به نام خداوند رحمتگر مهربان

الر الف لام راء اينها آيات كتاب روشنگر است‏ (۱)

ما آن را به صورت قرآنى عربى [و روشن‏] نازل كرديم، باشد كه انديشه كنيد (۲)

ما بهترين داستانسرايى را با وحى فرستادن همين قرآن بر تو مى‏خوانيم و بى‏گمان پيش از آن از بى‏خبران بودى‏ (۳)

چنين بود كه يوسف به پدرش گفت پدر جان من در خواب يازده ستاره ديدم، و خورشيد و ماه را، ديدم كه به من سجده مى‏كنند (۴)

[يعقوب‏] گفت فرزندم خوابت را براى برادرانت بازگو مكن كه در حقت بدسگالى مى‏كنند، چرا كه شيطان دشمن آشكار انسان است‏ (۵)

و بدين‏سان پروردگارت تو را برمى‏گزيند و به تو تعبير خواب مى‏آموزد و نعمتش را بر تو و بر آل يعقوب به كمال مى‏رساند، همچنانكه در گذشته بر پدرانت ابراهيم و اسحاق به كمال رسانده بود، بى‏گمان پروردگارت داناى فرزانه است‏ (۶)

به راستى در داستان يوسف و برادرانش براى پرسندگان عبرتهاست‏ (۷)

چنين بود كه گفتند يوسف و برادرش [برادر ابوينى او] از ما نزد پدرمان محبوب‏ترند و ما براى خود جوانان برومندى هستيم، بى‏گمان پدرمان در گمراهى آشكار است‏ (۸)

[يكى گفت] يا يوسف را بكشيد، يا در سرزمينى [گم و گور] بيندازيد، تا توجه پدرتان فقط به شما پرداخته شود، و پس از آن مردمى درستكار شويد (۹)

گوينده‏اى از ميان آنان گفت يوسف را نكشيد، بلكه اگر مى‏خواهيد كارى بكنيد او را در نهانگاه چاهى بيندازيد كه برخى از كاروانيان او را برگيرد (۱۰)

گفتند پدرجان، چرا در كار يوسف ما را امين نمى‏دارى؟ حال آنكه ما خيرخواه او هستيم‏ (۱۱)

او را فردا همراه ما بفرست تا بگردد و بازى كند و ما مراقب او هستيم‏ (۱۲)

[يعقوب‏] گفت اينكه شما ببريدش مرا اندوهگين مى‏كند و مى‏ترسم كه شما از او غافل شويد و گرگ او را بخورد (۱۳)

گفتند در حالى كه ما جوانانى برومند هستيم، اگر گرگ او را بخورد، [ضايع و] زيانكاريم‏ (۱۴)

چون او را [همراه‏] بردند و همداستان شدند كه او را در نهانگاه چاه بگذارند، به او وحى [/الهام‏] كرديم كه [سرانجام‏] ايشان را در حالى كه هيچ آگاه نيستند، از [چون و چند] اين كارشان آگاه خواهى ساخت‏ (۱۵)

و شبانگاه گريه كنان نزد پدرشان آمدند (۱۶)

[و] گفتند پدرجان، ما به مسابقه رفته بوديم و يوسف را نزديك بار و بنه خودمان گذاشته بوديم، كه گرگ او را خورد، و ما اگر هم راستگو باشيم، تو سخن ما را باور نخواهى كرد (۱۷)

و بر پيراهنش خونى دروغين آوردند [يعقوب‏] گفت ولى نفس اماره‏تان به دست شما كار داد پس [چاره من‏] صبرى نيكوست، و خداوند در آنچه مى‏گوييد مددكار [من‏] است‏ (۱۸)

و كاروانى [پيش‏] آمد، و آب‏آورشان را فرستادند، و او دلوش را [در چاه‏] انداخت، [چون يوسف را بالا كشيد] گفت مژده باد، چه جوانى! و او را پنهانى براى خود برداشتند كه دستمايه كنند، و خداوند به آنچه مى‏كردند، آگاه بود (۱۹)

