به نام خداوند رحمتگر مهربان

حم [حا ميم‏] (۱)

كتابى است فروفرستاده از سوى خداوند پيروزمند فرزانه‏ (۲)

آسمانها و زمين و آنچه در ميان آنهاست، جز به حق و سرآمدى معين نيافريده‏ايم و كافران از آنچه هشدار مى‏يابند رويگردانند (۳)

بگو آيا شريكانى را كه به جاى خداوند قائل هستيد، نگريسته‏ايد، به من بنمايانيد كه چه چيزى را در زمين آفريده‏اند، يا آيا در [آفرينش‏] آسمانها شركتى داشته‏اند، اگر راست مى‏گوييد كتابى پيش از اين [كتاب‏]، يا نشانه‏اى از علم بياوريد (۴)

و كيست گمراه‏تر از كسى كه موجودى را به دعا خواند كه تا روز قيامت پاسخش را ندهد، و ايشان از دعاى آنان بى‏خبرند (۵)

و چون مردم گرد آورده شوند، [آن معبودان باطل‏] دشمنان ايشان باشند، و عبادتشان را منكر شوند (۶)

و چون آيات روشنگر ما بر آنان خوانده شود، كافران درباره حق چون فراز آيدشان گويند، اين جادوى آشكار است‏ (۷)

يا گويند آن را بر ساخته است بگو اگر آن را برساخته باشم، در برابر خداوند چيزى به سود من نداريد، او به آنچه به آن مى‏پردازيد آگاه‏تر است، خداوند در ميان من و شما گواه بس، و او آمرزگار مهربان است‏ (۸)

بگو [من‏] پديده‏اى نو ظهور در ميان پيامبران نيستم، و نمى‏دانم بر من و بر شما چه خواهد رفت، جز از وحيى كه به من مى‏شود، از چيزى پيروى نمى‏كنم، و من جز هشداردهنده‏اى آشكار نيستم‏ (۹)

بگو بينديشيد اگر [قرآن‏] از سوى خداوند باشد و سپس به آن انكار ورزيد، [آيا ستمگر نيستيد؟] و گواهى از بنى‏اسرائيل بر همانند آن گواهى داده است، آنگاه او ايمان آورده و شما استكبار ورزيديد، بى‏گمان خداوند قوم ستمكاران را هدايت نمى‏كند (۱۰)

و كافران در حق مؤمنان گويند اگر خير بود آنان بر ما در زمينه آن پيشى نمى‏گرفتند، و چون به آن راهياب نشدند، گويند اين برساخته‏اى كهن است‏ (۱۱)

و پيش از آن كتاب موسى رهنما و رحمت بود، و اين كتابى است همخوان [با آن‏]، به زبان عربى [/شيوا]، تا ستم‏پيشگان [مشرك‏] را هشدار دهد، و بشارتى براى نيكوكاران باشد (۱۲)

بى‏گمان كسانى كه گفتند پروردگار ما خداوند است، سپس [در اين راه‏] پايدارى ورزيدند، نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين مى‏شوند (۱۳)

اينان بهشتيانند كه جاودانه در آنند، كه پاداش كارى است كه كرده‏اند (۱۴)

و به انسان سفارش كرده‏ايم كه در حق پدر و مادرش نيكى كند [چرا كه‏] مادرش به دشوارى او را آبستن بوده و به دشوارى او را زاده است، و [دوران‏] بارگرفتن و از شير گرفتن او سى‏ماه است، تا آنكه به كمال رشدش برسد و به چهل‏سالگى برسد گويد پروردگارا مرا توفيق ده كه نعمتى را كه بر من و بر پدر و مادرم ارزانى داشتى سپاس بگزارم، و كارهاى شايسته‏اى كنم كه آن را بپسندى، و زاد و رود مرا نيز به صلاح‏آور، من به درگاه تو توبه كرده‏ام و من از مسلمانانم‏ (۱۵)

اينانند كه نيكوترين كارى را كه كرده‏اند، از ايشان مى‏پذيريم، و در ميان بهشتيان از گناهانشان در مى‏گذريم، [اين‏] وعده راستينى است كه به آنان نويد داده شده است‏ (۱۶)

و كسى كه به پدر و مادرش مى‏گفت اف بر شما آيا به من وعده مى‏دهيد كه [از گور زنده‏] بيرون آورده شوم، حال آنكه نسلهاى [بسيارى‏] پيش از من بوده‏اند [و زنده نشده‏اند]، و آن دو به درگاه خداوند استغاثه مى‏كنند [و به او مى‏گويند] واى بر تو، ايمان بياور بى‏گمان وعده الهى راست است، و [او] گويد اين جز افسانه‏هاى پيشينيان نيست‏ (۱۷)

اينانند كه در ميان امتهاى جن و انس كه پيش از ايشان بوده‏اند، حكم [عذاب‏] بر آنان تعلق گرفته است، اينانند كه زيانكارند (۱۸)

و هر يك را بر حسب آنچه كرده‏اند درجاتى است، و تا سرانجام جزاى اعمالشان را به تمام و كمال بدهد، و بر ايشان ستم نرود (۱۹)

و روزى كه كافران را به نزديك آتش [دوزخ‏] بدارند [و گويند] خير و خوشيهايتان را در زندگانى دنيويتان به پايان برديد، و از آن بهره‏مند شديد، پس امروز به خاطر آنكه در روى زمين به ناحق استكبار مى‏ورزيديد و به خاطر آنكه نافرمانى مى‏كرديد، عذاب خواركننده را كيفر بريد (۲۰)

