ParsQuran
سوره ۲۳: المؤمنون - جزء ۱۸ - ترجمه خرمشاهی

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱﴾
به راستى كه مؤمنان رستگار شوند (۱)
الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ ﴿۲﴾
همان كسانى كه در نمازشان فروتنند (۲)
وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ ﴿۳﴾
و كسانى كه از [كار و سخن‏] بيهوده رويگردانند (۳)
وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ ﴿۴﴾
و كسانى كه زكات مى‏پردازند (۴)
وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ ﴿۵﴾
و كسانى كه پاكدامنى مى‏ورزند (۵)
إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ ﴿۶﴾
مگر در مورد زنانشان يا ملك يمينشان، كه در اين صورت نكوهيده نيستند (۶)
فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ ﴿۷﴾
پس هر كس كه از اين فراتر رود، اينانند كه تجاوزكارند (۷)
وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ ﴿۸﴾
و نيز [رستگار شوند] كسانى كه رعايتگر امانتهايشان و پيمانهايشان هستند (۸)
وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ ﴿۹﴾
و كسانى كه بر نمازهاى خويش مواظبت دارند (۹)
أُولَئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ ﴿۱۰﴾
اينانند كه ميراث برند (۱۰)
الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿۱۱﴾
كه فردوس را به ارث مى‏برند و در آن جاودانه‏اند (۱۱)
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ طِينٍ ﴿۱۲﴾
و به راستى كه انسان را از چكيده گل آفريديم‏ (۱۲)
ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَكِينٍ ﴿۱۳﴾
آنگاه او را به صورت نطفه‏اى در جايگاهى استوار قرار داديم‏ (۱۳)
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ ﴿۱۴﴾
آنگاه نطفه را به صورت خون بسته و سپس خون بسته را به صورت گوشت پاره درآورديم، و سپس گوشت پاره را استخواندار كرديم و آنگاه بر استخوانها پرده‏اى گوشت پوشانديم، آنگاه آن را به صورت آفرينشى ديگر پديد آورديم، بزرگا خداوندا كه بهترين آفرينندگان است‏ (۱۴)
ثُمَّ إِنَّكُمْ بَعْدَ ذَلِكَ لَمَيِّتُونَ ﴿۱۵﴾
سپس شما پس از اينها ميرا هستيد (۱۵)
ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تُبْعَثُونَ ﴿۱۶﴾
سپس شما در روز قيامت برانگيخته شويد (۱۶)
وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَائِقَ وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غَافِلِينَ ﴿۱۷﴾
و به راستى كه برفراز شما هفت طبقه [آسمان‏] آفريده‏ايم، و ما هرگز از آفرينش غافل نبوده‏ايم‏ (۱۷)
وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنَّاهُ فِي الْأَرْضِ وَإِنَّا عَلَى ذَهَابٍ بِهِ لَقَادِرُونَ ﴿۱۸﴾
و از آسمان آبى به اندازه فرو فرستاديم و آن را در زمين جاى داديم، و ما به از بين بردن آن تواناييم‏ (۱۸)
فَأَنْشَأْنَا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَأَعْنَابٍ لَكُمْ فِيهَا فَوَاكِهُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ ﴿۱۹﴾
آنگاه با آن براى شما باغهاى خرما و انگور پديد آورديم كه در آن براى شما ميوه‏هاى بسيار است و از آن مى‏خوريد (۱۹)
وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْنَاءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِلْآكِلِينَ ﴿۲۰﴾
و [همچنين‏] درختى كه از طور سينا مى‏رويد و روغن [زيتون‏] برمى‏آورد و نيز نان خورشى براى خورندگان‏ (۲۰)
وَإِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُسْقِيكُمْ مِمَّا فِي بُطُونِهَا وَلَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ ﴿۲۱﴾
و براى شما در چارپايان مايه عبرتى هست كه شما را از آنچه در شكمهاى آنهاست مى‏نوشانيم و در آنها براى شما سودهاى فراوان است و از [گوشت‏] آنها مى‏خوريد (۲۱)
وَعَلَيْهَا وَعَلَى الْفُلْكِ تُحْمَلُونَ ﴿۲۲﴾
و بر آنها و بر كشتى سوار مى‏شويد (۲۲)
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ أَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿۲۳﴾
و به راستى نوح را به سوى قومش فرستاديم، كه [به آنان‏] گفت اى قوم من خداوند را بپرستيد كه خدايى جز او نداريد، آيا پروا نمى‏كنيد؟ (۲۳)
فَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ مَا هَذَا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُرِيدُ أَنْ يَتَفَضَّلَ عَلَيْكُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَأَنْزَلَ مَلَائِكَةً مَا سَمِعْنَا بِهَذَا فِي آبَائِنَا الْأَوَّلِينَ ﴿۲۴﴾
و بزرگانى از قومش كه كفرورزيده بودند گفتند اين [مرد] جز بشرى همانند شما نيست كه مى‏خواهد بر شما برترى جويد، و اگر خدا مى‏خواست [بر شما] فرشتگانى مى‏فرستاد، ما چنين چيزى در [سرنوشت‏] نياكانمان نشنيده‏ايم‏ (۲۴)
إِنْ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ بِهِ جِنَّةٌ فَتَرَبَّصُوا بِهِ حَتَّى حِينٍ ﴿۲۵﴾
او جز مردى نيست كه جنونى دارد، در كار او چندى درنگ كنيد (۲۵)
قَالَ رَبِّ انْصُرْنِي بِمَا كَذَّبُونِ ﴿۲۶﴾
[نوح‏] گفت پروردگارا در قبال اينكه تكذيبم مى‏كنند ياريم فرما (۲۶)
فَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا فَإِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّورُ فَاسْلُكْ فِيهَا مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَأَهْلَكَ إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ مِنْهُمْ وَلَا تُخَاطِبْنِي فِي الَّذِينَ ظَلَمُوا إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ ﴿۲۷﴾
آنگاه به او وحى كرديم كه كشتى را زير نظر ما و با وحى ما بساز، و چون فرمان ما در رسيد و [آب از] تنور فوران كرد، در آن از هر [جانورى‏] جفتى دوگانه راه بده، و نيز خانواده‏ات را مگر كسى از ايشان كه حكم [ما] از پيش درباره او تحقق يافته است، و درباره كسانى كه ستم [و شرك‏]ورزيده‏اند، با من سخن مگو كه ايشان غرق شدنى‏اند (۲۷)
فَإِذَا اسْتَوَيْتَ أَنْتَ وَمَنْ مَعَكَ عَلَى الْفُلْكِ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي نَجَّانَا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿۲۸﴾
چون تو و همراهانت بر كشتى قرار گرفتيد، آنگاه بگو سپاس خداوندى را كه ما را از قوم ستم پيشه [و مشرك‏] رهانيد (۲۸)
وَقُلْ رَبِّ أَنْزِلْنِي مُنْزَلًا مُبَارَكًا وَأَنْتَ خَيْرُ الْمُنْزِلِينَ ﴿۲۹﴾
و بگو پروردگارا مرا به منزلى مبارك فرود آور و تو بهترين ميزبانانى‏ (۲۹)
إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ وَإِنْ كُنَّا لَمُبْتَلِينَ ﴿۳۰﴾
بى‏گمان در اين مايه‏هاى عبرتى هست و ما آزماينده بوده‏ايم‏ (۳۰)
ثُمَّ أَنْشَأْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِينَ ﴿۳۱﴾
سپس، بعد از ايشان نسلى ديگر را پديد آورديم‏ (۳۱)
فَأَرْسَلْنَا فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ أَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿۳۲﴾
آنگاه پيامبرى از ايشان به ميان ايشان فرستاديم [و گفتيم‏] كه خداوند را بپرستيد كه خدايى جز او نداريد، آيا پروا نمى‏كنيد؟ (۳۲)
وَقَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ الَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِلِقَاءِ الْآخِرَةِ وَأَتْرَفْنَاهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا مَا هَذَا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يَأْكُلُ مِمَّا تَأْكُلُونَ مِنْهُ وَيَشْرَبُ مِمَّا تَشْرَبُونَ ﴿۳۳﴾
و بزرگانى از قومش كه كفرورزيده و لقاى آن جهانى را انكار كرده بودند، و در زندگانى دنيا، از ناز و نعمت برخوردارشان ساخته بوديم، گفتند اين [مرد] جز بشرى همانند شما نيست، كه از همانچه شما از آن مى‏خوريد، مى‏خورد و از همانچه شما مى‏آشاميد، مى‏آشامد (۳۳)
وَلَئِنْ أَطَعْتُمْ بَشَرًا مِثْلَكُمْ إِنَّكُمْ إِذًا لَخَاسِرُونَ ﴿۳۴﴾
و اگر از بشرى همانند خودتان پيروى كنيد، آنگاه است كه شما زيانكاريد (۳۴)
أَيَعِدُكُمْ أَنَّكُمْ إِذَا مِتُّمْ وَكُنْتُمْ تُرَابًا وَعِظَامًا أَنَّكُمْ مُخْرَجُونَ ﴿۳۵﴾
آيا به شما وعده مى‏دهد كه چون شما مرديد و خاك و استخوان [پوسيده‏] شديد، از نو برانگيخته مى‏شويد (۳۵)
هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ لِمَا تُوعَدُونَ ﴿۳۶﴾
بعيد اندر بعيد است آنچه به شما وعده داده‏اند (۳۶)
إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَنَحْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ ﴿۳۷﴾
اين جز زندگانى دنياى ما نيست كه [بعضى‏] مى‏ميريم و [بعضى‏] زندگى مى‏كنيم، و ما [هرگز] برانگيختنى نيستيم‏ (۳۷)
إِنْ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا وَمَا نَحْنُ لَهُ بِمُؤْمِنِينَ ﴿۳۸﴾
او جز مردى كه بر خداوند دروغى بسته است نيست، و ما به [سخن‏] او باور نداريم‏ (۳۸)
قَالَ رَبِّ انْصُرْنِي بِمَا كَذَّبُونِ ﴿۳۹﴾
[هود] گفت پروردگارا در قبال اينكه تكذيبم مى‏كنند ياريم فرما (۳۹)
قَالَ عَمَّا قَلِيلٍ لَيُصْبِحُنَّ نَادِمِينَ ﴿۴۰﴾
فرمود زودا كه به سختى پشيمان گردند (۴۰)
فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنَاهُمْ غُثَاءً فَبُعْدًا لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿۴۱﴾
آنگاه بانگ مرگبار آنان را به حق فرو گرفت، و آنگاه آنان را همچون خاشاك گردانديم، نفرين بر ستم‏پيشگان [مشرك‏] (۴۱)
ثُمَّ أَنْشَأْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قُرُونًا آخَرِينَ ﴿۴۲﴾
سپس، بعد از آنان نسلهاى ديگر پديد آورديم‏ (۴۲)
مَا تَسْبِقُ مِنْ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَمَا يَسْتَأْخِرُونَ ﴿۴۳﴾
هيچ امتى از اجل خويش پيش نمى‏افتند و پس نمى‏مانند (۴۳)