او را به ثمن بخس فروختند، به چند درهم اندكشمار، و به [كار و بار] او بى‏علاقه بودند (۲۰)

و كسى كه اهل مصر بود و او را خريده بود، به همسرش گفت قدر او را بدان، چه بسا به ما سود رساند، يا به فرزندى بگيريمش، و بدين‏سان يوسف را در آن سرزمين تمكن بخشيديم، تا سرانجام به او تعبير خواب بياموزيم، و خداوند سررشته كار خويش را در دست دارد، ولى بيشتر مردم نمى‏دانند (۲۱)

و چون به عنفوان جوانى رسيد، به او حكمت [نبوت‏] و علم بخشيديم، و بدين‏سان نيكوكاران را جزا مى‏دهيم‏ (۲۲)

و زنى كه او [يوسف‏] در خانه‏اش بود، از او كام خواست، و [يك روز، همه‏] درها را بست و [به يوسف‏] گفت بيا پيش من [يوسف‏] گفت پناه بر خدا، او [شوهرت‏] سرور من است و به من منزلتى نيكو داده است، آرى ستمكاران رستگار نمى‏شوند (۲۳)

و آن زن آهنگ او [يوسف‏] كرد و او نيز اگر برهان پروردگارش را نديده بود، آهنگ آن زن مى‏كرد، اينگونه [كرديم‏] تا نابكارى و ناشايستى را از او بگردانيم، چرا كه از بندگان اخلاص يافته ماست‏ (۲۴)

و [سپس‏] هر دو به سوى در شتافتند و آن زن پيراهن او را از پشت دريد، و [ناگهان‏] شوهر او را نزديك در يافتند [زليخا، مكارانه‏] گفت جزاى كسى كه به زن تو نظر بد داشته باشد چيست غير از اينكه زندانى شود، يا عذابى دردناك [بچشد]؟ (۲۵)

[يوسف‏] گفت او بود كه از من كام خواست، و شاهدى از كسان زن شهادت داد كه اگر پيراهن او از جلو دريده شده، زن راست مى‏گويد و مرد دروغگوست‏ (۲۶)

و اگر پيراهنش از پشت دريده شده، زن دروغ مى‏گويد و مرد راستگوست‏ (۲۷)

و چون ديد كه پيراهنش از پشت دريده شده [حقيقت را دريافت و] گفت اين از مكر شما [زنان‏] است كه مكرتان شگرف است‏ (۲۸)

اما يوسف تو از اين ماجرا درگذر، و [اما] تو اى زن براى گناهت استغفار كن، چرا كه از خطاكاران بوده‏اى‏ (۲۹)

و زنانى در شهر [بودند كه‏] گفتند همسر عزيز [مصر] از غلامش كام خواسته است و پاك، دل در گرو محبت او داده است، ما او را در گمراهى آشكار مى‏بينيم‏ (۳۰)

و چون بدگويى ايشان را شنيد [كسى را براى دعوت‏] به سوى ايشان فرستاد و براى آنان مجلسى آماده ساخت و به هر يك از آنان كاردى داد و [به يوسف‏] گفت بر آنان ظاهر شو، آنگاه كه ديدندش بس بزرگش يافتند و [از بى‏حواسى‏] دستانشان را [به جاى ترنج‏] بريدند و گفتند پناه بر خدا، اين آدميزاده نيست، اين جز فرشته‏اى گرامى نيست‏ (۳۱)

[زليخا] گفت اين همان كسى است كه شما به خاطر او مرا سرزنش مى‏كرديد، و من از او كام خواسته بودم، ولى او خويشتندارى‏ورزيد، و اگر آنچه به او دستور مى‏دهم نكند، به زندان خواهد افتاد و خوار و زبون خواهد شد (۳۲)

[يوسف‏] گفت پروردگارا زندان براى من خوشتر است از آنچه مرا به آن مى‏خوانند، و اگر مكر آنان را از من باز ندارى، به آنان مى‏گرايم و از نادانان مى‏گردم‏ (۳۳)

آنگاه پروردگارش [درخواست‏] او را اجابت كرد و مكر آنان را از او باز داشت، چرا كه او شنواى داناست‏ (۳۴)