و از برادر عاديان [ هود] ياد كن كه قومش را در احقاف هشدار داد، و پيشاپيش وى و پس از وى هشداردهندگانى به ميان آمده بودند [و گفت‏] جز خداوند را مپرستيد، كه من بر شما از عذاب روزى سهمگين مى‏ترسم‏ (۲۱)

گفتند آيا به سراغ ما آمده‏اى كه ما را از خدايانمان باز دارى، پس اگر از راستگويان هستى، آنچه به ما وعده داده‏اى به ميان بياور (۲۲)

گفت همانا علم نزد خداوند است، و من رسالتم را به شما مى‏رسانم، ولى شما را قومى مى‏بينم كه نادانى مى‏كنيد (۲۳)

آنگاه چون آن [عذاب‏] را به هيئت ابرى ديدند كه رو به [دشت و] دره‏هايشان نهاده بود، گفتند اين ابرى است بارنده بر ما، نه بلكه آن چيزى است كه به شتابش مى‏خواستيد، بادى است كه در آن عذابى دردناك است‏ (۲۴)

كه به فرمان پروردگارش همه چيز را نابود مى‏كند، و چنان شدند كه چيزى جز خانه‏هايشان ديده نمى‏شد، بدين‏سان قوم گناهكاران را كيفر مى‏دهيم‏ (۲۵)

و به راستى به آنان در چيزهايى تمكن داده بوديم كه شما را آن تمكن نداده بوديم، و براى آنان گوشها و چشمها و دلها آفريده بوديم، اما گوشها و چشمها و دلهايشان سودى به حالشان نداد، چرا كه آيات الهى را انكار مى‏كردند و آنچه ريشخندش مى‏كردند، ايشان را فروگرفت‏ (۲۶)

و به راستى چه بسيار از شهرهايى را كه پيرامونتان بود، نابود كرديم و آيات [خود] را گونه‏گون بيان كرديم، باشد كه بازآيند (۲۷)

پس چرا كسانى كه به جاى خداوند به پرستششان گرفته بودند، كه مايه تقربشان شود، يعنى آن خدايان ياريشان ندادند؟ بلكه از ديد آنان گم و گور شدند، و اين است افتراى ايشان و آنچه بر مى‏ساختند (۲۸)

و چنين بود كه گروهى از جن را متوجه تو ساختيم كه به قرآن گوش سپارند، و چون نزد او حضور يافتند گفتند خاموش باشيد [و گوش دهيد]، و چون سپرى شد، هشدارگر به سوى قومشان بازگشتند (۲۹)

گفتند اى هم قومان ما، [آيات‏] كتابى را شنيديم كه پس از موسى فروفرستاده شده، [و] همخوان [كتابهاى‏] پيشاپيش خويش است، و به حق و راهى راست رهنمون است‏ (۳۰)

اى هم قومان ما دعوتگر الهى را بپذيريد و به او ايمان آوريد، تا از گناهانتان درگذرد و شما را از عذابى دردناك در امان دارد (۳۱)

و هر كس دعوتگر الهى را نپذيرد، بداند كه در [اين سر] زمين گزير و گريزى ندارد، و در برابر او سرورانى ندارد، اينانند كه در گمراهى آشكارند (۳۲)

آيا نينديشيده‏اند كه خداوندى كه آسمانها و زمين را آفريده است، و در آفرينش آنها در نمانده است، تواناى آن است كه مردگان را زنده بدارد، آرى او بر هر كارى تواناست‏ (۳۳)

و روزى كه كافران را به نزديك آتش [دوزخ‏] بدارند [و از ايشان بپرسند] آيا اين [وعده‏] حق نيست؟ گويند چرا سوگند به پروردگارمان گويد پس عذاب را به خاطر آنكه [انكار و] كفرمى‏ورزيديد بچشيد (۳۴)

پس همان گونه كه پيامبران نستوه، صبر كردند، صبر كن، و براى آنان [عذاب را] به شتاب مخواه زيرا روزى كه آنچه وعده‏شان داده شده است، بنگرند، گويى جز ساعتى از يك روز به سر نبرده‏اند، [اين‏] پيامى است، پس به نابودى كشانده نخواهند شد جز قوم نافرمانان‏ (۳۵)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

كسانى كه كفرورزيدند و [مردمان را] از راه خدا بازداشتند، [خداوند] اعمالشان را تباه [و بى‏ارزش‏] كرد (۱)

و كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته كردند، و به آنچه بر محمد فروفرستاده شده -كه حق است و از جانب پروردگارشانباور داشتند، گناهانشان را زدود و كار و بار ايشان به صلاح آورد (۲)

اين از آن است كه كافران از باطل پيروى كرده‏اند، و[لى‏] مؤمنان از حق پيروى كرده‏اند كه از جانب پروردگارشان است، بدين‏سان خداوند براى مردم مثلهايشان را مى‏زند (۳)

