ParsQuran
سوره ۴۸: الفتح - جزء ۲۶ - ترجمه خرمشاهی

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبِينًا ﴿۱﴾
همانا گشايشى آشكار در كار تو پديد آورديم‏ (۱)
لِيَغْفِرَ لَكَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَمَا تَأَخَّرَ وَيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَيَهْدِيَكَ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا ﴿۲﴾
تا سرانجام خداوند گناه نخستين و اخير [امت‏] تو را براى تو بيامرزد و نعمتش را بر تو به كمال برساند و تو را به راهى راست هدايت فرمايد (۲)
وَيَنْصُرَكَ اللَّهُ نَصْرًا عَزِيزًا ﴿۳﴾
و خداوند تو را به نصرتى پيروزمندانه يارى دهد (۳)
هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ وَلِلَّهِ جُنُودُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا ﴿۴﴾
هموست كه آرامش را در دلهاى مؤمنان جاى داد، تا ايمانى بر ايمانشان بيفزايند، و سپاههاى آسمان و زمين خداوند راست، و خداوند داناى فرزانه است‏ (۴)
لِيُدْخِلَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَيُكَفِّرَ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَكَانَ ذَلِكَ عِنْدَ اللَّهِ فَوْزًا عَظِيمًا ﴿۵﴾
تا سرانجام مردان مؤمن و زنان مؤمن را به بوستانهايى كه جويباران از فرو دست آن جارى است درآورد، كه جاودانه در آنجا هستند، و سيئاتشان را از ايشان بزدايد، و اين نزد خداوند رستگارى بزرگى است‏ (۵)
وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِكِينَ وَالْمُشْرِكَاتِ الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَلَعَنَهُمْ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِيرًا ﴿۶﴾
و تا مردان منافق و زنان منافق و مردان مشرك و زنان مشرك را كه درباره خداوند بدانديشند، عذاب كند، گردش بد روزگار بر آنان باد و خداوند بر آنان خشم گرفته و لعنت آورده و برايشان دوزخ را آماده ساخته است و بد سرانجامى است‏ (۶)
وَلِلَّهِ جُنُودُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَكَانَ اللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا ﴿۷﴾
و سپاههاى آسمان و زمين خداوند راست، و خداوند پيروزمند فرزانه است‏ (۷)
إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا ﴿۸﴾
همانا ما تو را گواه و مژده‏بخش و هشداردهنده فرستاده‏ايم‏ (۸)
لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُعَزِّرُوهُ وَتُوَقِّرُوهُ وَتُسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا ﴿۹﴾
تا به خداوند و پيامبر او ايمان آوريد و او [پيامبر] را گرامى داريد و بزرگ شماريد و [خداوند را] بامدادان و شامگاهان تسبيح گوييد (۹)
إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ وَمَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا ﴿۱۰﴾
بى‏گمان كسانى كه با تو بيعت مى‏كنند، در واقع با خداوند بيعت مى‏كنند، دست خداوند برفراز دست ايشان است، پس هر كس كه پيمان شكند، همانا به زيان خويش پيمان شكسته است، و هر كس به آنچه با خداوند پيمان بسته است، وفا كند، زودا كه به او پاداش بزرگ ببخشد (۱۰)
سَيَقُولُ لَكَ الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ شَغَلَتْنَا أَمْوَالُنَا وَأَهْلُونَا فَاسْتَغْفِرْ لَنَا يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ مَا لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ قُلْ فَمَنْ يَمْلِكُ لَكُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا إِنْ أَرَادَ بِكُمْ ضَرًّا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ نَفْعًا بَلْ كَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا ﴿۱۱﴾
به زودى واپس‏ماندگان اعرابى [/جهادگريزان باديه‏نشين‏] به تو گويند اموال ما و خانواده‏هايمان ما را [از همراهى با شما] مشغول داشت، پس براى ما آمرزش بخواه، به زبانهايشان چيزى را مى‏گويند كه در دلهايشان نيست، بگو پس چه كسى در برابر خداوند -اگر در حق شما زيانى يا در حق شما سودى بخواهداز شما حمايت خواهد كرد؟ آرى خداوند به آنچه مى‏كنيد آگاه است‏ (۱۱)