سپس، بعد از آنكه نشانه‏ها را ديدند، بهتر آن ديدند كه او را تا مدت زمانى زندانى كنند (۳۵)

و همراه او دو جوان وارد زندان شدند، يكى از آن دو [به يوسف‏] گفت من به خواب ديده‏ام كه [انگور براى‏] شراب مى‏فشارم و ديگرى گفت من به خواب ديده‏ام كه بالاى سرم نان مى‏برم كه پرندگان از آن مى‏خورند، ما را از تعبير آن آگاه كن، كه تو را از نيكوكاران مى‏يابيم‏ (۳۶)

[يوسف‏] گفت خوراكى برايتان نمى‏آيد كه بخوريدش مگر آنكه پيش از آمدن آن، شما را از تعبير آن [خواب‏] آگاه مى‏كنم، اين از چيزهايى است كه پروردگارم به من آموخته است، كه من آيين مردمى را كه به خداوند ايمان ندارند، و هم ايشان آخرت را منكرند، رها كرده‏ام‏ (۳۷)

و از آيين پدرانم ابراهيم و اسحاق و يعقوب پيروى كرده‏ام سزاوار نيست كه ما هيچ‏گونه شريكى براى خدا قائل شويم، اين از فضل الهى در حق ما و در حق مردم است، ولى بيشترينه مردم سپاس نمى‏گزارند (۳۸)

[سپس گفت‏] اى دو هم زندان من آيا خدايان گوناگون بهتر است يا خداوند يگانه قهار؟ (۳۹)

شما به جاى او [خدا]، جز نامهايى كه خودتان و پدرانتان گذارده‏ايد، نمى‏پرستيد كه خداوند بر آن هيچ‏گونه برهانى نفرستاده است، حكم نيست مگر خداوند را، [كه‏] فرمان داده است كه جز او را مپرستيد، اين دين استوار است، ولى بيشترينه مردم نمى‏دانند (۴۰)

اى دو هم زندان من، اما يكى از شما دو تن به سرور خويش [دوباره‏] شراب مى‏نوشاند، و اما ديگرى بر دار مى‏شود و پرندگان از سر او مى‏خورند، چيزى كه در باب آن از من نظر خواستيد، سرانجام يافته است‏ (۴۱)

و به يكى از آن دو كه گمان مى‏كرد رهايى يافتنى است، گفت مرا نزد سرورت ياد كن، آنگاه شيطان ياد سرورش را از خاطر او برد، لذا [يوسف‏] چند سال در زندان ماند (۴۲)

و پادشاه [مصر] گفت من در خواب هفت گاو ماده فربه ديده‏ام كه هفت [گاو] لاغر آنها را مى‏خورند، و نيز هفت خوشه سرسبز و هفت ديگر كه خشك بوده‏اند [به خواب ديده‏ام‏] اى بزرگان اگر خواب تعبير مى‏كنيد، درباره خواب من نظر دهيد (۴۳)

گفتند [اينها] خوابهاى پريشان است و ما داناى تعبير خوابها[ى پريشان‏] نيستيم‏ (۴۴)

و آن كسى از آن دو تن كه رهايى يافته بود، و پس از مدتى [درخواست يوسف را] به ياد آورده بود، گفت من شما را از تعبير آن آگاه مى‏سازم، پس مرا [به زندان يوسف‏] بفرستيد (۴۵)

اى يوسف، اى صديق، درباره [خواب‏] هفت گاو ماده فربه كه هفت [گاو] لاغر آنها را مى‏خورند و هفت خوشه سرسبز و هفت ديگر كه خشك بوده‏اند، به ما نظر بده، تا به سوى مردم‏[ى كه منتظرند] برگردم، باشد كه باخبر شوند (۴۶)

[يوسف‏] گفت هفت سال پياپى مثل هميشه كشت و زرع كنيد، و آنچه درو مى‏كنيد، با خوشه‏اش كنار بگذاريد، مگر اندكى كه از آن مى‏خوريد (۴۷)