پس چون با كافران [حربى‏] رو به رو شويد، گردنهايشان را بزنيد تا آنكه ايشان را به زانو در آوريد [و در دست شما اسير شوند] آنگاه بندهايشان را سخت استوار كنيد، و پس از آن يا منت نهيد [و رها كنيد بدون فديه‏] يا فديه بستانيد [و رها كنيد]، تا اهل كارزار بارهاى [سلاح‏] خود را فرو گذارد، چنين است [حكم الهى‏]، و اگر خداوند مى‏خواست از ايشان انتقام مى‏كشيد، ولى [چنين كرد] تا بعضى از شما را به بعضى ديگر بيازمايد، و كسانى كه در راه خدا كشته شده‏اند، هرگز [خداوند] اعمالشان را تباه [و بى‏ارزش‏] نخواهد كرد (۴)

به زودى ايشان را هدايت مى‏كند و كار و بارشان را به صلاح مى‏آورد (۵)

و به بهشتى كه به آنان شناسانده است، در مى‏آوردشان‏ (۶)

اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد اگر [دين‏] خدا را يارى دهيد، شما را يارى مى‏دهد و گامهايتان را استوار مى‏دارد (۷)

و كسانى كه كفرورزيده‏اند بدا به حالشان، [خداوند] اعمالشان را تباه كرده است‏ (۸)

چرا كه [وحى‏] فرو فرستاده الهى را ناخوش دارند، پس اعمالشان را تباه [و بى‏ارزش‏] گرداند (۹)

آيا در زمين سير و سفر نكرده‏اند كه بنگرند سرانجام كسانى كه پيش از آنان بوده‏اند چگونه بود، كه خداوند نابودشان كرد، و سرنوشت كافران همانند آن است‏ (۱۰)

اين از آن است كه خداوند سرور مؤمنان است و كافران سرورى ندارند (۱۱)

بى‏گمان خداوند كسانى را كه ايمان آورده‏اند و كارهاى شايسته كرده‏اند، به بوستانهايى در مى‏آورد كه جويباران از فرودست آن جارى است، و كافران [از ظواهر زندگى‏] بهره بر مى‏گيرند و همان گونه كه چارپايان مى‏خورند، مى‏خورند و [مى‏خوابند] و آتش [دوزخ‏] جايگاه ايشان است‏ (۱۲)

و چه بسيار [مردم‏] شهرها كه از شهر تو كه آواره‏ات كرد نيرومندتر بودند، نابودشان كرديم، و ياورى نداشتند (۱۳)

آيا كسى كه به طريقه روشنى از جانب پروردگار خويش است، همانند كسى است كه بد عملى‏اش در نظرش آراسته جلوه داده شده و از هوى و هوسهايشان پيروى مى‏كنند (۱۴)

وصف بهشتى كه به پرهيزگاران وعده داده شده است [چنين است كه‏] در آن جويهايى از آب ناگندا، و جويهايى از شيرى كه مزه‏اش تغييرناپذير است، و جويهايى از شراب لذت‏بخش آشامندگان، و جويهايى از عسل پالوده [روان‏] است، و برايشان در آنجا همه گونه ميوه هست، و نيز آمرزشى از جانب پروردگارشان، [آيا چنين كسى‏] همانند كسى است كه جاودانه در آتش [دوزخ‏] است؟ و به آنان آبى جوشان نوشانده مى‏شود كه دل و روده‏هايشان را پاره پاره مى‏كند (۱۵)

و از ايشان كسانى هستند كه [ظاهرا] به تو گوش مى‏سپارند، سپس كه از نزدت بيرون مى‏روند، به دانش يافتگان گويند هم اكنون چه گفت؟ اينان كسانى هستند كه خداوند به دلهايشان مهر نهاده است و از هوى و هوسهايشان پيروى كرده‏اند (۱۶)

و رهيافتگان را هدايت افزود و [راه و رسم‏] پارسايى‏شان آموخت‏ (۱۷)

پس انتظار ندارند مگر قيامت را كه به ناگهان به سراغشان آيد، كه به راستى نشانه‏هاى آن ظاهر شده است، پس آنگاه كه فراز آيدشان، چه پندى مى‏خواهند بگيرند؟ (۱۸)

بدان كه فى‏الحقيقه خدايى جز خداوند نيست، و براى گناهت، و نيز براى مردان و زنان مؤمن آمرزش بخواه، و خداوند [جاى‏] جنب و جوش و آرام و قرارتان را مى‏داند (۱۹)

و [بعضى از] مؤمنان گويند چرا سوره‏اى [شامل حكم جهاد] فرو فرستاده نمى‏شود، آنگاه چون سوره‏اى از محكمات فرو فرستاده مى‏شود و در آن كارزار [با مشركان‏] ياد مى‏شود، بيماردلان را بينى كه به تو با نگاه كسى كه از [سكرات‏] مرگ بيهوش شده باشد، مى‏نگرند، بدا به حال ايشان‏ (۲۰)

اطاعت بايد و سخنى نيك، آنگاه چون كار قطعى شود، اگر با خداوند صادق باشند، بى‏شك برايشان بهتر است‏ (۲۱)

چه بسا چون دست يابيد در اين سرزمين فتنه و فساد كنيد و پيوند خويشاوندانتان را بگسليد (۲۲)

اينان كسانى هستند كه خداوند لعنتشان كرده و [از شنيدن و ديدن حق‏] ناشنوا و نابيناشان ساخته است‏ (۲۳)

آيا در قرآن تامل نمى‏كنند، يا بر دلها قفلها[ى غفلت‏]شان افتاده است؟ (۲۴)