ثُمَّ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا تَتْرَى كُلَّ مَا جَاءَ أُمَّةً رَسُولُهَا كَذَّبُوهُ فَأَتْبَعْنَا بَعْضَهُمْ بَعْضًا وَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِيثَ فَبُعْدًا لِقَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿۴۴﴾
سپس پيامبرانمان را پياپى فرستاديم، هربار كه پيامبرى به سراغ امتش مى‏آمد او را دروغگو مى‏انگاشتند، آنگاه آنان را به دنبال همديگر آورديم [و از ميان برديم‏] و افسانه‏شان گردانديم، آرى واى بر قوم بى‏ايمان‏ (۴۴)
ثُمَّ أَرْسَلْنَا مُوسَى وَأَخَاهُ هَارُونَ بِآيَاتِنَا وَسُلْطَانٍ مُبِينٍ ﴿۴۵﴾
سپس موسى و برادرش هارون را همراه با معجزات خويش و برهان آشكار فرستاديم‏ (۴۵)
إِلَى فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا عَالِينَ ﴿۴۶﴾
به سوى فرعون و بزرگان قومش، آنگاه گردنكشى كردند و قومى بزرگى طلب بودند (۴۶)
فَقَالُوا أَنُؤْمِنُ لِبَشَرَيْنِ مِثْلِنَا وَقَوْمُهُمَا لَنَا عَابِدُونَ ﴿۴۷﴾
پس گفتند آيا به دو بشر همانند خودمان ايمان بياوريم؟ و حال آنكه قوم آنان پرستندگان ما هستند (۴۷)
فَكَذَّبُوهُمَا فَكَانُوا مِنَ الْمُهْلَكِينَ ﴿۴۸﴾
سپس آن دو را دروغگو انگاشتند و جزو نابود شدگان گرديدند (۴۸)
وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ ﴿۴۹﴾
و به راستى به موسى كتاب آسمانى داديم، باشد كه هدايت يابند (۴۹)
وَجَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ آيَةً وَآوَيْنَاهُمَا إِلَى رَبْوَةٍ ذَاتِ قَرَارٍ وَمَعِينٍ ﴿۵۰﴾
و پسر مريم و مادرش را پديده [معجزه‏آساى‏] شگرفى قرار داديم و آن دو را بر زمينى بلند كه آرام جاى بود، و آبى روان داشت، جاى داديم‏ (۵۰)
يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ ﴿۵۱﴾
اى پيامبران از پاكيزه‏ها بخوريد و كارهاى شايسته كنيد كه من از آنچه مى‏كنيد آگاهم‏ (۵۱)
وَإِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِ ﴿۵۲﴾
و همانا اين امت شماست، امتى يگانه، و من پروردگار شما هستم، از من پروا كنيد (۵۲)
فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ زُبُرًا كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ ﴿۵۳﴾
ولى آنان در كارشان، در ميان خود اختلاف و تفرقه يافتند، هر گروهى به آنچه در دست دارد، شادمان است‏ (۵۳)
فَذَرْهُمْ فِي غَمْرَتِهِمْ حَتَّى حِينٍ ﴿۵۴﴾
پس ايشان را يك چند در غفلتشان واگذار (۵۴)
أَيَحْسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُمْ بِهِ مِنْ مَالٍ وَبَنِينَ ﴿۵۵﴾
آيا چنين مى‏انگارند كه آنچه از مال و فرزندان كه بدان مددشان مى‏كنيم؟ (۵۵)
نُسَارِعُ لَهُمْ فِي الْخَيْرَاتِ بَلْ لَا يَشْعُرُونَ ﴿۵۶﴾
در خير و خوبى به نفع ايشان مى‏كوشيم؟ [چنين نيست‏] بلكه [حقيقت را] در نمى‏يابند (۵۶)
إِنَّ الَّذِينَ هُمْ مِنْ خَشْيَةِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ ﴿۵۷﴾
بى‏گمان كسانى كه از خشيت پروردگارشان بيمناكند (۵۷)
وَالَّذِينَ هُمْ بِآيَاتِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ ﴿۵۸﴾
و كسانى كه به آيات پروردگارشان ايمان مى‏آورند (۵۸)
وَالَّذِينَ هُمْ بِرَبِّهِمْ لَا يُشْرِكُونَ ﴿۵۹﴾