سپس بعد از هفت سال سختى [و قحطى‏] پيش مى‏آيد كه [مردم‏] آنچه برايشان از پيش نهاده‏ايد، مى‏خورند، مگر اندكى كه آن را ذخيره مى‏كنيد (۴۸)

سپس بعد از اين سالى پيش مى‏آيد كه [با باران‏] داد مردم داده خواهد شد و مردم [از قحط و غلا] نجات مى‏يابند (۴۹)

پادشاه گفت او [يوسف‏] را نزد من آوريد، آنگاه كه فرستاده نزد او آمد [يوسف‏] گفت به نزد سرورت بازگرد و از او بپرس كه كار و بار آن زنان كه دستانشان را بريدند، چه بود؟ كه پروردگار من از مكر آنان آگاه است‏ (۵۰)

[پادشاه به زنان‏] گفت كار و بار شما چه بود كه از يوسف كام خواستيد؟ گفتند پناه بر خدا ما هيچ بد و بيراهى از او سراغ نداريم، [آنگاه زليخا] همسر عزيز گفت اينك حق آشكار شد، من [بودم كه‏] از او كام خواستم و او از راستگويان است‏ (۵۱)

[يوسف‏] گفت چنين بود تا او [عزيز] بداند كه من در نهان به او خيانت نكرده‏ام، و اينكه خداوند نيرنگ خيانتكاران را به جايى نمى‏رساند (۵۲)

و من خود را مبرا نمى‏شمارم، چرا كه نفس [آدمى‏] بدفرماست، مگر آنكه پروردگارم رحمت آورد، كه پروردگار من آمرزگار مهربان است‏ (۵۳)

و پادشاه گفت او [يوسف‏] را به نزد من آوريد كه نديم ويژه خود گردانمش، و چون با او گفت و گو كرد [به او] گفت تو امروز نزد ما صاحب جاه و امين هستى‏ (۵۴)

[يوسف‏] گفت مرا بر خزاين اين سرزمين بگمار، كه من نگهبانى كاردانم‏ (۵۵)

و بدين‏سان يوسف را در آن سرزمين تمكن بخشيديم كه در آن هر جا كه خواهد قرار گيرد، هر كه را خواهيم رحمت خويش بر او ارزانى داريم، و پاداش نيكوكاران را فرونگذاريم‏ (۵۶)

و پاداش اخروى براى كسانى كه ايمان آورده و تقوا ورزيده باشند، بهتر است‏ (۵۷)

و برادران يوسف آمدند و بر او وارد شدند آنگاه او ايشان را شناخت ولى ايشان او را نشناختند (۵۸)

و چون زاد و برگ ايشان را آماده ساختند [يوسف‏] گفت [آن‏] برادر پدرى‏تان را هم نزد من بياوريد، مگر نمى‏بينيد كه من پيمانه را تمام مى‏دهم و بهترين ميزبانان هستم‏ (۵۹)

و اگر او را به نزد من نياوريد، نزد من پيمانه‏اى نداريد و نزديك من نياييد (۶۰)

گفتند او را [به هر تدبير و ترفند] از پدرش خواهيم گرفت و ما چنين كارى خواهيم كرد (۶۱)

[يوسف‏] به غلامانش گفت سرمايه‏شان را در خرجينهايشان بگذاريد تا چون به نزد خانواده‏شان بازگشتند آن را باز شناسند، باشد كه بازگردند (۶۲)

و چون به نزد پدرشان بازگشتند گفتند پدرجان از ما پيمانه را دريغ داشته‏اند، پس برادرمان [بنيامين‏] را همراه ما بفرست تا بار و پيمانه گيريم و ما مراقب او هستيم‏ (۶۳)

[يعقوب‏] گفت شما را در حق او امين ندارم، مگر همانطور كه پيشترها در حق برادرش امين داشته بودم، اما خداوند بهترين نگهبان است، و همو مهربان‏ترين مهربانان است‏ (۶۴)