بى‏گمان كسانى كه پس از آنكه راه هدايت بر آنان روشن شده است، به آن پشت كردند [و به گذشته برگشتند]، شيطان آن را در چشمشان آراسته است و به آنان مهلت و ميدان داده است‏ (۲۵)

اين از آن است كه به كسانى كه [وحى‏] فرو فرستاده الهى را ناخوش داشته‏اند، گويند زودا كه در بعضى كارها از شما اطاعت كنيم، و خداوند پنهانكاريشان را مى‏داند (۲۶)

پس چگونه باشد حالشان آنگاه كه فرشتگان جانشان را بگيرند و چهره‏ها و پشتهايشان را فرو كوبند؟ (۲۷)

اين از آن است كه از آنچه خداوند را به خشم آورد پيروى مى‏كنند و خشنودى او را ناخوش دارند، و [خداوند] اعمالشان را تباه [و بى‏ارزش‏] كند (۲۸)

آيا بيماردلان پنداشته‏اند كه خداوند هرگز حقد و حسدهايشان را آشكار نمى‏سازد؟ (۲۹)

و اگر بخواهيم آنان را به تو مى‏نمايانيم، آنگاه ايشان را به سيمايشان مى‏شناسى، و آنان را از آهنگ سخنشان مى‏شناسى، و خداوند [ظاهر و باطن‏] اعمالتان را مى‏داند (۳۰)

و همه گونه مى‏آزماييمتان تا از ميان شما مجاهدان و صابران را معلوم بداريم، و احوالتان را بشناسانيم‏ (۳۱)

بى‏گمان كسانى كه كفرورزيده‏اند و [مردم را] از راه خدا باز داشته‏اند، و پس از آنكه راه هدايت بر آنان روشن شده است، با پيامبر مخالفت ورزيده‏اند، هرگز به خداوند زيانى نمى‏رسانند و زودا كه [خداوند] اعمالشان را تباه و [بى‏ارزش‏] گرداند (۳۲)

اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد از خداوند و از پيامبر اطاعت كنيد و اعمالتان را باطل مگردانيد (۳۳)

بى‏گمان كسانى كه كفرورزيده‏اند و [مردم را] از راه خدا باز داشته‏اند، سپس در حالى كه كافر بوده‏اند در گذشته‏اند، هرگز خداوند آنان را نمى‏آمرزد (۳۴)

پس سستى‏مورزيد و از در صلح و سازش در نياييد كه شما برتر و [چيره‏]ايد و خداوند با شماست و [پاداش‏] اعمال شما را نمى‏كاهد (۳۵)

همانا زندگانى دنيا [مانند] بازيچه و سرگرمى است و اگر ايمان داشته باشيد و پروا و پرهيز بورزيد، پاداشهايتان را به شما مى‏پردازد، و [همه‏] اموال شما را از شما نمى‏گيرد (۳۶)

اگر آن را از شما بطلبد و بر شما سخت بگيرد [چه بسا] بخل ورزيد و ناهمدلى شما را آشكار سازد (۳۷)

همين شما هستيد كه از شما خواسته مى‏شود كه در راه خدا انفاق كنيد، آنگاه بعضى از شما هستند كه بخل مى‏ورزند، و هر كس بخل ورزد همانا از خود دريغ مى‏ورزد، و خداوند بى‏نياز است و شما نيازمندانيد، و اگر روى بگردانيد قومى غير شما را جانشين شما مى‏سازد، آنگاه آنان مانند شما نخواهند بود (۳۸)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

همانا گشايشى آشكار در كار تو پديد آورديم‏ (۱)

تا سرانجام خداوند گناه نخستين و اخير [امت‏] تو را براى تو بيامرزد و نعمتش را بر تو به كمال برساند و تو را به راهى راست هدايت فرمايد (۲)

و خداوند تو را به نصرتى پيروزمندانه يارى دهد (۳)

هموست كه آرامش را در دلهاى مؤمنان جاى داد، تا ايمانى بر ايمانشان بيفزايند، و سپاههاى آسمان و زمين خداوند راست، و خداوند داناى فرزانه است‏ (۴)

تا سرانجام مردان مؤمن و زنان مؤمن را به بوستانهايى كه جويباران از فرو دست آن جارى است درآورد، كه جاودانه در آنجا هستند، و سيئاتشان را از ايشان بزدايد، و اين نزد خداوند رستگارى بزرگى است‏ (۵)

و تا مردان منافق و زنان منافق و مردان مشرك و زنان مشرك را كه درباره خداوند بدانديشند، عذاب كند، گردش بد روزگار بر آنان باد و خداوند بر آنان خشم گرفته و لعنت آورده و برايشان دوزخ را آماده ساخته است و بد سرانجامى است‏ (۶)

و سپاههاى آسمان و زمين خداوند راست، و خداوند پيروزمند فرزانه است‏ (۷)

همانا ما تو را گواه و مژده‏بخش و هشداردهنده فرستاده‏ايم‏ (۸)

تا به خداوند و پيامبر او ايمان آوريد و او [پيامبر] را گرامى داريد و بزرگ شماريد و [خداوند را] بامدادان و شامگاهان تسبيح گوييد (۹)

بى‏گمان كسانى كه با تو بيعت مى‏كنند، در واقع با خداوند بيعت مى‏كنند، دست خداوند برفراز دست ايشان است، پس هر كس كه پيمان شكند، همانا به زيان خويش پيمان شكسته است، و هر كس به آنچه با خداوند پيمان بسته است، وفا كند، زودا كه به او پاداش بزرگ ببخشد (۱۰)

