انصاریان: آیا کسی که بر همه نفوس [جهانیان] با آنچه به دست آورده اند، مسلط و حاکم و نگهبان است [و همه تحولات وجود آنان را تا رساندنشان به سر منزل مقصود در اختیار دارد، مانند کسی است که مطلقاً این صفات را ندارد؟] ولی آنان [از روی جهل و نادانی] برای خدا شریکانی قرار داده اند! بگو: [ویژگی های] آن شریکان را نام ببرید [تا روشن شود که آیا شایسته شریک قرار دادن برای خدا هستند؟!] آیا خدا را از چیزی در روی زمین که آنها را شریک خود نمی شناسد، خبر می دهید؟ یا سخنی ظاهر و پوچ و بی منطق است [که بر زبان خود می رانید؟!] بلکه برای کافران نیرنگ و دروغشان آراسته شده، و از راه خدا بازداشته شده اند [تا آنجا که موجودات بی ارزش و بی اثر را شریکان حق پنداشته اند]؛ و هر که را خدا [به سبب از دست دادن لیاقتش] گمراه کند، او را هیچ هدایت کننده ای نخواهد بود. ….
خرمشاهی: آيا كسى كه حاكم بر هر كسى و كار و كردار اوست [همانند كسى است كه چنين نيست؟] و براى خداوند شريكانى قائل شدند، بگو نام ايشان را ببريد، آيا او را به چيزى كه در روى زمين [چنين چيزى‏] نمى‏شناسد خبر مى‏دهيد؟ يا صرفا سخنى سطحى مى‏گوييد؟ بلكه در نظر كافران مكرشان آراسته جلوه كرده است و از راه [خدا] باز داشته شده‏اند، و هركس كه خدا بيراه گذاردش، براى او رهنمايى نيست‏
فولادوند: آيا كسى كه بر هر شخصى بدانچه كرده است مراقب است [مانند كسى است كه از همه جا بى‏ خبر است] و براى خدا شريكانى قرار دادند بگو نامشان را ببريد آيا او را به آنچه در زمين است و او نمى‏ داند خبر مى‏ دهيد يا سخنى سطحى [و ميان‏تهى] مى‏ گوييد [چنين نيست] بلكه براى كسانى كه كافر شده‏ اند نيرنگشان آراسته شده و از راه [حق] بازداشته شده‏ اند و هر كه را خدا بى‏ راه گذارد رهبرى نخواهد داشت
قمشه‌ای: آیا خدایی که نگهبان همه نفوس عالم با آثارشان است (فراموش کردند)؟ و برای خدا شریکانی جعل کردند، بگو که نام خدایان خود برگویید (که اینها کیستند و اثر اینان چیست و از چه رو مستحق پرستش شدند؟) یا این که شما مردم نادان می‌خواهید خدا را به چیزی که در زمین از آن آگاه نیست آگه سازید؟! یا آنکه به ظاهر سخنی (که خود هم حقیقتی بر آن قائل نیستید) می‌گویید؟ بلکه کافران را مکر و فسونشان در نظر زیبا آمده و از راه خدا باز ماندند، و هر کس را خدا به گمراهی واگذارد دیگر هیچ کس وی را هدایت نتواند کرد.
مکارم شیرازی: آيا كسي كه بالاي سر همه ايستاده (و حافظ و نگهبان و مراقب همه است) و اعمال همه را مي‏بيند (همچون كسي است كه هيچيك از اين صفات را ندارد) آنان براي خدا شريكاني قرار دادند، بگو آنها را نام ببريد! آيا به او چيزي را خبر مي‏دهيد كه از وجود آن در روي زمين بيخبر است ؟ يا سخنان ظاهري (و تو خالي) ميگوئيد، (نه، شريكي براي خدا وجود ندارد) بلكه در نظر كافران دروغهايشان زينت داده شده (و بر اثر ناپاكي درون، چنين مي‏پندارند كه واقعيتي دارد) و آنها از راه (خدا) باز داشته شده‏ اند و هر كس را خدا گمراه كند راهنمائي نخواهد داشت.