و چون بار و بنه‏شان را باز كردند چنين يافتند كه سرمايه‏شان به ايشان بازگردانده شده است، گفتند پدرجان ديگر چه مى‏خواهيم؟ اين سرمايه ماست كه به ما بازگردانده شده است [بگذاريد بار ديگر برويم‏] و براى خانواده خود آذوقه بياوريم و مراقب برادرمان هم هستيم و يك بار شتر هم اضافه خواهيم گرفت، چه [تاكنون‏] به ما بار و پيمانه اندكى داده‏اند (۶۵)

گفت هرگز او را همراه شما نمى‏فرستم مگر آنكه عهدى به نام خدا به من بدهيد كه او را به نزد من باز آوريد، مگر آنكه از هر سو گرفتار آييد، و چون عهدشان را دادند، [يعقوب‏] گفت خداوند بر آنچه مى‏گوييم [و قول و قرار ما] [ناظر و] كارساز است‏ (۶۶)

و گفت فرزندان من، از يك دروازه وارد نشويد و از دروازه‏هاى گوناگون وارد شويد، و البته شما را از قضاى [ناگوار] الهى باز نتوانم داشت، حكم جز از آن خداوند نيست، بر او توكل كردم و اهل توكل بايد بر او توكل كنند (۶۷)

و چون به همان گونه كه پدرشان به ايشان دستور داده بود، وارد شدند، [اين شيوه ورود] ايشان را از قضاى الهى باز نداشت، ولى [هر چه بود] نياز روحى يعقوب بود كه بدين‏سان برآورده كرد، و او با آنچه به او آموخته بوديم، دانشور بود، ولى بيشترينه مردم نمى‏دانند (۶۸)

و چون بر يوسف وارد شدند، برادر [ابوينى‏]اش را در كنار گرفت [و در خلوت به او] گفت من [همان‏] برادرت هستم، از آنچه كرده‏اند غمگين مباش‏ (۶۹)

و چون ساز و برگ آنان را آماده ساختند [به فرمان يوسف‏] جام [پادشاه‏] را در خرجين برادرش [بنيامين‏] گذاشت سپس منادى ندا در داد كه اى كاروانيان شما دزديد (۷۰)

گفتند -و رو به ايشان آوردندكه مگر چه گم كرده‏ايد؟ (۷۱)

گفتند جام پادشاه را گم كرده‏ايم، و هركس آن را بياورد، بار شترى [آذوقه جايزه‏] دارد و من اين [وعده‏] را ضامنم‏ (۷۲)

گفتند به خدا خودتان مى‏دانيد كه ما نيامده‏ايم كه در اين سرزمين فتنه و فساد كنيم و ما دزد نيستيم‏ (۷۳)

گفتند جزاى آن [سرقت‏] اگر شما دروغگو باشيد، چه باشد؟ (۷۴)

[اينان در پاسخ‏] گفتند هركس كه [جام‏] در خرجين او پيدا شود، خودش [برده شود و اسارتش‏] جزاى آن باشد، كه ما به اين شيوه ستمكاران [سارق‏] را كيفر مى‏دهيم‏ (۷۵)

[پذيرفتند] و آغاز به جستجوى باردانهاى ايشان پيش از باردان برادر [ابوينى‏]اش كرد، [سرانجام‏] آن را از باردان برادرش بيرون آورد، بدين‏سان به يوسف تدبير و ترفند آموختيم [زيرا] نمى‏توانست برادرش را طبق رسم و آيين پادشاه، بازداشت كند، مگر آنكه خداوند بخواهد، كه درجات هر كس را كه بخواهيم بلند مى‏گردانيم و برتر از هر داننده‏اى داناترى هست‏ (۷۶)

گفتند اگر [بنيامين‏] دزدى كرده است [عجب نيست، چرا كه‏] پيشترها برادر [ابوينى‏]اش هم دزدى كرده بود، اما يوسف اين [شماتت را فرو خورد و] در دل نگه داشت و به روى آنان نياورد، [اما در دل‏] گفت خودتان بدمنصب‏تريد، و خداوند به آنچه مى‏گوييد داناتر است‏ (۷۷)

گفتند اى عزيز او پدرى پير فرتوت دارد، يكى از ما را به جاى او نگهدار، كه ما تو را از نيكوكاران مى‏بينيم‏ (۷۸)