به زودى واپس‏ماندگان اعرابى [/جهادگريزان باديه‏نشين‏] به تو گويند اموال ما و خانواده‏هايمان ما را [از همراهى با شما] مشغول داشت، پس براى ما آمرزش بخواه، به زبانهايشان چيزى را مى‏گويند كه در دلهايشان نيست، بگو پس چه كسى در برابر خداوند -اگر در حق شما زيانى يا در حق شما سودى بخواهداز شما حمايت خواهد كرد؟ آرى خداوند به آنچه مى‏كنيد آگاه است‏ (۱۱)

حق اين است كه گمان مى‏كرديد كه پيامبر و مؤمنان هرگز به سوى خانواده‏هايشان باز نمى‏گردند، و اين امر در دلهايتان آراسته جلوه داده شد، و بدانديشى كرديد و قومى ورشكسته شديد (۱۲)

و هر كس به خداوند و پيامبر او ايمان نياورد [بداند كه‏] ما براى كافران آتشى افروخته آماده ساخته‏ايم‏ (۱۳)

و فرمانروايى آسمانها و زمين خداوند راست، كه هر كس را بخواهد مى‏آمرزد و هر كس را بخواهد عذاب مى‏كند، و خداوند آمرزگار مهربان است‏ (۱۴)

چون به سوى غنايم راه بريد كه آن را به دست آوريد، زودا كه واپس ماندگان گويند ما را بگذاريد كه از شما پيروى كنيم مى‏خواهند حكم الهى را دگرگون كنند، بگو هرگز از ما پيروى نخواهيد كرد، خداوند پيشاپيش درباره شما چنين گفته است، زودا كه [در پاسخ شما] گويند خير، شما به ما رشك مى‏بريد، حق اين است جز اندكى در نمى‏يابند (۱۵)

به واپس ماندگان اعرابى [/جهادگريزان باديه‏نشين‏] بگو زودا كه به سوى قومى ستيزه‏جوى سهمگين خوانده شويد كه با ايشان كارزار كنيد، يا آنكه آنان مسلمان شوند، پس اگر اطاعت كنيد، خداوند پاداشى نيكو به شما بدهد و اگر روى برتابيد، چنانكه پيشتر هم روى برتافته بوديد، به عذابى دردناك عذابتان كند (۱۶)

[البته‏] بر نابينا ايرادى نيست، و بر لنگ ايرادى نيست، و بر بيمار هم ايرادى نيست، و هر كس از خداوند و پيامبرش اطاعت كند، به بوستانهايى كه جويباران از فرو دست آن جارى است، درآوردشان، و هر كس روى برتابد، به عذابى دردناك عذابش كند (۱۷)

به راستى كه خداوند از مؤمنان، چون با تو در زير آن درخت بيعت كردند، خشنود شد، و مى‏دانست كه در دلهايشان چيست، و آنگاه آرامش [خود] را بر آنان نازل كرد و به پيروزى‏اى نزديك پاداششان داد (۱۸)

و نيز غنايمى بسيار كه به آن دست‏يابند، و خداوند پيروزمند فرزانه است‏ (۱۹)

خداوند به شما غنايم بسيارى وعده كرده است كه بر آن دست يابيد، و اين را براى شما پيش انداخت، و دستان مردم [مخالف‏] را از شما بازداشت، تا اين امر نشانه عبرتى براى مؤمنان باشد، و شما را به راهى راست هدايت كند (۲۰)

و موردى ديگر كه هنوز به آن دست نيافته‏ايد، ولى خداوند به آن احاطه دارد، و خداوند بر همه چيز تواناست‏ (۲۱)

و اگر كافران با شما به كارزار برخيزند، بى‏شك به شما پشت خواهند كرد، سپس نه يارى و نه ياورى يابند (۲۲)

اين سنت الهى است كه پيشتر نيز جارى بوده است، و هرگز در سنت الهى تغيير و تبديلى نخواهى يافت‏ (۲۳)

و هموست كه پس از آنكه شما را بر ايشان پيروزى داد، در ميان مكه دستان ايشان را از شما، و دستان شما را از ايشان بازداشت، و خداوند به آنچه مى‏كنيد بيناست‏ (۲۴)

آنان بودند كه كفرورزيدند و شما را از مسجدالحرام باز داشتند و نگذاشتند قربانى [شما] كه باز داشته شده بود، به محل [قربانگاه‏]اش برسد، و اگر [در مكه‏] مردان و زنان [مستضعف‏] با ايمانى نبودند كه [ممكن بود] بى‏آنكه آنان را بشناسيد، ندانسته پايمالشان كنيد و تاوانشان بر شما بماند [فرمان حمله به مكه مى‏داديم‏] تا خدا هر كه را بخواهد در جوار رحمت خويش درآورد اگر [كافران و مؤمنان‏] از هم متمايز مى‏شدند، قطعا از ميان آنان كافران را به عذاب دردناكى معذب مى‏داشتيم‏ (۲۵)

چنين بود كه كافران در دلهايشان حميت -حميت جاهليتآوردند، ولى خداوند آرامشش را بر پيامبرش و بر مؤمنان نازل كرد و آنان را پايبند حكم تقوا ساخت، و به آن سزاوارتر و اهل آن بودند، و خداوند به همه‏چيز داناست‏ (۲۶)