انصاریان: برای آنان در زندگی دنیا عذابی است، و مسلماً عذاب آخرت سخت تر و پر مشقت تر است، و آنان را هیچ حافظ و نگه دارنده ای [از عذاب خدا] نیست.
خرمشاهی: در زندگانى دنيا عذابى دارند و عذاب اخروى سخت و سنگين‏تر است و در برابر خداوند نگهدارنده‏اى ندارند
فولادوند: براى آنان در زندگى دنيا عذابى است و قطعا عذاب آخرت دشوارتر است و براى ايشان در برابر خدا هيچ نگهدارنده‏ اى نيست
قمشه‌ای: چنین گمراهان در زندگانی دنیا (به انواع بلا) معذبند و البته عذاب عالم آخرت سخت‌تر است، و از (قهر) خدا ابدا نگهداری ندارند.
مکارم شیرازی: براي آنها عذاب (دردناكي) در دنياست، و عذاب آخرت سخت تر است، و در برابر خدا هيچ كس ‍ نمي‏تواند آنها را نگه دارد.

انصاریان: صفت بهشتی که به پرهیزکاران وعده داده شده [چنین است که] از زیر [درختانِ] آن نهرها جاری است، میوه ها و سایه اش همیشگی است. این عاقبت و فرجام کسانی است که [در همه امور زندگی] پرهیزکاری کردند و فرجام کافران آتش است.
خرمشاهی: وصف بهشتى كه به پارسايان وعده داده شده است [چنين است كه‏] جويباران از فرو دست آن جارى است و ميوه‏ها و سايه آن هميشگى است، اين سرانجام پرواپيشگان است، و سرانجام كافران آتش دوزخ است‏
فولادوند: وصف بهشتى كه به پرهيزگاران وعده داده شده [اين است كه] از زير [درختان ] آن نهرها روان است ميوه و سايه‏ اش پايدار است اين است فرجام كسانى كه پرهيزگارى كرده‏ اند و فرجام كافران آتش [دوزخ] است
قمشه‌ای: وصف بهشتی که متقیان را وعده دادند چنان است که نهرها زیر درختانش جاری است و مأکولاتش همیشگی و سایه آن برقرار است، این بهشت سرانجام اهل تقواست و سرانجام کافران آتش دوزخ است.
مکارم شیرازی: بهشتي كه به پرهيزگاران وعده داده شده است نهرهاي آب از زير درختانش جاري است، ميوه‏ هاي آن هميشگي و سايه‏ هايش دائمي است، اين سرانجام كساني است كه پرهيزگاري پيشه كردند و سرانجام كافران، آتش است!

انصاریان: و کسانی که کتاب آسمانی به آنان عطا کردیم از آنچه بر تو نازل شده است، خوشحالند. و برخی از گروه ها [یِ اهل کتاب] بخشی از آن را منکرند، بگو: من فرمان یافته ام که خدای یکتا را بپرستم و شریکی برای او قرار ندهم، تنها به سوی او دعوت می کنم و بازگشتم فقط به سوی اوست.
خرمشاهی: و اهل كتاب به آنچه بر تو نازل شده است، شادمانى مى‏كنند، و از گروه مشركان كسانى هستند كه بخشى از آن را انكار مى‏كنند، بگو همين به من فرمان رسيده است كه خداوند را بپرستم و به او شرك نياورم، به سوى او دعوت مى‏كنم و بازگشت من به سوى اوست‏
فولادوند: و كسانى كه به آنان كتاب [آسمانى] داده‏ ايم از آنچه به سوى تو نازل شده شاد مى ‏شوند و برخى از دسته ‏ها كسانى هستند كه بخشى از آن را انكار مى كنند بگو جز اين نيست كه من مامورم خدا را بپرستم و به او شرك نورزم به سوى او مى‏ خوانم و بازگشتم به سوى اوست
قمشه‌ای: و آنان که ما بر آنها کتاب فرستادیم (یعنی مؤمنان اهل کتاب و مسلمانان) به این (کتاب با عظمت قرآن) که بر تو نازل شد بسیار خوشوقتند، و جماعتی از آنها (مانند کفار اهل کتاب و قریش) برخی آیات را انکار می‌کنند. بگو: من مأمورم که خدای یکتا را پرستم و هرگز به او شرک نیاورم، به سوی او دعوت می‌کنم و بازگشت من به سوی اوست.
مکارم شیرازی: و آنها كه كتاب آسماني در اختيارشان قرار داده‏ ايم از آنچه بر تو نازل شده خوشحالند، و بعضي از احزاب (و گروهها) قسمتي از آنرا انكار مي‏كنند، بگو من مامورم كه الله را بپرستم و شريكي براي او قائل نشوم، به سوي او دعوت مي‏كنم و بازگشت (همگان) به سوي او است.