و كسانى كه به پروردگارشان شرك نمى‏ورزند (۵۹)
وَالَّذِينَ يُؤْتُونَ مَا آتَوْا وَقُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلَى رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ ﴿۶۰﴾
و كسانى كه آنچه بايد [انجام‏] بدهند، [انجام‏] مى‏دهند و دلهايشان هراسان است كه به سوى پروردگارشان باز مى‏گردند (۶۰)
أُولَئِكَ يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ ﴿۶۱﴾
اينانند كه در خيرات مى‏كوشند و هم ايشان در آن پيشتازند (۶۱)
وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَلَدَيْنَا كِتَابٌ يَنْطِقُ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿۶۲﴾
و ما هيچ كس را جز به اندازه توانش تكليف نمى‏كنيم، و نزد ما كتابى است كه به حق سخن مى‏گويد، و به ايشان ستم نرود (۶۲)
بَلْ قُلُوبُهُمْ فِي غَمْرَةٍ مِنْ هَذَا وَلَهُمْ أَعْمَالٌ مِنْ دُونِ ذَلِكَ هُمْ لَهَا عَامِلُونَ ﴿۶۳﴾
بلكه دلهاى ايشان از اين [حقيقت‏] در غفلت است، و كارهايى [ناروا] جز اين دارند كه انجام‏دهنده آنند (۶۳)
حَتَّى إِذَا أَخَذْنَا مُتْرَفِيهِمْ بِالْعَذَابِ إِذَا هُمْ يَجْأَرُونَ ﴿۶۴﴾
تا آنگاه كه نازپروردگانشان را به عذاب فروگيريم، آنگاه است كه زارى مى‏كنند (۶۴)
لَا تَجْأَرُوا الْيَوْمَ إِنَّكُمْ مِنَّا لَا تُنْصَرُونَ ﴿۶۵﴾
امروز زارى مكنيد، چرا كه از ما يارى نمى‏يابيد (۶۵)
قَدْ كَانَتْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَكُنْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ تَنْكِصُونَ ﴿۶۶﴾
چنين بود كه آيات من بر شما خوانده مى‏شد، و شما [به آن‏] پشت مى‏كرديد (۶۶)
مُسْتَكْبِرِينَ بِهِ سَامِرًا تَهْجُرُونَ ﴿۶۷﴾
در برابر آن تكبر مى‏ورزيديد و درباره آن شبها افسانه سرايى و پريشان‏گويى مى‏كرديد (۶۷)
أَفَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ أَمْ جَاءَهُمْ مَا لَمْ يَأْتِ آبَاءَهُمُ الْأَوَّلِينَ ﴿۶۸﴾
آيا در اين سخن انديشه نمى‏كنند، يا چيزى كه به سراغ نياكانشان نيامده بود، به سراغ آنان آمده است؟ (۶۸)
أَمْ لَمْ يَعْرِفُوا رَسُولَهُمْ فَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ ﴿۶۹﴾
يا آنكه پيامبرشان را نمى‏شناسند، و لذا با او بيگانه‏اند (۶۹)
أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ بَلْ جَاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَأَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كَارِهُونَ ﴿۷۰﴾
يا مى‏گويند او جنونى دارد، [چنين نيست‏] بلكه [پيامبر] حق را براى آنان آورده است، و بيشترينه آنان ناخواهان حق‏اند (۷۰)
وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْوَاءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ وَمَنْ فِيهِنَّ بَلْ أَتَيْنَاهُمْ بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَنْ ذِكْرِهِمْ مُعْرِضُونَ ﴿۷۱﴾
و اگر حق از هوى و هوسهاى آنان پيروى مى‏كرد، بى‏شك آسمان و زمين و هر كه در آنهاست، تباه مى‏شد، حق اين است كه حديث خودشان را برايشان آورده‏ايم، آنگاه آنان از ياد خويش رويگردانند (۷۱)
أَمْ تَسْأَلُهُمْ خَرْجًا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿۷۲﴾