به راستى كه خداوند رؤياى پيامبرش را به حقيقت پيوست، كه شما ان شاء الله در امن و امان و حلق و تقصير كرده وارد مسجدالحرام خواهيد شد بى‏آنكه بيمى داشته باشيد، و او چيزى را كه شما نمى‏دانيد مى‏داند و جز اين نيز پيروزى‏اى نزديك نصيب شما گردانده است‏ (۲۷)

او كسى است كه پيامبرش را با هدايت و دين حق فرستاده است، تا آن را بر همه اديان پيروز گرداند، و خداوند گواهى را بس‏ (۲۸)

محمد پيامبر الهى است و كسانى كه با او هستند بر كافران سختگير و با خودشان مهربانند، آنان را راكع و ساجد بينى كه در طلب بخشش و خشنودى خداوند، نشانه آنان در چهره‏هايشان از اثر سجود [آشكار] است، و اين است توصيف آنان در تورات، و توصيف آنان در انجيل هست، همانند نهالى كه جوانه‏اش را برآورد، و آن را نيرومند سازد و ستبر گردد و بر ساقه‏هايش بايستد، و كشاورزان را شاد و شگفت‏زده سازد، تا از [ديدن‏] ايشان كافران را به خشم آورد، خداوند به كسانى از ايشان كه ايمان آورده‏اند و كارهاى شايسته كرده‏اند، آمرزش و پاداشى بزرگ وعده داده است‏ (۲۹)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

اى مؤمنان بر حكم خداوند و پيامبر او پيشدستى نكنيد، و از خداوند پروا داشته باشيد، بى‏گمان خداوند شنواى داناست‏ (۱)

اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد صداهايتان را از صداى پيامبر بلندتر مسازيد، و در سخن با او، مانند بلند حرف زدنتان با همديگر، بلند حرف مزنيد مبادا كه اعمالتان تباه شود و آگاه نباشيد (۲)

بى‏گمان كسانى كه صداهايشان را نزد پيامبر خدا [آهسته و] پوشيده مى‏دارند، اينانند كه خداوند دلهايشان را براى تقوا پالوده است، ايشان را آمرزش و پاداشى بزرگ است‏ (۳)

بى‏گمان كسانى كه تو را از پشت در حجره‏ها صدا مى‏زنند، بيشترشان نابخردانند (۴)

و اگر آنان صبر مى‏كردند كه تو بر ايشان بيرون آيى، بى‏شك بر ايشان بهتر بود، و خداوند آمرزگار مهربان است‏ (۵)

اى مؤمنان اگر فرد فاسقى خبرى برايتان آورد، [در آن‏] بررسى كنيد مبادا نادانسته به قومى زيان رسانيد، آنگاه به خاطر كارى كه كرده‏ايد پشيمان شويد (۶)

و بدانيد كه پيامبر خدا در ميان شماست كه اگر در بسيارى از امور از شما پيروى كند، به مشقت افتيد، ولى خداوند ايمان را خوشايند شما قرار داد و آن را در دلهايتان آراست، و كفر و فسق و عصيان را براى شما ناخوشايند ساخت، اينانند كه رهيافتگانند (۷)

بخشش و نعمتى از جانب خداوند است، و خداوند داناى فرزانه است‏ (۸)

و اگر دو طايفه از مؤمنان با هم در افتند، ميان آنان سازش دهيد، و اگر يكى از آنها بر ديگرى تعدى كرد، پس با آنكه تعدى پيشه كرده است كارزار كنيد، تا آنكه به سوى امر الهى باز آيد، و اگر باز آمد، آنگاه ميان آنان دادگرانه سازش دهيد، و به داد بكوشيد كه خداوند دادگران را دوست دارد (۹)

همانا مؤمنان [مسلمانان‏] بردارند، پس بين برادرانتان آشتى برقرار سازيد، و از خداوند پروا كنيد، باشد كه مشمول رحمت شويد (۱۰)

اى مؤمنان نبايد كه قومى، قوم ديگر را به ريشخند بگيرد، چه بسا اينان از آنان بهتر باشند، و نيز نبايد زنانى زنان ديگر را [ريشخند كنند] چه بسا اينان از آنان بهتر باشند، و در ميان خويش عيب‏جويى مكنيد، و يكديگر را به لقبهاى بد مخوانيد پس از ايمان، پرداختن به فسق، بد رسمى است، و هر كس [از اين كار] بازنگردد، اينانند كه ستمگرانند (۱۱)

اى مؤمنان از بسيارى از گمانها پرهيز كنيد، چرا كه بعضى از گمانها گناه است، و [در كار ديگران‏] تجسس مكنيد، و بعضى از شما از بعضى ديگر غيبت نكند، آيا هيچ كدام از شما خوش دارد كه گوشت برادر مرده‏اش را بخورد، كه از آن تنفر داريد، و از خداوند پروا كنيد كه بى‏گمان خداوند توبه‏پذير مهربان است‏ (۱۲)

هان اى مردم همانا ما شما را از يك مرد و يك زن آفريده‏ايم و شما را به هيئت اقوام و قبايلى در آورده‏ايم تا با يكديگر انس و آشنايى يابيد، بى‏گمان گرامى‏ترين شما در نزد خداوند پرهيزگارترين شماست، كه خداوند داناى آگاه است‏ (۱۳)