انصاریان: و همان گونه [که پیش از این کتاب های آسمانی نازل کردیم] قرآن را فرمانی [گویا و] روشن نازل نمودیم، و اگر از هواها و تمایلات آنان پس از دانشی که [مانند قرآن] برایت آمده پیروی کنی، برای تو در برابر [عذاب] خدا هیچ یاور و نگه دارنده ای نخواهد بود.
خرمشاهی: و بدين‏سان آن را به صورت كتابى حكمت‏آموز عربى نازل كرده‏ايم، و اگر پس از علمى كه بر تو نازل شده است، از هوا و هوس آنان پيروى كنى، در برابر خداوند ياور و نگهدارنده‏اى ندارى‏
فولادوند: و بدين سان آن [قرآن] را فرمانى روشن نازل كرديم و اگر پس از دانشى كه به تو رسيده [باز] از هوسهاى آنان پيروى كنى در برابر خدا هيچ دوست و حمايتگرى نخواهى داشت
قمشه‌ای: و همچنین ما قرآن را کتابی با حکمت و فصاحت عربی فرستادیم، و اگر با این علم و دانش که بر تو آمد باز پیرو میل جاهلانه آنها شدی دیگر مدد و نگهبانی از (قهر) خدا نخواهی داشت.
مکارم شیرازی: همانگونه (كه به پيامبران پيشين كتاب آسماني داديم) بر تو نيز فرمان روشن و صريحي نازل كرديم، و اگر از هوسهاي آنها - بعد از آنكه آگاهي براي تو آمده - پيروي كني هيچكس از تو در برابر خدا حمايت و جلوگيري نخواهد كرد.

انصاریان: و همانا پیش از تو پیامبرانی را فرستادیم، و برای آنان همسران و فرزندانی قرار دادیم. و هیچ پیامبری را نسزد که معجزه ای بیاورد مگر به فرمان خدا. برای هر زمانی برنامه مقدّر شده ای [ثبت] است.
خرمشاهی: و پيش از تو پيامبرانى فرستاده‏ايم و همسران و فرزندانى به آنان بخشيده‏ايم، و هيچ پيامبرى را نرسد كه معجزه‏اى جز به اذن الهى بياورد، هر اجلى [را سرآمدى‏] معين است‏
فولادوند: و قطعا پيش از تو [نيز] رسولانى فرستاديم و براى آنان زنان و فرزندانى قرار داديم و هيچ پيامبرى را نرسد كه جز به اذن خدا معجزه ‏اى بياورد براى هر زمانى كتابى است
قمشه‌ای: و محققا ما رسولانی پیش از تو فرستادیم و برای همه آنان (مانند تو) زنان و فرزندان مقرر نمودیم (یعنی همه رسل بشر بودند، یکی فرشته نبود که از لوازم بشری بی‌نیاز باشد) و هیچ پیغمبری را نرسد که بی اذن خدا آیت و معجزی آورد، که هر امری را وقتی معین مرقوم است.
مکارم شیرازی: و ما قبل از تو رسولاني فرستاديم و براي آنها همسران و فرزنداني قرار داديم، و هيچ رسولي نمي‏توانست (از پيش خود) معجزهاي بياورد، مگر به فرمان خدا، هر زماني كتابي دارد (و براي هر كاري موعدي مقرر است).

انصاریان: خدا هر چه را بخواهد محو می کند و هر چه را بخواهد ثابت و پابرجا می نماید، و "امّ الکتاب "نزد اوست
خرمشاهی: خداوند آنچه را بخواهد مى‏زدايد يا مى‏نگارد، و ام‏الكتاب نزد اوست‏
فولادوند: خدا آنچه را بخواهد محو يا اثبات مى ‏كند و اصل كتاب نزد اوست
قمشه‌ای: خدا هر چه را خواهد (از احکام یا حوادث عالم) محو و هر چه را خواهد اثبات می‌کند و اصل کتاب (آفرینش) نزد اوست.
مکارم شیرازی: خداوند هر چه را بخواهد محو و هر چه را بخواهد اثبات مي‏كند، و ام الكتاب نزد او است.