[يوسف‏] گفت پناه بر خدا كه جز كسى را كه كالايمان [جام‏] را در نزد او يافته‏ايم، بازداشت كنيم، كه در اين صورت ستمكار خواهيم بود (۷۹)

آنگاه چون از او نوميد شدند، نجوا كنان بين خود خلوت [و مشورت‏] كردند، بزرگترشان گفت مگر نمى‏دانيد كه پدرتان از شما با نام خدا عهدى گرفته است، و پيشترها هم چه تقصيرها در حق يوسف كرده‏ايد، من از اين سرزمين قدم بيرون نمى‏گذارم، مگر آنكه پدرم اجازه دهد، يا خداوند در حق من حكمى فرمايد و او بهترين داوران است‏ (۸۰)

به سوى پدرتان باز گرديد و بگوييد پدرجان، پسرت [بنيامين‏] دزدى كرد و ما جز به چيزى كه مى‏دانستيم شهادت نداديم، و ما در برابر [رويدادهاى‏] نهانى نگهبان نبوديم‏ (۸۱)

از مردم شهرى كه ما در آن بوديم [مصر] و از اهل كاروانى كه ما با آن روى به اينجا آورديم، بپرس، و ما راستگوييم‏ (۸۲)

[يعقوب‏] گفت باز نفس اماره‏تان به دست شما كار داد، پس [چاره من‏] صبرى نيكوست، چه بسا خداوند همه آنان را براى من باز آورد، كه او داناى فرزانه است‏ (۸۳)

و از آنان روى برگرداند و [با اشك و اندوه‏] گفت بر [فراق‏] يوسف اسف مى‏خورم، و چشمانش از [اشك و] اندوه سپيد [و نابينا] شد و اندوه خود را فرو خورد (۸۴)

گفتند به خدا پيوسته يوسف را ياد مى‏كنى تا زار و نزار يا نابود شوى‏ (۸۵)

گفت درد و اندوهم را فقط با خداوند در ميان مى‏گذارم، و از [عنايت‏] خداوند چيزى مى‏دانم كه شما نمى‏دانيد (۸۶)

اى فرزندان برويد و در پى يوسف و برادرش بگرديد، و از رحمت الهى نوميد مباشيد، چرا كه جز خدانشناسان كسى از رحمت الهى نوميد نمى‏گردد (۸۷)

و چون بر او [يوسف‏] وارد شدند، گفتند اى عزيز، به ما و خانواده ما رنج [بسيار] رسيده است و سرمايه‏اى اندك آورده‏ايم، پس به ما پيمانه تمام و كمال بده و بر ما [افزونتر هم‏] ببخش كه خداوند بخشندگان را دوست دارد (۸۸)

[يوسف‏] گفت آيا دانستيد كه در حق يوسف و برادرش، وقتى كه جاهل [و جوان‏] بوديد، چه كرديد؟ (۸۹)

گفتند آيا تو خود يوسفى؟ گفت آرى من يوسفم و اين برادر [ابوينى‏] من است، خداوند بر من منت نهاد [و نعمت داد]، چرا كه هركس پروا و شكيبايى پيشه كند، خداوند پاداش نيكوكاران را فرو نمى‏گذارد (۹۰)

گفتند به خدا، خداوند تو را بر ما برترى داد، و ما خطاكار بوديم‏ (۹۱)

[يوسف‏] گفت امروز سرزنشى بر شما روا نيست، خداوند شما را مى‏آمرزد و او مهربان‏ترين مهربانان است‏ (۹۲)

[حال‏] اين پيراهن مرا ببريد و آن را بر روى پدرم بيفكنيد تا [به خواست خدا] بينا شود، و همه خانواده‏هايتان را به نزد من بياوريد (۹۳)

و چون كاروان رهسپار شد، پدرشان گفت اگر مرا به خرفتى متهم نداريد، من بوى يوسف را مى‏شنوم‏ (۹۴)

گفتند به خدا تو در همان خبط و خطاى ديرينت هستى‏ (۹۵)

