسهاي آنها پيروي كند آسمانها و زمين و تمام كساني كه در آنها هستند تباه مي‏شوند، ولي ما قرآني به آنها داديم كه مايه يادآوري (و مايه شرف و حيثيت آنها) است اما آنان از چنين چيزي رويگردانند.