انصاریان: و اگر پاره ای از عذاب ها را که به منکران وعده می دهیم به تو نشان دهیم [می بینی که بسیار سخت و دردناک است] یا اگر تو را [پیش از فرا رسیدن آن عذاب ها] قبض روح کنیم [در قیامت عذابشان را خواهی دید؛ در هر صورت] تنها وظیفه تو ابلاغ [وحی] است و حسابرسی بر عهده ماست.
خرمشاهی: اگر بخشى از آنچه به آنان وعده داده‏ايم، به تو بنمايانيم، يا روح تو را [پيش از آن‏] بگيريم، جز اين نيست كه پيامرسانى بر تو و حسابرسى بر ماست‏
فولادوند: و اگر پاره‏ اى از آنچه را كه به آنان وعده مى‏ دهيم به تو بنمايانيم يا تو را بميرانيم جز اين نيست كه بر تو رساندن [پيام] است و بر ما حساب [آنان]
قمشه‌ای: و اگر ما (در حیات تو) بر تو برخی از آن وعده عذابی که به کافران دادیم پدیدار کنیم یا آنکه (پیش از آن وقت) تو را به دیدار آخرت بریم، به هر حال بر تو تبلیغ (حکم خدا) و بر ما حساب (خلق) است (و تعیین وقت عذاب و حساب یا عفو بندگان از وظایف نبوت نیست).
مکارم شیرازی: و اگر پاره‏ اي از مجازاتها را كه به آنها وعده داده‏ ايم به تو نشان دهيم يا (پيش از فرا رسيدن اين مجازاتها) تو را بميرانيم، در هر حال تو فقط مامور ابلاغ هستي و حساب (آنها) بر ماست!

انصاریان: آیا نمی دانند که ما همواره به زمین می پردازیم و از اطراف [و جوانب] آن [که ملت ها، اقوام، تمدن ها و دانشمندانش هستند] می کاهیم؟ و خدا حکم می کند؛ و هیچ بازدارنده ای برای حکمش نیست، و او در حسابرسی سریع است.
خرمشاهی: آيا نديده‏اند كه ما دامنه‏هاى سرزمين [كفر] را مى‏كاهيم [و بر اسلام مى‏افزاييم‏] و خداوند حكم مى‏كند و حكم او رد كننده‏اى ندارد، و او زود شمار است‏
فولادوند: آيا نديده‏ اند كه ما [همواره] مى ‏آييم و از اطراف اين زمين مى ‏كاهيم و خداست كه حكم مى ‏كند براى حكم او باز دارنده‏ اى نيست و او به سرعت‏ حسابرسى مى ‏كند
قمشه‌ای: آیا مردم ندیدند که ما (به فرستادن رسولان) عزم سرزمین (کافران جاهل) کرده و از هر طرف آن می‌کاهیم (و بر بلاد و قدرت اهل ایمان می‌افزاییم)؟ و تنها خداست که در جهان فرمان می‌دهد و هیچ کس بر رد حکمش قادر نیست و اوست که در یک لحظه حساب همه خلق بی‌شمار را می‌کند.
مکارم شیرازی: آيا نديدند كه ما پيوسته از اطراف (و جوانب) زمين كم مي‏كنيم (جامعه‏ ها، تمدنها و دانشمندان تدريجا از ميان مي‏روند) و خداوند حكومت مي‏كند و هيچكس را ياراي جلوگيري يا رد احكام او نيست، و او سريع الحساب است.

انصاریان: کسانی که پیش از این کافران لجوج و منکران عنود بودند [در برابر حکومت و حکم خدا] مکر ونیرنگ کردند [ولی به هدفشان نرسیدند] چرا که همه تدبیرها و نقشه ها در اختیار خداست؛ زیرا او هر کاری را هر کس انجام می دهد، می داند [به همین سبب مکر و نیرنگ هر کس را با تدبیر و نقشه حکیمانه اش باطل و نابود می کند] و کافران و منکران به زودی خواهند دانست که فرجامِ [نیک و بدِ] سرایِ دیگر برای کیست؟
خرمشاهی: و به راستى كه پيشينيان آنان هم مكرورزيدند، ولى مكر و تدبير هر چه هست در اختيار خداوند است، مى‏داند كه هر جاندارى چه به دست مى‏آورد، و كافران به زودى خواهند دانست كه نيك سرانجامى از آن كيست‏
فولادوند: و به يقين كسانى كه پيش از آنان بودند نيرنگ كردند ولى همه تدبيرها نزد خداست آنچه را كه هر كسى به دست مى ‏آورد مى‏ داند و به زودى كافران بدانند كه فرجام آن سراى از كيست
قمشه‌ای: و پیش از اینان هم بسیاری کافران مکرها (بر ضد رسولان) کردند (و عاقبت همه هلاک شدند) که همه مکر و تدبیرها نزد خداست، او می‌داند هر کس به چه کار و اندیشه است، و کافران به زودی خواهند یافت که عاقبت خوش و منزل سعادت برای کیست.
مکارم شیرازی: كساني كه پيش از آنها طرحها و نقشه‏ ها كشيدند ولي تمام طرحها و نقشه‏ ها از آن خداست از كار هر كس ‍ آگاه است و به زودي كفار مي‏دانند سرانجام (نيك و بد) در سراي ديگر از آن كيست!