يا شايد از آنان مزدى مى‏طلبى؟ ولى پاداش پروردگارت [بسى‏] بهتر است، و او بهترين روزى‏دهندگان است‏ (۷۲)
وَإِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۷۳﴾
و تو ايشان را به راهى راست مى‏خوانى‏ (۷۳)
وَإِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاكِبُونَ ﴿۷۴﴾
و كسانى كه به آخرت ايمان نمى‏آورند، از راه [راست‏] به در افتاده‏اند (۷۴)
وَلَوْ رَحِمْنَاهُمْ وَكَشَفْنَا مَا بِهِمْ مِنْ ضُرٍّ لَلَجُّوا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ ﴿۷۵﴾
و اگر بر آنان رحمت مى‏آورديم و بلايى را كه دچارش بودند، مى‏گردانديم، در طغيانشان با سرگشتگى پاى مى‏فشردند (۷۵)
وَلَقَدْ أَخَذْنَاهُمْ بِالْعَذَابِ فَمَا اسْتَكَانُوا لِرَبِّهِمْ وَمَا يَتَضَرَّعُونَ ﴿۷۶﴾
و به راستى آنان را با عذاب فرو گرفتيم، و در برابر پروردگارشان خاكسارى و زارى نكردند (۷۶)
حَتَّى إِذَا فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَابًا ذَا عَذَابٍ شَدِيدٍ إِذَا هُمْ فِيهِ مُبْلِسُونَ ﴿۷۷﴾
تا آنكه بر آنان درى از عذاب سخت گشوديم، آنگاه بود كه نوميد شدند (۷۷)
وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ ﴿۷۸﴾
و او كسى است كه براى شما گوش [ها] و چشم [ها] و قلب [ها] آفريد، چه اندكمايه سپاس مى‏گزاريد (۷۸)
وَهُوَ الَّذِي ذَرَأَكُمْ فِي الْأَرْضِ وَإِلَيْهِ تُحْشَرُونَ ﴿۷۹﴾
و او كسى است كه شما را در زمين پديد آورد و نزد او محشور مى‏شويد (۷۹)
وَهُوَ الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ وَلَهُ اخْتِلَافُ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿۸۰﴾
و او كسى است كه زنده مى‏دارد و مى‏ميراند و در پى يكديگر آمدن شب و روز از اوست، آيا انديشه نمى‏كنيد؟ (۸۰)
بَلْ قَالُوا مِثْلَ مَا قَالَ الْأَوَّلُونَ ﴿۸۱﴾
بلكه همانند آنچه پيشينيان گفتند، مى‏گويند (۸۱)
قَالُوا أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ ﴿۸۲﴾
گويند آيا چون مرديم، و خاك و استخوان [پوسيده‏] شديم، از نو برانگيخته مى‏شويم؟ (۸۲)
لَقَدْ وُعِدْنَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا هَذَا مِنْ قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ ﴿۸۳﴾
به راستى كه به ما و پدرانمان پيشترها چنين وعده‏اى داده‏اند، اين جز افسانه‏هاى پيشينيان نيست‏ (۸۳)
قُلْ لِمَنِ الْأَرْضُ وَمَنْ فِيهَا إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۸۴﴾
بگو اگر مى‏دانيد، زمين و هر كس كه در آن است، از آن كيست؟ (۸۴)
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلْ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ ﴿۸۵﴾
زودا كه مى‏گويند از آن خداست، بگو آيا پند نمى‏گيريد؟ (۸۵)
قُلْ مَنْ رَبُّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَرَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ ﴿۸۶﴾
بگو پروردگار آسمانهاى هفت‏گانه و پروردگار عرش عظيم كيست؟ (۸۶)
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿۸۷﴾
زودا كه مى‏گويند اينها از آن خداست، بگو پروا نمى‏كنيد؟ (۸۷)
قُلْ مَنْ بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ وَهُوَ يُجِيرُ وَلَا يُجَارُ عَلَيْهِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۸۸﴾