بَلْ ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَنْقَلِبَ الرَّسُولُ وَالْمُؤْمِنُونَ إِلَى أَهْلِيهِمْ أَبَدًا وَزُيِّنَ ذَلِكَ فِي قُلُوبِكُمْ وَظَنَنْتُمْ ظَنَّ السَّوْءِ وَكُنْتُمْ قَوْمًا بُورًا ﴿۱۲﴾
حق اين است كه گمان مى‏كرديد كه پيامبر و مؤمنان هرگز به سوى خانواده‏هايشان باز نمى‏گردند، و اين امر در دلهايتان آراسته جلوه داده شد، و بدانديشى كرديد و قومى ورشكسته شديد (۱۲)
وَمَنْ لَمْ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ فَإِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَعِيرًا ﴿۱۳﴾
و هر كس به خداوند و پيامبر او ايمان نياورد [بداند كه‏] ما براى كافران آتشى افروخته آماده ساخته‏ايم‏ (۱۳)
وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا ﴿۱۴﴾
و فرمانروايى آسمانها و زمين خداوند راست، كه هر كس را بخواهد مى‏آمرزد و هر كس را بخواهد عذاب مى‏كند، و خداوند آمرزگار مهربان است‏ (۱۴)
سَيَقُولُ الْمُخَلَّفُونَ إِذَا انْطَلَقْتُمْ إِلَى مَغَانِمَ لِتَأْخُذُوهَا ذَرُونَا نَتَّبِعْكُمْ يُرِيدُونَ أَنْ يُبَدِّلُوا كَلَامَ اللَّهِ قُلْ لَنْ تَتَّبِعُونَا كَذَلِكُمْ قَالَ اللَّهُ مِنْ قَبْلُ فَسَيَقُولُونَ بَلْ تَحْسُدُونَنَا بَلْ كَانُوا لَا يَفْقَهُونَ إِلَّا قَلِيلًا ﴿۱۵﴾
چون به سوى غنايم راه بريد كه آن را به دست آوريد، زودا كه واپس ماندگان گويند ما را بگذاريد كه از شما پيروى كنيم مى‏خواهند حكم الهى را دگرگون كنند، بگو هرگز از ما پيروى نخواهيد كرد، خداوند پيشاپيش درباره شما چنين گفته است، زودا كه [در پاسخ شما] گويند خير، شما به ما رشك مى‏بريد، حق اين است جز اندكى در نمى‏يابند (۱۵)
قُلْ لِلْمُخَلَّفِينَ مِنَ الْأَعْرَابِ سَتُدْعَوْنَ إِلَى قَوْمٍ أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ تُقَاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ فَإِنْ تُطِيعُوا يُؤْتِكُمُ اللَّهُ أَجْرًا حَسَنًا وَإِنْ تَتَوَلَّوْا كَمَا تَوَلَّيْتُمْ مِنْ قَبْلُ يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا ﴿۱۶﴾
به واپس ماندگان اعرابى [/جهادگريزان باديه‏نشين‏] بگو زودا كه به سوى قومى ستيزه‏جوى سهمگين خوانده شويد كه با ايشان كارزار كنيد، يا آنكه آنان مسلمان شوند، پس اگر اطاعت كنيد، خداوند پاداشى نيكو به شما بدهد و اگر روى برتابيد، چنانكه پيشتر هم روى برتافته بوديد، به عذابى دردناك عذابتان كند (۱۶)
لَيْسَ عَلَى الْأَعْمَى حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَمَنْ يَتَوَلَّ يُعَذِّبْهُ عَذَابًا أَلِيمًا ﴿۱۷﴾
[البته‏] بر نابينا ايرادى نيست، و بر لنگ ايرادى نيست، و بر بيمار هم ايرادى نيست، و هر كس از خداوند و پيامبرش اطاعت كند، به بوستانهايى كه جويباران از فرو دست آن جارى است، درآوردشان، و هر كس روى برتابد، به عذابى دردناك عذابش كند (۱۷)
لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِيبًا ﴿۱۸﴾
به راستى كه خداوند از مؤمنان، چون با تو در زير آن درخت بيعت كردند، خشنود شد، و مى‏دانست كه در دلهايشان چيست، و آنگاه آرامش [خود] را بر آنان نازل كرد و به پيروزى‏اى نزديك پاداششان داد (۱۸)
وَمَغَانِمَ كَثِيرَةً يَأْخُذُونَهَا وَكَانَ اللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا ﴿۱۹﴾
و نيز غنايمى بسيار كه به آن دست‏يابند، و خداوند پيروزمند فرزانه است‏ (۱۹)
وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغَانِمَ كَثِيرَةً تَأْخُذُونَهَا فَعَجَّلَ لَكُمْ هَذِهِ وَكَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ وَلِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَيَهْدِيَكُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا ﴿۲۰﴾
خداوند به شما غنايم بسيارى وعده كرده است كه بر آن دست يابيد، و اين را براى شما پيش انداخت، و دستان مردم [مخالف‏] را از شما بازداشت، تا اين امر نشانه عبرتى براى مؤمنان باشد، و شما را به راهى راست هدايت كند (۲۰)
وَأُخْرَى لَمْ تَقْدِرُوا عَلَيْهَا قَدْ أَحَاطَ اللَّهُ بِهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرًا ﴿۲۱﴾