و چون [پيك‏] مژده‏آور آمد، آن [پيراهن‏] را بر روى او [يعقوب‏] انداخت و بينا گشت گفت آيا به شما نگفته بودم كه من از [عنايت‏] خداوند چيزى مى‏دانم كه شما نمى‏دانيد (۹۶)

گفتند پدرجان براى گناهان ما آمرزش بخواه كه ما گناهكار بوده‏ايم‏ (۹۷)

گفت به زودى براى شما از پروردگارم آمرزش خواهم خواست، كه او آمرزگار مهربان است‏ (۹۸)

و چون [همگان‏] بر يوسف وارد شدند، پدر و مادرش را در كنار گرفت و گفت به خواست خداوند با امن و امان وارد مصر شويد [و همين جا بمانيد] (۹۹)

و پدر و مادرش را بر تخت برنشاند، و در پيشگاه او به سجده درافتادند، و گفت پدر جان اين تعبير خواب پيشين من است كه پروردگارم آن را راست و درست گرداند، و با بيرون در آوردن من از زندان در حق من نيكى كرد و شما را پس از آنكه شيطان ميانه من و برادرانم را بر هم زد، از بيابان [كنعان به اينجا] باز آورد، حقا كه پروردگار من در آنچه بخواهد باريك بين است و همو داناى فرزانه است‏ (۱۰۰)

پروردگارا به من بهره‏اى از فرمانروايى بخشيدى و به من بهره‏اى از تعبير خواب آموختى، اى پديد آورنده آسمانها و زمين، تو در دنيا و آخرت سرور منى، مرا مسلمان بميران و به نيكان باز رسان‏ (۱۰۱)

اين از اخبار غيبى است كه بر تو وحى مى‏كنيم، و تو [اى پيامبر] آنگاه كه كارشان را هماهنگ و عزمشان را جزم كردند و نيرنگ پيشه كردند، نزد آنان نبودى‏ (۱۰۲)

و بيشترينه مردم، ولو تو سخت بكوشى و بخواهى، مؤمن نمى‏شوند (۱۰۳)

و تو از ايشان براى آن [رسالت‏] مزدى نمى‏طلبى، آن نيست مگر پندآموزى براى جهانيان‏ (۱۰۴)

و چه بسيار نشانه [و مايه عبرت‏] در آسمانها و زمين هست كه بر آن مى‏گذرند و هم آنان از آنها رويگردانند (۱۰۵)

و بيشترينه ايشان [ظاهرا] به خداوند ايمان نمى‏آورند مگر آنكه [باطنا، به نوعى‏] مشركند (۱۰۶)

آيا ايمن‏اند از اينكه عذاب فراگيرى از سوى خداوند بر آنان فرود آيد، يا قيامت ناگهان برايشان فرارسد و آنان ناآگاه باشند (۱۰۷)

بگو اين راه و رسم من است كه به سوى خداوند دعوت مى‏كنم، كه من و هركس كه پيرو من باشد، برخوردار از بصيرتيم، و منزه است خداوند، و من از مشركان [نبوده و]نيستم‏ (۱۰۸)

و ما پيش از تو جز مردانى از اهل [همين‏] شهرها [به رسالت‏] نفرستاده‏ايم كه به آنان وحى مى‏كرديم، آيا در زمين سير و سفر نمى‏كنند كه بنگرند سرانجام پيشينيان آنان چه بوده است، و سراى آخرت براى پرواپيشگان بهتر است، آيا نمى‏انديشيد؟ (۱۰۹)

تا آنجا كه چون پيامبران نوميد شدند و [پيروان‏] پنداشتند كه به دروغ وعده داده شده‏اند، آنگاه بود كه نصرت ما به آنان در رسيد و هركس كه خواسته بوديم نجات يافت، و عذاب ما از قوم گناهكار برنمى‏گردد (۱۱۰)

به راستى كه در بيان داستان ايشان مايه عبرتى براى خردمندان هست [و اين قرآن‏] سخنى برساخته نيست، بلكه همخوان با كتابى است كه پيشاپيش آن است و روشنگر همه چيز است و رهنمود و رحمتى براى اهل ايمان است‏ (۱۱۱)