اعرابيان گفتند ايمان آورده‏ايم بگو هنوز ايمان [حقيقى‏] نياورده‏ايد، بهتر است بگوييد اسلام آورده‏ايم چرا كه هنوز ايمان به [ژرفناى‏] دلهايتان راه نيافته است، و اگر از خداوند و پيامبر او اطاعت كنيد، چيزى از [پاداش‏] اعمال شما نمى‏كاهد، بى‏گمان خداوند آمرزگار مهربان است‏ (۱۴)

همانا مؤمنان كسانى هستند كه به خداوند و پيامبر او ايمان آورده‏اند، سپس شك و شبهه نياورده‏اند، و در راه خدا به مال و جانشان جهاد كرده‏اند، اينانند كه راستگويانند (۱۵)

بگو آيا دينتان را به خداوند مى‏شناسانيد؟ حال آنكه خداوند آنچه در آسمانهاست و آنچه در زمين است، مى‏داند، و خداوند به همه چيز داناست‏ (۱۶)

بر تو منت مى‏نهند كه اسلام آورده‏اند، بگو اسلام آوردنتان را بر من منت منهيد، بلكه خداوند است كه اگر راست مى‏گوييد، بر شما منت مى‏نهد كه شما را به [راه‏] ايمان هدايت كرده است‏ (۱۷)

بى‏گمان خداوند نهانيهاى آسمان و زمين را مى‏داند و خداوند به آنچه مى‏كنيد بيناست‏ (۱۸)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

ق [ قاف‏]، سوگند به قرآن مجيد (۱)

حق اين است كه [كافران‏] از اينكه از ميان خودشان هشداردهنده‏اى به سراغ آنان آمده است، شگفت‏زده شده‏اند، و كافران گويند اين چيزى گفت‏آور است‏ (۲)

آيا چون مرديم و خاك شديم [از نو زنده شويم؟]، اين بازگشتى بعيد است‏ (۳)

به راستى مى‏دانيم كه زمين از ايشان چه مى‏كاهد، و نزد ما كتابى است محفوظ (۴)

حق اين است كه [دين و پيامبر] حق را چون فراز آمدشان دروغ شمردند، و ايشان در كارى سردرگمند (۵)

آيا به آسمان فرازشان ننگريسته‏اند، كه چگونه آن را برافراشته‏ايم و آن را آراسته‏ايم، و هيچ خللى ندارد (۶)

و زمين را گسترانده‏ايم، و در آن كوهها را درانداخته‏ايم، و در آن از هرگونه خرمى رويانده‏ايم‏ (۷)

براى روشنگرى و يادآورى هر بنده اهل انابت‏ (۸)

و از آسمان آبى پربركت فرو فرستاديم، آنگاه بدان بوستانها و دانه درودنى رويانده‏ايم‏ (۹)

و درختان خرماى بلند بالا كه ميوه توبرتو دارد (۱۰)

تا روزى بندگان باشد، و بدان سرزمينى پژمرده را زنده كرديم، رستاخيز هم همين‏گونه است‏ (۱۱)

پيش از آنان قوم نوح و اصحاب رس و ثمود تكذيب پيشه كردند (۱۲)

و نيز عاد و فرعون و قوم لوط (۱۳)

و اصحاب ايكه، و قوم تبع همگان پيامبران را دروغ‏زن شمردند، آنگاه عقاب من بر آنان تعلق گرفت‏ (۱۴)

آيا در آفرينش نخستين درمانده بوديم؟ [هرگز]، بلكه ايشان از آفرينش جديد شك و شبهه دارند (۱۵)

و به راستى كه انسان را آفريده‏ايم و مى‏دانيم كه نفسش چه وسوسه‏اى به او مى‏كند، و ما به او از رگ جان نزديكتريم‏ (۱۶)

چون فراگيران كه از راست و از چپ او كمين‏دار هستند، [كارها و سخنان او را] فراگيرند (۱۷)

سخنى به زبان نمى‏آورد، مگر آنكه نگهبان حاضر و ناظرى نزد اوست‏ (۱۸)

و مستى مرگ، حقيقت را پديد آورد، اين همان است كه از آن كناره مى‏گرفتى‏ (۱۹)

و در صور دميده شود، اين روز وعده عذاب است‏ (۲۰)

و همراه هر كسى راهبرى و شاهدى فراز آيد (۲۱)

[و به او گويند] به راستى كه از اين امر در غفلت بودى و حال پرده‏ات را از تو برطرف ساخته‏ايم، و امروز ديده‏ات تيزبين است‏ (۲۲)

و همنشين او گويد اين همان است كه نزد من آماده است‏ (۲۳)

هر كفر پيشه ستيزه‏جويى را به جهنم اندازيد (۲۴)

[همان كه‏] بازدارنده خير و تجاوزكار شكاك است‏ (۲۵)

كسى كه در جنب خداوند به خدايى ديگر قائل است، پس او را در [جايگاه‏] عذاب سهمگين بيندازيد (۲۶)

همنشين او گويد پروردگارا من او را طغيانگر نساخته‏ام، ولى خودش در گمراهى دور و دراز بود (۲۷)

فرمايد نزد من ستيزه‏جويى مكنيد، و به راستى كه پيشاپيش وعده عذاب را [براى آگاهى شما] فرستاده بودم‏ (۲۸)

در نزد من آن حكم ديگرگون نشود، و [در عين حال‏] من در حق بندگان ستمگر نيستم‏ (۲۹)