و موردى ديگر كه هنوز به آن دست نيافته‏ايد، ولى خداوند به آن احاطه دارد، و خداوند بر همه چيز تواناست‏ (۲۱)
وَلَوْ قَاتَلَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوَلَّوُا الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يَجِدُونَ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا ﴿۲۲﴾
و اگر كافران با شما به كارزار برخيزند، بى‏شك به شما پشت خواهند كرد، سپس نه يارى و نه ياورى يابند (۲۲)
سُنَّةَ اللَّهِ الَّتِي قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلُ وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْدِيلًا ﴿۲۳﴾
اين سنت الهى است كه پيشتر نيز جارى بوده است، و هرگز در سنت الهى تغيير و تبديلى نخواهى يافت‏ (۲۳)
وَهُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا ﴿۲۴﴾
و هموست كه پس از آنكه شما را بر ايشان پيروزى داد، در ميان مكه دستان ايشان را از شما، و دستان شما را از ايشان بازداشت، و خداوند به آنچه مى‏كنيد بيناست‏ (۲۴)
هُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَالْهَدْيَ مَعْكُوفًا أَنْ يَبْلُغَ مَحِلَّهُ وَلَوْلَا رِجَالٌ مُؤْمِنُونَ وَنِسَاءٌ مُؤْمِنَاتٌ لَمْ تَعْلَمُوهُمْ أَنْ تَطَئُوهُمْ فَتُصِيبَكُمْ مِنْهُمْ مَعَرَّةٌ بِغَيْرِ عِلْمٍ لِيُدْخِلَ اللَّهُ فِي رَحْمَتِهِ مَنْ يَشَاءُ لَوْ تَزَيَّلُوا لَعَذَّبْنَا الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا ﴿۲۵﴾
آنان بودند كه كفرورزيدند و شما را از مسجدالحرام باز داشتند و نگذاشتند قربانى [شما] كه باز داشته شده بود، به محل [قربانگاه‏]اش برسد، و اگر [در مكه‏] مردان و زنان [مستضعف‏] با ايمانى نبودند كه [ممكن بود] بى‏آنكه آنان را بشناسيد، ندانسته پايمالشان كنيد و تاوانشان بر شما بماند [فرمان حمله به مكه مى‏داديم‏] تا خدا هر كه را بخواهد در جوار رحمت خويش درآورد اگر [كافران و مؤمنان‏] از هم متمايز مى‏شدند، قطعا از ميان آنان كافران را به عذاب دردناكى معذب مى‏داشتيم‏ (۲۵)
إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجَاهِلِيَّةِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَأَلْزَمَهُمْ كَلِمَةَ التَّقْوَى وَكَانُوا أَحَقَّ بِهَا وَأَهْلَهَا وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا ﴿۲۶﴾
چنين بود كه كافران در دلهايشان حميت -حميت جاهليتآوردند، ولى خداوند آرامشش را بر پيامبرش و بر مؤمنان نازل كرد و آنان را پايبند حكم تقوا ساخت، و به آن سزاوارتر و اهل آن بودند، و خداوند به همه‏چيز داناست‏ (۲۶)
لَقَدْ صَدَقَ اللَّهُ رَسُولَهُ الرُّؤْيَا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ آمِنِينَ مُحَلِّقِينَ رُءُوسَكُمْ وَمُقَصِّرِينَ لَا تَخَافُونَ فَعَلِمَ مَا لَمْ تَعْلَمُوا فَجَعَلَ مِنْ دُونِ ذَلِكَ فَتْحًا قَرِيبًا ﴿۲۷﴾
به راستى كه خداوند رؤياى پيامبرش را به حقيقت پيوست، كه شما ان شاء الله در امن و امان و حلق و تقصير كرده وارد مسجدالحرام خواهيد شد بى‏آنكه بيمى داشته باشيد، و او چيزى را كه شما نمى‏دانيد مى‏داند و جز اين نيز پيروزى‏اى نزديك نصيب شما گردانده است‏ (۲۷)
هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَكَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا ﴿۲۸﴾
او كسى است كه پيامبرش را با هدايت و دين حق فرستاده است، تا آن را بر همه اديان پيروز گرداند، و خداوند گواهى را بس‏ (۲۸)
مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا ﴿۲۹﴾
محمد پيامبر الهى است و كسانى كه با او هستند بر كافران سختگير و با خودشان مهربانند، آنان را راكع و ساجد بينى كه در طلب بخشش و خشنودى خداوند، نشانه آنان در چهره‏هايشان از اثر سجود [آشكار] است، و اين است توصيف آنان در تورات، و توصيف آنان در انجيل هست، همانند نهالى كه جوانه‏اش را برآورد، و آن را نيرومند سازد و ستبر گردد و بر ساقه‏هايش بايستد، و كشاورزان را شاد و شگفت‏زده سازد، تا از [ديدن‏] ايشان كافران را به خشم آورد، خداوند به كسانى از ايشان كه ايمان آورده‏اند و كارهاى شايسته كرده‏اند، آمرزش و پاداشى بزرگ وعده داده است‏ (۲۹)