بگو اگر مى‏دانيد ملكوت همه چيز به دست كيست، و كيست كه امان مى‏دهد و در برابر او نتوان به كسى امان داد؟ (۸۸)
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلْ فَأَنَّى تُسْحَرُونَ ﴿۸۹﴾
زودا كه مى‏گويند اينها از آن خداست، بگو پس چگونه فريب داده مى‏شويد؟ (۸۹)
بَلْ أَتَيْنَاهُمْ بِالْحَقِّ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ ﴿۹۰﴾
بلكه حق را برايشان آورده‏ايم، و آنان دروغگو هستند (۹۰)
مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِنْ وَلَدٍ وَمَا كَانَ مَعَهُ مِنْ إِلَهٍ إِذًا لَذَهَبَ كُلُّ إِلَهٍ بِمَا خَلَقَ وَلَعَلَا بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ ﴿۹۱﴾
خداوند فرزندى برنگزيده است، و خدايى در جنب او نيست، چرا كه [در آن صورت‏] هر خدايى آفريده خود را پيش مى‏آورد، و بعضى از آنان بر بعضى ديگر غلبه مى‏جست، منزه است خداوند از آنچه مى‏گويند (۹۱)
عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۹۲﴾
داناى پنهان و پيدا، فراتر است از آنچه شرك مى‏ورزند (۹۲)
قُلْ رَبِّ إِمَّا تُرِيَنِّي مَا يُوعَدُونَ ﴿۹۳﴾
بگو پروردگارا اگر آنچه به آنان وعده داده شده است، به من بنمايانى [يا نه‏] (۹۳)
رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿۹۴﴾
پروردگارا هرگز مرا در زمره ستم‏پيشگان [مشرك‏] مياور (۹۴)
وَإِنَّا عَلَى أَنْ نُرِيَكَ مَا نَعِدُهُمْ لَقَادِرُونَ ﴿۹۵﴾
و ما تواناى آن هستيم كه آنچه به آنان وعده مى‏دهيم به تو بنمايانيم‏ (۹۵)
ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَصِفُونَ ﴿۹۶﴾
ناشايستى را به شيوه‏اى كه نيكوتر است، دفع كن، ما به آنچه مى‏گويند داناتريم‏ (۹۶)
وَقُلْ رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ ﴿۹۷﴾
و بگو پروردگارا از وسوسه‏هاى شياطين به تو پناه مى‏آورم‏ (۹۷)
وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَنْ يَحْضُرُونِ ﴿۹۸﴾
و پناه بر تو پروردگارا از اينكه آنان نزد من حاضر شوند (۹۸)
حَتَّى إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ ﴿۹۹﴾
آنگاه كه يكى از ايشان را مرگ فرارسد، گويد پروردگارا، مرا باز گردانيد (۹۹)
لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ ﴿۱۰۰﴾
باشد كه در آنچه فروگذار كرده‏ام، كارى شايسته پيش گيرم، حاشا، اين سخنى است كه او [ظاهرا] گوينده آن است، و پيشاپيش آنان [زندگى‏] برزخى است تا روزى كه برانگيخته شوند (۱۰۰)
فَإِذَا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلَا أَنْسَابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَلَا يَتَسَاءَلُونَ ﴿۱۰۱﴾
آنگاه كه در صور دميده شود، در آن روز پيوند و خويشى در ميانشان برقرار نماند، و از هم پرس و جو نكنند (۱۰۱)
فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۱۰۲﴾
آنگاه كسانى كه كفه اعمالشان سنگين باشد، آنانند كه رستگارند (۱۰۲)
وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فِي جَهَنَّمَ خَالِدُونَ ﴿۱۰۳﴾
و كسانى كه كفه اعمالشان سبك باشد، آنان كسانى هستند كه بر خود زيان زده‏اند و جاودانه در جهنم‏اند (۱۰۳)
تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَهُمْ فِيهَا كَالِحُونَ ﴿۱۰۴﴾
چهره‏هايشان را آتش مى‏گدازد، و ايشان در آن ترشرو هستند (۱۰۴)
أَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَكُنْتُمْ بِهَا تُكَذِّبُونَ ﴿۱۰۵﴾
[به آنان گويند] آيا آيات من بر شما خوانده نمى‏شد، و شما آنها را دروغ مى‏انگاشتيد؟ (۱۰۵)
قَالُوا رَبَّنَا غَلَبَتْ عَلَيْنَا شِقْوَتُنَا وَكُنَّا قَوْمًا ضَالِّينَ ﴿۱۰۶﴾
گويند پروردگارا شقاوت ما بر ما چيره شد و قومى گمراه بوديم‏ (۱۰۶)
رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْهَا فَإِنْ عُدْنَا فَإِنَّا ظَالِمُونَ ﴿۱۰۷﴾
پروردگارا ما را از آن [جهنم‏] بيرون‏آور، و اگر [به كارهاى گذشته‏] بازگشتيم، آنگاه ستم‏پيشه‏ايم‏ (۱۰۷)
قَالَ اخْسَئُوا فِيهَا وَلَا تُكَلِّمُونِ ﴿۱۰۸﴾
گويد در آن گم شويد، و با من سخن مگوييد (۱۰۸)
إِنَّهُ كَانَ فَرِيقٌ مِنْ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ ﴿۱۰۹﴾
چرا كه گروهى از بندگان من بودند كه مى‏گفتند پروردگارا ايمان آورده‏ايم، ما را بيامرز و بر ما رحمت‏آور، و تو بهترين مهربانانى‏ (۱۰۹)
فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِيًّا حَتَّى أَنْسَوْكُمْ ذِكْرِي وَكُنْتُمْ مِنْهُمْ تَضْحَكُونَ ﴿۱۱۰﴾
آنگاه شما ايشان را به ريشخند مى‏گرفتيد، تا آنجا كه ياد مرا [از بس به آنها پرداختيد] از خاطر شما بردند، و به آنان مى‏خنديديد (۱۱۰)
إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِمَا صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائِزُونَ ﴿۱۱۱﴾
امروز به خاطر صبرى كه پيشه كرده بودند، پاداششان مى‏دهم، ايشانند كه كامروا هستند (۱۱۱)
قَالَ كَمْ لَبِثْتُمْ فِي الْأَرْضِ عَدَدَ سِنِينَ ﴿۱۱۲﴾
گويد چه مدت در روى زمين، به شمار ساليان، به سر برديد؟ (۱۱۲)
قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ فَاسْأَلِ الْعَادِّينَ ﴿۱۱۳﴾
گويند [به اندازه‏] روزى يا بخشى از روز به سر برديم، [بايد] از شمارگران بپرسى‏ (۱۱۳)
قَالَ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا لَوْ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۱۴﴾
گفت اگر مى‏دانستيد جز اندكى به سر نبرده‏ايد (۱۱۴)
أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ ﴿۱۱۵﴾
آيا پنداشته‏ايد كه شما را بيهوده آفريده‏ايم، و شما به نزد ما بازگردانده نمى‏شويد؟ (۱۱۵)
فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ ﴿۱۱۶﴾
بس پاك و فراتر است خداوند فرمانرواى بر حق [از كار بيهوده‏]، خدايى جز او نيست كه پروردگار عرش گرانقدر است‏ (۱۱۶)
وَمَنْ يَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ لَا بُرْهَانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّمَا حِسَابُهُ عِنْدَ رَبِّهِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْكَافِرُونَ ﴿۱۱۷﴾
و هر كس در جنب خداوند خدايى ديگر بپرستد كه در اين كار حجتى ندارد، جز اين نيست كه حسابش با پروردگارش است، آرى كافران رستگار نمى‏شوند (۱۱۷)
وَقُلْ رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ ﴿۱۱۸﴾
و بگو پروردگارا بيامرز و رحمت آور و تو بهترين مهربانانى‏ (۱۱۸)