روزى كه به جهنم گوييم آيا پرشدى؟ و گويد آيا باز هم بيشتر هست؟ (۳۰)

و بهشت براى پرهيزگاران نزديك آورده شود و دور نباشد (۳۱)

اين همان است كه به شما وعده داده شده است، [و] خاص هر توبه كار [ادب‏] نگاه دار (۳۲)

همان كسى كه به ناديده از خداوند رحمان بيمناك باشد، و دلى پرانابت پيش آورد (۳۳)

[گوييم‏] به سلامت [و امن و امان‏] وارد آن [بهشت‏] شويد، اين روز [آغاز] جاودانگى است‏ (۳۴)

در آنجا ايشان راست هر چه خواهند، و نزد ما افزونتر هم هست‏ (۳۵)

و چه بسيار پيش از آنان نسلهايى را نابود كرديم كه از ايشان دراز دست‏تر بودند، كه در گوشه و كنار شهرها جستجو كردند كه آيا گريزگاهى هست‏ (۳۶)

بى‏گمان در اين براى كسى كه صاحبدل باشد يا سمع قبول داشته و شاهد باشد، پندآموزى است‏ (۳۷)

و به راستى كه آسمانها و زمين و مابين آنها را در شش روز آفريديم و به ما ماندگى نرسيد (۳۸)

پس بر آنچه مى‏گويند شكيبايى‏ورز و سپاسگزارانه پروردگارت را پيش از طلوع خورشيد و پيش از غروب [آن‏] تسبيح گوى‏ (۳۹)

و در شب و به دنباله سجده [و نماز واجب‏] نيز او را نيايش كن‏ (۴۰)

و گوش بدار روزى را كه منادى از جايى نزديك ندا در دهد (۴۱)

روزى كه صيحه را به حق بشنوند، آنگاه روز رستاخيز است‏ (۴۲)

بى‏گمان ماييم كه زنده مى‏داريم و مى‏ميرانيم و سرانجام [همه چيز] به سوى ماست‏ (۴۳)

روزى كه زمين شتابان بر آنان بشكافد [و از گورها بيرون آيند] اين [هنگام‏] حشر است كه [اقامه آن‏] بر ما آسان است‏ (۴۴)

ما به آنچه مى‏گويند آگاه‏تريم و تو زورگوى بر آنان نيستى، پس هر كس را كه از وعده عذاب من مى‏ترسد، به قرآن پند بده‏ (۴۵)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

سوگند به بادهاى پراكنده‏گر (۱)

و به ابرهاى سنگين‏بار (۲)

و به كشتيهاى آسان گذار (۳)

و به فرشتگان تقسيم‏گر كار (۴)

كه همانا آنچه به شما وعده داده‏اند راست و درست است‏ (۵)

و جزا[ى اخروى‏] واقعى است‏ (۶)

و سوگند به آسمان تو بر تو (۷)

كه شما سخنهاى گوناگون پيش آريد (۸)

هر كس كه از پيش، باز گردانده شده است از [ايمان به‏] آن باز گردانده شود (۹)

مرگ بر دروغ زنان‏ (۱۰)

كسانى كه در بى‏خبرى فراموشكارند (۱۱)

مى‏پرسند كه روز جزا چه وقت است‏ (۱۲)

روزى كه ايشان بر آتش [دوزخ‏] عذاب كرده شوند (۱۳)

همين عذابتان را، كه به شتابش مى‏خواستيد، بچشيد (۱۴)

پرهيزگاران در بوستانها و چشمه‏سارانند (۱۵)

آنچه پروردگارشان به ايشان بخشيده است پذيرا هستند، كه ايشان پيش از اين نيكوكار بودند (۱۶)

[فقط] اندكى از شب را مى‏خفتند (۱۷)

و در سحرگاهان استغفار مى‏كردند (۱۸)

و در اموالشان سهمى براى سائل و محروم بود (۱۹)

و در زمين مايه‏هاى عبرتى براى اهل يقين هست‏ (۲۰)

و نيز در وجود خودتان آيا [به چشم بصيرت‏] نمى‏نگريد؟ (۲۱)

و در آسمان مايه روزى شماست و نيز آنچه به شما وعده داده‏اند (۲۲)

آرى، سوگند به پروردگار آسمان و زمين كه آن مانند همين كه شما سخن مى‏گوييد، حق است‏ (۲۳)

آيا داستان مهمانان گرامى ابراهيم به تو رسيده است؟ (۲۴)

كه چون بر او وارد شدند گفتند سلام، گفت سلام [بر شما] [و در دل گفت ايشان‏] گروهى ناشناخته‏[اند] (۲۵)

سپس به خانواده‏اش روى كرد، آنگاه گوساله‏اى فربه [و بريان‏] به ميان آورد (۲۶)

پس آن را نزديك ايشان نهادند گفت چرا نمى‏خوريد؟ (۲۷)

سپس از آنان ترسى در دل يافت، گفتند مترس و او را به فرزندى دانا بشارت دادند (۲۸)

آنگاه زنش با آوايى [بلند] رو به او آورد و بر چهره‏اش چك زد و گفت [چگونه فرزند بزايم كه من‏] پيرزنى سترون هستم‏ (۲۹)

[فرشتگان‏] گفتند پروردگارت چنين فرموده است، كه او فرزانه داناست‏ (۳۰)